Τα πιο εντυπωσιακά πράγματα που οι σκύλοι ”κάνουν” με τη μύτη τους
Μυρτώ Τζώρτζου
08/03/2025

Ένα γνωστό ταλέντο του σκύλου μας είναι να εντοπίζει από τη μυρωδιά τις κρυμμένες λιχουδιές του. Αυτή όμως η απίστευτη μύτη του κάνει και άλλα που δεν φανταζόμαστε.
Οι σκύλοι έχουν περίπου 300 εκατομμύρια οσφρητικούς υποδοχείς την ώρα που εμείς οι άνθρωποι έχουμε 5 με 6 εκατομμύρια. Η μύτη τους έχει διπλό ρεύμα, που διαχωρίζει την εισπνοή από την εκπνοή, επιτρέποντάς τους να συνεχίζουν να μυρίζουν ακόμα και όταν εκπνέουν. Μπορούν επίσης να μυρίσουν 100 χιλιάδες φορές καλύτερα από εμάς. Στην πραγματικότητα, τα σκυλιά μπορούν να μυρίζουν πράγματα που δεν μπορούμε να φανταστούμε. Η ικανότητά τους αυτή είναι μοναδική και πολύ χρήσιμη στον άνθρωπο.
Ας δούμε κάποιες από τις ”δουλειές” που κάνουν με τη μύτη τους τα υπέροχα αυτά τετράποδα πλάσματα, τα οποία δεν σταματούν ποτέ να μας εκπλήσσουν.

”Μυρίζουν” ασθένειες
Είναι γνωστό ότι μελέτες έχουν δείξει ότι εκπαιδευμένοι σκύλοι μπορεί να μυρίσουν ορισμένες ασθένειες, με πρώτη από όλους τον καρκίνο. Πολλές ασθένειες όπως και ο καρκίνος ”αφήνουν” μια οσμή που μπορούν οι σκύλοι να ανιχνεύσουν μυρίζοντας την αναπνοή, τον ιδρώτα ή τα ούρα ενός ατόμου.
Ορισμένα μάλιστα νοσοκομεία στο εξωτερικό χρησιμοποιούν ήδη εκπαιδευμένους σκύλους ως ”βοηθούς υγείας” για να συνδράμουν στην έγκαιρη ανίχνευση. Αυτή η ικανότητά τους θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέες μεθόδους ανίχνευσης του καρκίνου και έτσι να σωθούν πολλές ζωές.
Τα σκυλιά επίσης είναι και σύντροφοι των διαβητικών καθώς έχουν την ικανότητα να μυρίζουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα μέσω της αναπνοής του κηδεμόνα τους. Με την κατάλληλη εκπαίδευση, ανιχνεύουν αυτές τις αλλαγές γλυκόζης και ειδοποιούν τους ανθρώπους τους να λάβουν μέτρα. Μπορούν να τους ξυπνήσουν, να τους φέρουν ιατρικές προμήθειες ή να πατήσουν ένα κουμπί έκτακτης ανάγκης.
Εντοπίζουν τις πολύτιμες τρούφες
Η τρούφα είναι ένα σπάνιο είδος μανιταριού που αναπτύσσεται μέσα στο έδαφος, στις ρίζες ορισμένων δέντρων και θάμνων. Θεωρείται μια γαστρονομική λιχουδιά και έχει το χαρακτηρισμό ”μαύρο διαμάντι” στη μαγειρική. Η τιμή της είναι πολύ υψηλή λόγω της σπανιότητας και της μοναδικότητάς της.
Η εκπαίδευση ενός σκύλου τρούφας ξεκινάει από τους τρεις πρώτους μήνες της ζωής του. Υπάρχουν μερικές φυλές που είναι εξαιρετικοί κυνηγοί τρούφας, όπως Springer Spaniels, Poodles, Hounds και άλλες. Η πιο όμως διάσημη φυλή κυνηγιού τρούφας είναι το Lagotto Romagnolo που εκτρέφεται στην Ιταλία ειδικά για αυτόν το σκοπό.

