Για την αναπηρία δεν μιλάμε συχνά. Τουλάχιστον όχι όσο θα έπρεπε.

Όλοι/ες μας συμφωνούμε, λίγο-πολύ, ως προς τη σημασία που έχει ο σεβασμός των δικαιωμάτων των αναπήρων, τόσο ανθρώπων, όσο και ζώων, αλλά λίγοι από εμάς προβαίνουν σε πράξεις για να κάνουν την κοινωνία μας πιο ισότιμη και συμπεριληπτική. Δυστυχώς, η ημιμάθεια και η έλλειψη υποδομών εξακολουθούν να επικρατούν, υποβιβάζοντας συχνά τους ανάπηρους συμπολίτες μας σε πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Όσο για τα ανάπηρα ζωάκια, αυτά καταδικάζονται, πολλές φορές, σε ευθανασία λόγω κάποιας κινητικής αναπηρίας που εμφανίζεται μετά από ατύχημα, ασθένεια, ή λόγω ηλικίας.

Ευτυχώς, σε μια χώρα που βρίθει από περιστατικά κακοποίησης και παραμέλησης ζώων, υπάρχουν κάποιες φωτεινές οάσεις ανθρωπιάς, όπως η εταιρεία Plus 2 Feet του Βασίλη Τζιγκούρα, ενός πρώην υδραυλικού από τη Λάρισα ο οποίος ξεκίνησε, αυτοδίδακτος το 2015, να φτιάχνει αναπηρικά αμαξίδια για ζώα από σωλήνες ύδρευσης.

Τι σας ενέπνευσε να ξεκινήσετε το εγχείρημα με τα αμαξίδια για ζωάκια; Πώς προέκυψε;

Ήταν μια δύσκολη περίοδος κατά την οποία είχα κατάθλιψη και εργαζόμουν ως υδραυλικός σε μια δουλειά που δεν ήταν δική μου. Ήθελα να ξεκινήσω κάτι δικό μου. Αυτό το εγχείρημα ξεκίνησε από τη μεγάλη αγάπη που έχω για τα ζώα. Έβλεπα βίντεο για την κατασκευή αμαξιδίων και χρησιμοποίησα όσα είχα μάθει από τις σπουδές του υδραυλικού και του μηχανουργού στον πειραματισμό μου. Στην αρχή έφτιαξα αμαξίδια από σωλήνες ύδρευσης, μετά εξελίχθηκαν σε αμαξίδια αλουμινίου. Λένε πως κάθε αρχή και δύσκολη – αυτή ήταν μια πολύ δύσκολη αρχή, είχε άγχος, στενοχώρια… Είχα να αντιμετωπίσω το άγνωστο. Δεν υπήρχε αναπηρικό αμαξίδιο για ζώα μέχρι τότε στην Ελλάδα, τουλάχιστον όχι απ’όσο γνώριζα, και έπρεπε να ψάξω τα πάντα, να εμπνευστώ, να αντιγράψω, να δω κάτι από το εξωτερικό, πάντα με τη δική μου υπογραφή και στο δικό μου στυλ. Προσπαθούσα να δείξω το αμαξίδιο στον Έλληνα, να τον πείσω ότι μόνο καλό μπορεί να κάνει στο ζώο. Ήθελα να πούμε στον κόσμο να μην κοιμίζει τα ζώα του γιατί παλιότερα υπήρχαν πολλές αναίτιες ευθανασίες. Σήμερα υπάρχουν πολλά ζωάκια που ζουν ευτυχισμένα με το αμαξίδιο.

Για τι είδους ζώα έχετε φτιάξει αμαξίδια; Τι δυσκολίες παρουσιάζει ο σχεδιασμός για διαφορετικά ζώα;

Εκτός από σκύλους–γάτες, έχουμε φτιάξει για μικρόσωμα (κουνελάκια, ποντικάκια, ινδικά χοιρίδια), για σκατζόχοιρο, για χελώνα, για αλεπουδάκι, μετά έχουμε κάνει για το μοναδικό αρκούδο με αμαξίδιο στον κόσμο που ήταν στον Αρκτούρο όσο ζούσε, για αγριόχοιρο, για ένα ζαρκάδι… για αποκατάσταση πάντα, γιατί τα άγρια ζώα φορούν το αμαξίδιο μόνο και μόνο όταν υπάρχει η πιθανότητα να ανακάμψουν πάλι.

