Προχωρούν οι έρευνες για το φάρμακο της μακροζωίας των σκύλων – Οι προεκτάσεις για τους ανθρώπους
Στέλλα Πανοπούλου
31/12/2024
Δεν είναι τυχαίο ότι ο σκύλος θεωρείται ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου.
Τα αγαπημένα μας κατοικίδια μας παρέχουν αμέτρητες στιγμές ευτυχίας και ξενοιασιάς, και μας κάνουν και πάλι για λίγο παιδιά. Έχει αποδειχθεί ότι οι κηδεμόνες σκύλων έχουν καλύτερη ψυχική και σωματική υγεία, και ότι κοινωνικοποιούνται περισσότερο. Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα πλεονεκτήματα του να έχει κανείς σκύλο, και την αγάπη που μας δίνουν οι αγαπημένοι μας σύντροφοι, είναι αναμενόμενο όλοι οι κηδεμόνες να ελπίζουν ότι το ζώο συντροφιάς τους θα ζήσει όσο περισσότερο και όσο καλύτερα γίνεται.
Γι’ αυτό, αρκετές εταιρείες επιδιώκουν να αυξήσουν το προσδόκιμο επιβίωσης των σκύλων και, μέσα από την έρευνά τους, να φωτίσουν κάποια από τα μυστικά της ανθρώπινης μακροζωίας.
Ελπίδες για την αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης των σκύλων
Μέσα στο 2025, μια Αμερικανική start-up βιοτεχνολογίας, η Loyal, σκοπεύει να εισάγει στην αγορά το LOY-002, ένα χάπι που λαμβάνεται καθημερινά και έχει γεύση μοσχάρι, με σκοπό να παρέχει στους σκύλους τουλάχιστον έναν επιπλέον χρόνο υγιούς ζωής. Η εταιρεία που έχει τη βάση της στο Σαν Φρανσίσκο έχει συγκεντρώσει 125 εκατομμύρια δολάρια από επιχειρήσεις που έχουν αποφύγει να επενδύσουν σε projects σχετικά με την ανθρώπινη μακροζωία λόγω της ιδιαίτερα μακροπρόθεσμης διάρκειας που αναμένεται να έχουν.
Παρόλα αυτά, η Celine Halioua, ιδρύτρια και διευθύντρια της Loyal, θεωρεί ότι το έργο που επικεντρώνεται στη μακροζωία των σκύλων έχει πολλά να μας δώσει και σχετικά με την ανθρώπινη μακροζωία.
“Το να βρούμε πώς να εμποδίσουμε την παρακμή που σχετίζεται με τη γήρανση στους σκύλους είναι μια πολύ δυνατή μετάβαση για να κάνουμε το ίδιο και με τους ανθρώπους διότι οι σκύλοι παθαίνουν παρόμοιες ασθένειες που σχετίζονται με την ηλικία, και μοιράζονται τα περιβάλλοντα και τις συνήθειές μας με τρόπους που δεν ισχύουν για τα ποντίκια του εργαστηρίου,” δήλωσε.
Το χάπι LOY-022 έχει ως στόχο την διακοπή και την ανατροπή των μεταβολικών αλλαγών που συνδέονται με τη γήρανση, περιορίζοντας τις αυξήσεις στα επίπεδα ινσουλίνης που συνδέονται με την προχωρημένη ηλικία. “Δεν φτιάχνουμε αθάνατα σκυλιά,” εξήγησε η Halioua. “Ο τρόπος που το φάρμακο προεκτείνει το προσδόκιμο επιβίωσης, υποθέτουμε, είναι επεκτείνοντας την υγεία και επιβραδύνοντας, έτσι, τη γήρανση”.
Τον ίδιο στόχο “κυνηγούν” και οι επιστήμονες σε ένα άλλο εργαστήριο, 1450 χιλιόμετρα μακριά, όπου μια ομάδα ακαδημαϊκών ερευνητών ελέγχουν πυρετωδώς τα αποτελέσματα του φαρμάκου rapamycin, στα πλαίσια του προγράμματος Dog Aging Project. Το rapamycin είναι ένα φθηνό φάρμακο που παράγεται εύκολα, και το οποίο χρησιμοποιείται ήδη ευρέως ως ανοσοκατασταλτικό για ανθρώπους μετά τη μεταμόσχευση οργάνων. Έχει αποδειχθεί, μάλιστα, ότι επιμηκύνει το προσδόκιμο επιβίωσης και επιβραδύνει (ή ακόμα και ανατρέπει) πολλές ασθένειες που συνδέονται με τη γήρανση στα ποντίκια.
Πώς μπορούν οι έρευνες για τη μακροζωία των σκύλων να συμβάλλουν στη μακροζωία των ανθρώπων
Παρότι το φάρμακο δεν έχει εγκριθεί για χρήση με σκοπό την επιμήκυνση της ζωής στους ανθρώπους, πολλοί γεροντολόγοι θεωρούν ότι πρόκειται για την βέλτιστη λύση που έχουμε για να επιβραδύνουμε φαρμακολογικά τη διαδικασία της γήρανσης στο είδος μας.
