Πολλές φορές, η επιστημονική έρευνα επιβεβαιώνει αλήθειες που γνωρίζαμε διαισθητικά.

Γι’ αυτό είναι και τόσο σημαντική. Βάζοντας τις πεποιθήσεις και τις αντιλήψεις μας στο μικροσκόπιο, επιβεβαιώνοντας τις υποθέσεις μας μέσω της παρατήρησης, του πειράματος, και των διάφορων λογικών διεργασιών που απαιτούνται για την εξαγωγή συμπερασμάτων, μπορούμε να γνωρίζουμε πλέον με κάποια σιγουριά αρκετές πτυχές της πραγματικότητας.

Ένα τέτοιο παράδειγμα επιστημονικών μελετών που συμφωνούν μεταξύ τους ως προς τα εξαιρετικά σημαντικά ευρήματά τους, αφορά την ευεργετική επίδραση που έχουν οι σκύλοι στην ψυχολογία των κηδεμόνων τους. Πιο συγκεκριμένα, πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι όταν οι σκυλογονείς αντιμετωπίζουν στρεσογόνες καταστάσεις, τα σώματά τους τείνουν να αντιδρούν λιγότερο έντονα όταν είναι παρόντα τα κατοικίδιά τους. Είναι πλέον γνωστό και επιστημονικά αποδεδειγμένο το γεγονός ότι οι σκύλοι προσφέρουν ηρεμία, ανακούφιση, και δυο χνουδωτά αυτιά που μπορούν ακούραστα να ακούν τα προβλήματά μας. Οι σχέσεις που αναπτύσσουμε με τα χνουδωτά φιλαράκια μας αποδεικνύουν ότι οι λέξεις δεν είναι πάντα απαραίτητες για να στηρίξουμε ο ένας τον άλλον.

Σύμφωνα με την καθηγήτρια ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Towson στο Maryland, Evangeline Wheeler: “Οι σκυλίσιοι σύντροφοί μας είναι πολύ προβλέψιμοι και μπορούμε να βασιστούμε πάνω τους – η άνευ όρων αγάπη που μας δίνουν μας παρέχει μια αίσθηση ασφάλειας. Οι σκύλοι δεν σε κρίνουν. Απλά κάθονται εκεί και σε κοιτούν με αγάπη στα μάτια τους”.

Θεωρείται, μάλιστα, ότι αυτή η σιωπηλή υποστήριξη που λαμβάνουμε από τον σκύλο μας, μπορεί να μας ηρεμεί όταν είμαστε πιεσμένοι, περισσότερο από την παρουσία ενός ανθρώπινου φίλου ή συντρόφου.

Σκυλίσια και ανθρώπινη υποστήριξη

Όταν άνθρωποι τοποθετήθηκαν σε καταστάσεις όπου τους ζητήθηκε να κάνουν νοητικά μαθηματικά ή να περάσουν μια δοκιμασία κατά την οποία έπρεπε π.χ. να βάλουν το χέρι τους σε παγωμένο νερό, όσοι είχαν παρόντα τον σκύλο τους παρουσίασαν μικρότερες αυξήσεις στην αρτηριακή πίεση και στον καρδιακό ρυθμό από όσους είχαν μαζί τους έναν φίλο ή σύντροφο, όπως δείχνει μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Psychosomatic Medicine.

Στα πλαίσια μιας πιο πρόσφατης έρευνας που δημοσιεύτηκε το 2023 στο επιστημονικό περιοδικό Emotion, μελετήθηκαν οι αντιδράσεις ανθρώπων που συμμετείχαν σε στρεσογόνες δραστηριότητες – όπως ήταν η πρόσθεση αριθμών που εμφανίζονταν στιγμιαία στην οθόνη ενός υπολογιστή –, και στη συνέχεια αλληλεπιδρούσαν με τον σκύλο τους, χρωμάτιζαν ένα βιβλίο ζωγραφικής, ή περίμεναν ήσυχα για 10 λεπτά. Αυτοί που αλληλεπίδρασαν με τα σκυλάκια τους βίωσαν μεγαλύτερη ενίσχυση στη διάθεσή τους από αυτούς που χαλάρωσαν περιμένοντας ή χρωματίζοντας.

Σύμφωνα με την συν-συγγραφέα της έρευνας, ψυχολόγο και αναπληρώτρια καθηγήτρια ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο UC Santa Cruz, Hannah Raila: “Ο σκύλος σας προσφέρει κοινωνική υποστήριξη χωρίς κριτική – ξέρετε ότι ο σκύλος σας δεν σας κρίνει επειδή στρεσάρεστε ή επειδή είστε αδύναμος. Αν ο σκύλος σας κάθεται εκεί κουνώντας την ουρά του, μπορεί να κολλήσετε θετικά συναισθήματα απ’ αυτόν”.

Σε μια άλλη έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Society & Animals, μελετήθηκαν 223 άνθρωποι που υποβλήθηκαν σε ψυχομετρικά τεστ κατά τα οποία κλήθηκαν να ετοιμάσουν μια παρουσίαση και στη συνέχεια να περάσουν ένα απρόσμενο τεστ νοητικών μαθηματικών μπροστά σε ένα πάνελ ανθρώπων που δεν τους έδιναν ανατροφοδότηση και δεν τους ενθάρρυναν. Όταν οι άνθρωποι που συμμετείχαν στην έρευνα είχαν μαζί τους τον σκύλο τους, παρατηρήθηκε ότι παρουσίαζαν χαμηλότερα επίπεδα στρες και άγχους, σύμφωνα με τις τιμές του καρδιακού ρυθμού και της αρτηριακής πίεσής τους.