Έχετε στείλει αμαξίδια και σε άλλες χώρες, σε κάποιες, μάλιστα, δωρεάν; Πώς προέκυψε αυτό; Σας προσέγγισαν άνθρωποι από εκεί;

Μιλάμε κυρίως για χώρες του τρίτου κόσμου, για εμπόλεμες ζώνες, τα ζωάκια εκεί έρχονται σε δεύτερη μοίρα. Κάναμε κάποιες καμπάνιες, πουλήσαμε μπλουζάκια, και έτσι μπορούμε και τους στέλνουμε κάποια αμαξίδια δωρεάν. Τώρα ετοιμάζομαι να στείλω δυο αμαξίδια στην Ουγκάντα για δύο σκυλάκια. Έχω στείλει στην Ινδία τρία αμαξίδια, στην Ουκρανία, στο Πουέρτο Ρίκο, στο Λίβανο, και σε άλλες χώρες Ευρωπαϊκές, σε τρεις Πολιτείες της Αμερικής. Θα στείλω για έναν αδεσποτάκο το Nathan που τον είχε αναλάβει ένας οργανισμός στη Φουτζάιρα, στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Μας προσεγγίζουν μέσω mail, μέσω μηνυμάτων. Το όνειρό μου δεν είναι μόνο να πουλήσω. Είναι να βοηθήσω χώρες όπου οι άνθρωποι ζουν κάτω απ’ το όριο της φτώχειας και προσπαθούν να βοηθήσουν τα ζωάκια με ό,τι έχουν. Τουλάχιστον τα ζώα όσο ζήσουν να μην σέρνονται. Σε κανένα ζώο δεν αξίζει να σέρνεται, μόνο στα ερπετά που είναι η φύση τους τέτοια.

Με τι είδους φορείς/επαγγελματίες συνεργάζεστε;

Εδώ και χρόνια συνεργάζομαι με κτηνιάτρους, κυρίως με την Κτηνιατρική Κλινική Λάρισας. Συνεργάζομαι στενά με τον μηχανολόγο με τον οποίο πλέον εξελίσσουμε τα σχέδιά μας, το Θύμιο Αποστολάκη του TimAp Design Studio που βρίσκεται στα Γιάννενα, με το Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης, με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, με τα ΤΕΦΑΑ του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Με τους τελευταίους οργανισμούς έχουμε κάνει μια έρευνα: έχουμε υποβάλει σκύλο σε βιομηχανική αξιολόγηση. Περπάτησε πάνω σ’ έναν ειδικό διάδρομο με το αμαξίδιο και αποδείξαμε ότι δεν κουράζεται και δεν καταπονείται τόσο. Δηλαδή καταπονείται μόλις 2% παραπάνω από έναν μη ανάπηρο σκύλο. Προσπαθούμε να δείξουμε στους Έλληνες ότι ένα σκυλάκι είναι καλά πάνω στο αμαξίδιο. Τώρα έχουμε μία ακόμα έρευνα στα σκαριά για ένα ηλικιωμένο σκυλάκι. Θα προσπαθήσει να περπατήσει στο διάδρομο χωρίς αμαξίδιο και μετά θα κάνει μια ακόμα βόλτα στο διάδρομο με αμαξίδιο. Στην Ελλάδα μέχρι το 2015 δεν υπήρχε τίποτα. Όταν έλεγες σε κάποιους συλλόγους για αμαξίδιο σου έλεγαν “τι είναι αυτό;” Ελλείψει νόμου το ξεκινήσαμε αλλά προσπαθούμε όσο μπορούμε να το κάνουμε σωστά.

Τι ανατροφοδότηση παίρνετε από κηδεμόνες και ζωάκια αφού συνεχίζουν τη ζωή τους;

Έχω μια ιδιαίτερη σχέση και με τα ζωάκια και με τους κηδεμόνες. Δεν είναι τυχαίο ότι από τα χίλια αμαξίδια που έχω φτιάξει, μπορείς να μου πεις ένα ζωάκι που περπάτησε το Μάρτιο του 2018 για παράδειγμα, και να θυμάμαι το όνομα και το περιστατικό. Θυμάμαι τα περισσότερα ονόματα των ζώων. Έχει τύχει να με πάρουν και να θυμάμαι όλες τις λεπτομέρειες. Με κάθε ζώο έχουμε διαφορετικό δέσιμο. Αυτό που κάνει ιδιαίτερη τη σχέση μας με τον σκύλο αλλά και τον κηδεμόνα είναι οι τελευταίες στιγμές του σκύλου που όταν φεύγει οι περισσότεροι με παίρνουν τηλέφωνο και κλαίνε, και το μοιράζονται μαζί μου. Το έχω γνωρίσει, το έχω περπατήσει, το έχω χαϊδέψει, και μου λένε “Βασίλη, το σκυλί μου πέθανε. Είσαι ο πρώτος που παίρνουμε.” Είναι λίγο μακάβριο, αλλά ταυτόχρονα είναι και πολύ γλυκό. Είναι κάτι που με τιμάει.