”Προστατεύουν” τα έργα τέχνης
Τα σκυλιά είναι σε θέση να ”προστατεύσουν” έργα τέχνης, ξύλινα αντικείμενα, βιβλία και άλλα πράγματα από τα διάφορα καταστροφικά έντομα. Η εκπαίδευσή τους επικεντρώνεται στο να κάθονται μπροστά από τα αντικείμενα όταν ανιχνεύσουν τη μυρωδιά ενός εντόμου. Δεδομένου ότι εμείς οι άνθρωποι δεν μπορούμε να μυρίσουμε τα έντομα, τα σκυλιά μας γλυτώνουν από αμέτρητες ώρες εντοπισμού αυτών που καταστρέφουν τα έργα τέχνης και από πολλά χρήματα. Και φυσικά πριν γίνει η ζημιά. Οι σκύλοι που έχουν επιλεγεί για αυτή την εργασία είναι αυτοί της φυλής Weimaraner επειδή έχουν μια έντονη αίσθηση της οσμής αλλά και την αντοχή να εργάζονται πολλές ώρες χωρίς να βαριούνται.
Μυρίζουν κοριούς σε ξενοδοχεία και σπίτια
Οι κοριοί στα κρεβάτια είναι ένα σημαντικό πρόβλημα που γίνεται όλο και πιο έντονο στις πόλεις. Ένας τρόπος για να καταπολεμηθούν είναι να χρησιμοποιηθούν εκπαιδευμένα σκυλιά που μπορούν να ανιχνεύσουν τα μικρά αυτά πλάσματα με 98% ακρίβεια.
Μερικά ξενοδοχεία στο εξωτερικό, στη Μεγάλη Βρετανία για παράδειγμα, έχουν τα δικά τους εκπαιδευμένα σκυλιά για να κρατήσουν τα δωμάτιά τους καθαρά από τους κοριούς.
Εντοπίζουν όπλα, εκρηκτικά, ναρκωτικά
Οι μύτες εκπαιδευμένων σκύλων μπορούν επίσης να ανιχνεύσουν εκρηκτικά και κρυμμένα όπλα σε αεροδρόμια, σχολεία και μαζικές δημόσιες εκδηλώσεις αλλά και ναρκωτικά και άλλες παράνομες ουσίες. Σε αντίθεση με τα μηχανήματα, τα σκυλιά μπορούν να μυρίσουν τέτοια πράγματα ακόμα και αν είναι προσεκτικά κρυμμένα – καθιστώντας τα πολύ σημαντικά για τις ομάδες ασφαλείας σε όλον τον κόσμο.
Βρίσκουν αγνοούμενους, ακόμη και κάτω από το νερό
Τα σκυλιά έρευνας και διάσωσης μπορούν να εντοπίσουν ανθρώπους στη στεριά αλλά και νεκρούς κάτω από το νερό. Οι μύτες τους ”συλλέγουν” μυρωδιές που αναδύονται προς την επιφάνεια, βοηθώντας να εντοπιστούν αγνοούμενοι πολύ πιο γρήγορα από τις παραδοσιακές μεθόδους αναζήτησης. Μπορούν να καλύψουν επίσης μια μεγάλη περιοχή σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα, κάτι πολύ σημαντικό για τις ομάδες έρευνας και διάσωσης.
”Μυρίζουν” επιληπτικές κρίσεις ή καταστάσεις ναρκοληψίας πριν συμβούν
Τα σκυλιά είναι σε θέση να προειδοποιούν τους ανθρώπους τους πέντε λεπτά πριν από μια επιληπτική κρίση ή μια κατάσταση ναρκοληψίας. Αυτό το κάνουν καθώς μυρίζουν μια ξεχωριστή μυρωδιά που έχουν οι ασθενείς αυτοί. Και οι δύο αυτές καταστάσεις μπορεί να είναι επικίνδυνες αν συμβούν σε λάθος τόπο και χρόνο. Αυτό είναι κάτι πολύ σημαντικό ώστε οι πάσχοντες να αποφύγουν τραυματισμούς.

Βοηθούν τους επιστήμονες στη μελέτη ζώων
Ένα πράγμα που κάνουν ειδικά εκπαιδευμένα σκυλιά είναι να βοηθούν τους επιστήμονες να εντοπίζουν ζώα, όπως για παράδειγμα φάλαινες, που δεν φαίνονται – χωρίς να πλησιάζουν το νερό. Οι ομάδες προστασίας των θαλάσσιων αυτών ειδών χρησιμοποιούν εκπαιδευμένους σκύλους για να μυρίζουν φάλαινες από μεγάλες αποστάσεις. Αναλύοντας τα δείγματα, οι ερευνητές μπορούν να μάθουν περισσότερα για την υγεία των φαλαινών και τον τρόπο μετανάστευσής τους χωρίς να τις ενοχλούν.
Ένα παράδειγμα είναι τα εκπαιδευμένα σκυλιά του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον που πηγαίνουν στη θάλασσα με τους επιστήμονες για να εντοπίσουν τις φάλαινες όρκα, οι οποίες απειλούνται με εξαφάνιση, και να τις καταγράψουν. Οι σκύλοι αυτοί έχουν εκπαιδευτεί για να ανιχνεύουν τη μυρωδιά των φαλαινών ώστε να μπορούν να τις εντοπίσουν ακόμα και αν βρίσκονται σε μεγάλη απόσταση.
Αλλά δεν είναι μόνο οι φάλαινες. Περιβαλλοντολόγοι και επιστήμονες εργάζονται με τέτοιους εκπαιδευμένους σκύλους για να εντοπίσουν 13 απειλούμενα είδη, συμπεριλαμβανομένων των τίγρεων, των καριμπού, των γκρι λύκων, των ιγκουάνα στην Καραϊβική και άλλων ζώων. Με αυτόν τον τρόπο τα μελετούν και βοηθούν στην επιβίωσή τους.
Η πιο εντυπωσιακή μύτη ενός τέτοιου σκύλου είναι ο Τάκερ, ένα μαύρο ημίαιμο Λαμπραντόρ, το οποίο έχει εκπαιδευτεί να εντοπίζει τα περιττώματα της όρκας. Τα περιττώματα αυτά παραμένουν στην επιφάνεια του ωκεανού μόνο για λίγο πριν βυθιστούν. Ο φοβερός και τρομερός αυτός σκύλος μπορεί να τα μυρίσει από πολύ μεγάλη απόσταση ώστε οι επιστήμονες να καταγράψουν την ύπαρξή της.