Το Dog Aging Project είναι η πρώτη μακροπρόθεσμη έρευνα μεγάλης κλίμακας μεγάλων ζώων στο φυσικό τους περιβάλλον, και όλα δείχνουν ότι χαμηλές δόσεις rapamycin μπορούν να αυξήσουν το προσδόκιμο επιβίωσης στους σκύλους, βελτιώνοντας τόσο τη λειτουργία της καρδιάς όσο και του εγκεφάλου, ρυθμίζοντας την ανάπτυξη και τον μεταβολισμό των κυττάρων.
“Η έρευνά μας είναι έτη φωτός μπροστά από οτιδήποτε έχει γίνει στους ανθρώπους ή μπορεί να εφαρμοστεί στους ανθρώπους,” εξήγησε ο Daniel Promislow, βιογεροντολόγος στο Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον και συν-διευθυντής του έργου. “Αυτό που κάνουμε είναι αντίστοιχο με μια 40ετή έρευνα στους ανθρώπους, ελέγχοντας την ικανότητα ενός φαρμάκου να αυξήσει το προσδόκιμο υγιούς επιβίωσης”.
Η Kate Creevy, συν-ιδρύτρια και υπεύθυνη κτηνίατρος του έργου, δήλωσε ότι οι επιστήμονες βρίσκονται στην ιδιαίτερη θέση να μπορούν να ξεχωρίσουν τα ευρήματά τους όχι μόνο ως προς το φύλο του σκύλου, αλλά και ως προς τη στείρωση ή την απουσία της.
“Αυτό σημαίνει ότι η έρευνά μας θα μπορούσε να έχει ενδιαφέροντα αποτελέσματα που μεταφράζονται για τις γυναίκες πριν και μετά την εμμηνόπαυση. Έχουμε, επίσης, δεδομένα σχετικά με την ηλικία στην οποία στειρώθηκαν οι σκύλοι – που θα μπορούσαν να μεταφραστούν στην διαφοροποίηση στην ηλικία κατά την οποία οι γυναίκες μπαίνουν στην εμμηνόπαυση – και δεδομένα σχετικά με τον λόγο της στείρωσης, που θα μπορούσαν να μεταφραστούν σε γυναίκες που έχουν κάνει υστερεκτομή για ιατρικούς λόγους”.
Πότε αναμένονται τα αποτελέσματα των ερευνών;
Η αναφορά των αποτελεσμάτων του έργου αναμένεται μέσα σε 4-5 χρόνια, και ο Promislow ελπίζει ότι θα αποδειχθεί πως το rapamycin μπορεί να παράσχει επιπλέον τρία χρόνια υγιούς ζωής στους σκύλους. Επιμένει, μάλιστα, ότι είναι ρεαλιστικό να προσδοκούμε ότι η έρευνα θα έχει προεκτάσεις που θα αφορούν την ανθρώπινη μακροζωία. “Αν έχουμε επιτυχία με τους σκύλους, θα μπορούσε επίσης να είναι ένα σημείο καμπής ως προς την ενημέρωσή μας για το πώς μπορούμε να δώσουμε σε ανθρώπινους πληθυσμούς επιπλέον προσδόκιμο υγιούς επιβίωσης”.
Η έρευνα για την προέκταση της σκυλίσιας ζωής χαίρει ιδιαίτερης επιδοκιμασίας στην κοινότητα που ασχολείται με την ανθρώπινη μακροζωία.
Ο καθηγητής Tom Rando, διευθυντής του Κέντρου Έρευνας Βλαστοκυττάρων του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, και ένα από τα πιο αναγνωρισμένα ονόματα στην κοινότητα των επιστημών γήρανσης, αποκάλεσε την έρευνα “συναρπαστική”.
“Η δουλειά αυτή είναι ένα ακόμα κομμάτι στο παζλ που ελπίζουμε ότι τελικά θα μας δώσει την πλήρη εικόνα για την ανθρώπινη μακροζωία,” δήλωσε.
Παρόλα αυτά, σύμφωνα με την Jamie Justice, καθηγήτρια γεροντολογίας και γηριατρικής ιατρικής στη Σχολή Ιατρικής Wake Forest, δεν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε φάρμακα σε ανθρώπους χωρίς τη συμφωνία της επιστημονικής κοινότητας σχετικά με τον βιολογικό δείκτη της γήρανσης που να μπορεί να φανεί από μια απλή εξέταση αίματος, όσο θετικά κι αν μοιάζουν τα αποτελέσματα σε άλλα είδη.
“Καθώς δεν μπορούμε να εφαρμόσουμε 40ετείς ελέγχους στους ανθρώπους, χρειαζόμαστε έναν οικουμενικά συμφωνημένο βιολογικό δείκτη που θα δείχνει τις επιδράσεις των φαρμάκων σε παράγοντες πρόβλεψης των προβλημάτων υγείας τα οποία συμφωνούμε ότι σχετίζονται με τη γήρανση,” είπε. “Ο στόχος της επιστήμης τώρα είναι να συμφωνήσουμε ως προς αυτές τις παραμέτρους. Μετά, η δουλειά που θα παράσχει τα πιο συναρπαστικά αποτελέσματα απ’ όλα – επειδή θα είναι αποτελέσματα που μπορούμε να βγάλουμε στην αγορά – μπορεί να ξεκινήσει”.