Τι θα συμβουλεύατε κάποιον που σκέφτεται να υιοθετήσει ένα ανάπηρο ζώο;

Να μην το σκεφτεί. Είναι όπως ένα μη ανάπηρο ζώο, θα εισπράξει αγάπη, ίσως εισπράξει και λίγη παραπάνω αγάπη. Γιατί τα ζώα διαισθάνονται ότι έχουν να αντιμετωπίσουν κάποιες δύσκολες καταστάσεις και δείχνουν πολλή ευγνωμοσύνη. Η γλώσσα του σώματος τσακίζει κόκαλα. Έχω ένα ανάπηρο σκυλάκι, το άλλο που είχα πέθανε πριν ενάμιση μήνα, ο Μάκης. Πέθανε από τα νεφρά του. Την τελευταία μέρα εκεί που σφάδαζε από τους πόνους ήρθε και με αποχαιρέτισε, με κοίταξε, κοίταξε τη σύζυγό μου και τα παιδιά μου, με ό,τι δυνάμεις είχε μας χαιρέτισε, και μετά πήγε κι έκατσε μπροστά στην ανατολή του ηλίου που πέφτει στο διάδρομο του σπιτιού μας, κι εκεί έπεσε και χάθηκε. Είναι φανταστικά τα σκυλιά, είναι φανταστικά τα ανάπηρα σκυλιά. Είμαι χαρούμενος που τον είχα, νιώθω πολύ εντάξει που ήρθε στη ζωή μου αυτό το ζώο. Και το άλλο ανάπηρο σκυλάκι, η Λίλη, που έχουμε, μας λατρεύει περισσότερο κι από την ίδια της τη ζωή, και μας το δείχνει καθημερινά. Εκεί θέλω να καταλήξω: όποιος υιοθετήσει ένα ζωάκι με κινητικές δυσκολίες θα έχει απλά να αλλάζει 3 με 4 πάνες τη μέρα. Αλλά αυτό που θα εισπράξει θα είναι απίστευτο, μαγικό. Είναι φανταστικά ζωάκια. Εδώ παιχνίδια έκανε μέχρι κι ο Ούσκο ο αρκούδος. Έπαιζε πάνω στο αμαξίδιο με τους φροντιστές. Του πετούσαν ροδάκινα και πήγαινε και τα έπαιρνε σαν σκυλάκι. Έχουν πολύ διαφορετικό κώδικα επικοινωνίας τα ζώα, είναι πολύ ωραίο πράγμα να το βλέπεις αυτό.

Πώς θεωρείτε ότι μπορούμε να αντισταθούμε στην κακοποίηση των ζώων; Πού μπορούμε να βρούμε λίγη ελπίδα για να συνεχίσουμε απέναντι σε όλα αυτά που συμβαίνουν;

Είναι λίγο μακροπρόθεσμο αλλά είναι σίγουρα αποτελεσματικό: σωστή ενημέρωση στα παιδιά, στις μικρές ηλικίες. Σπέρνεις αγάπη, θερίζεις αγάπη. Δηλαδή μετά από 5-10 χρόνια θα πάρεις τους καρπούς. Και σε επαρχίες πρέπει να αρχίσουν οι φιλοζωικές ενημερώσεις σε μικρά παιδάκια. Μετά αυτό θα πάει από μόνο του. Στην τωρινή κατάσταση που ζούμε, με την ανομία που κυκλοφορεί, δεν μπορείς να κάνεις κάτι. Υπάρχουν κάποιοι φορείς που κάνουν ό,τι μπορούν. Θεωρώ ότι η πιο αποτελεσματική λύση είναι φιλοζωική ενημέρωση.

Τι θα θέλατε να ξέρει ο κόσμος σχετικά με την αναπηρία;

Είναι πολύ ωραίο να καλλιεργούμε την ενσυναίσθησή μας, σε όλες τις ηλικίες. Γινόμαστε καλύτεροι άνθρωποι και σεβόμαστε τον εαυτό μας. Είναι αλληλένδετα αυτά. Μπορεί να γίνει και το αντίστροφο: άν σεβαστείς τον εαυτό σου θα σεβαστείς και το ζωό, θα σεβαστείς και το ανάπηρο ζώο, και τον ανάπηρο άνθρωπο. Ή και το αντίστροφο: αν δείξεις σεβασμό στον ανάπηρο άνθρωπο, μην κλείνοντας τη ράμπα, αν φροντίσεις ένα ανάπηρο ζώο, αυτομάτως έχεις αγκαλιάσει τον εαυτό σου. Κι όταν λέμε να σεβαστούμε τον εαυτό μας δεν εννοούμε να πάμε να αγοράσουμε ένα ζευγάρι παπούτσια για να νιώσουμε ωραία. Θα ξυπνήσω το πρωί καλά, και θα συνεχίσω τη μέρα μου καλά παίρνοντας ένα σακί κροκέτες, μην κλείνοντας τη ράμπα. Κάνε κάτι. Σεβάσου τουλάχιστον ως προς τα στοιχειώδη τον άνθρωπο και το ζωάκι. Οι άνθρωποι που κακοποιούν για μένα είναι για λύπηση. Δεν σέβονται τον εαυτό τους. Έχουν κενά που πρέπει να καλύψουν.

Θα θέλατε να συμπληρώσετε κάτι;

Στα άμεσα σχέδια είναι ότι πλέον εξαπλώνομαι σε Ελλάδα και Κύπρο. Θα ανοίξω ένα παράρτημα στη Θεσσαλονίκη για να έχω επαφή με τα ζώα της Βόρειας Ελλάδας και τους κηδεμόνες τους, και αν καταφέρουμε το 2024 θα φτιάξουμε έναν παρόμοιο χώρο για κατασκευή αμαξιδίων στην Κύπρο.