Τα οφέλη του να μιλάτε στον σκύλο σας

Παραδεχτείτε το: μιλάτε στον σκύλο σας ακόμα κι όταν δεν βρίσκεται κανένας άνθρωπος κοντά σας. Κάνετε ολόκληρες συζητήσεις, μάλιστα. Σα να σας απαντάει τσακώνεστε, διαφωνείτε, μοιράζεστε μαζί του τραγούδια, εξομολογείστε την αγάπη σας ο ένας στον άλλον. Ο Larry Young, ειδικός στη νευροεπιστήμη των κοινωνικών δεσμών και καθηγητής ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο Emory, λέει: “Όταν μιλάτε στον σκύλο σας, καταλαβαίνετε γιατί βρίσκεστε εδώ – ό,τι κι αν συμβεί στη δουλειά ή με τα οικονομικά σας, ο σκύλος σας συνεχίζει να σας αγαπάει και να σας έχει ανάγκη κι αυτό σας δίνει έναν σκοπό”.

Έχει αποδειχθεί επιστημονικά ότι το να μιλάει κανείς στον σκύλο του για συναισθηματικά δύσκολα ζητήματα μπορεί να είναι ιδιαίτερα ωφέλιμο. Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2018 στο περιοδικό Anthrozoös έδειξε ότι οι άνθρωποι είναι περισσότερο διατεθειμένοι να εκμυστηρευτούν στον σκύλο τους δύσκολα συναισθήματα όπως είναι το άγχος, η απάθεια, ο φόβος, ή η κατάθλιψη, απ’ ότι σε φίλους ή ερωτικούς συντρόφους.

Οι ακριβείς αιτίες γι’ αυτό το φαινόμενο δεν είναι γνωστές, αλλά μία υπόθεση είναι ότι τα “κατοικίδια είναι καλοί ακροατές που δεν κρίνουν, γιατί δεν διακόπτουν ούτε απαντούν,” όπως λέει ο συν-συγγραφέας της έρευνας Daniel Mills, ειδικός στις σχέσεις μεταξύ ανθρώπων και ζώων και καθηγητής συμπεριφορικής κτηνιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Lincoln στο Ηνωμένο Βασίλειο. “Ένας σκύλος δεν θα προσπαθήσει να λύσει το πρόβλημα όπως κάνουν μερικοί άνθρωποι”.

Ακόμα κι όταν ο ακροατής δεν μπορεί να μιλήσει ή να συμβουλεύσει τον ομιλητή, ενδέχεται το μοίρασμα συγκεκριμένων συναισθημάτων να αποδειχθεί ιδιαίτερα βοηθητικό. Η υπόθεση ότι η έκφραση των συναισθημάτων τα κάνει περισσότερο διαχειρίσιμα, ακόμα και σε νευρολογικό επίπεδο, έχει αποδειχθεί και ερευνητικά.

Σκεφτείτε το: μπορείτε να πείτε στον σκύλο σας ό,τι θέλετε χωρίς να αγχώνεστε για το πώς θα το πάρει ή να φοβάστε την αντίδρασή του. Ο σκύλος σας δεν θα σας προτείνει ανεδαφικές λύσεις στο πρόβλημά σας, ούτε θα σας ωθήσει μέσω της συζήτησης στην σκέψη που αγγίζει τα όρια της καταστροφολογίας.

Επίσης, όταν αλληλεπιδράτε με τον σκύλο σας, εκλύετε κι οι δύο οξυτοκίνη (τη λεγόμενη “ορμόνη της αγάπης”), η οποία μειώνει την αντίδραση του στρες βραχυπρόθεσμα.

Το ίδιο συμπέρασμα υποστηρίζει και μια έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2022 στο επιστημονικό περιοδικό International Journal of Environmental Research and Public Health, σύμφωνα με την οποία φάνηκε ότι, όταν οι άνθρωποι αλληλεπιδρούν με τους σκύλους τους κατά τη διάρκεια της τηλεργασίας, χαλαρώνουν, ανανεώνονται και ανακτούν τον αυτοέλεγχό τους. Αυτό δεν φάνηκε να συμβαίνει στον ίδιο βαθμό όταν αλληλεπιδρούσαν με τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς τους.

Όπως λέει η Lori Cogan, συμβουλευτική ψυχολόγος και καθηγήτρια στο τμήμα κλινικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Πολιτείας του Colorado: “Οι σκύλοι είναι φανταστικοί στο να μας διαβάζουν – μπορούν να νιώσουν πότε είμαστε ταραγμένοι – και είναι αναμφισβήτητα καλύτεροι στο να μας διαβάζουν απ’ ότι κάποιοι άνθρωποι. … Επειδή διαισθανόμαστε ότι οι σκύλοι μας μάς διαβάζουν τόσο καλά, ελέγχουμε τον εαυτό μας ώστε να μην ταράξουμε τους σκύλους μας, κάτι που είναι βοηθητικό και για εμάς”. Συνεπώς, ακούγοντάς μας, ο σκύλος μας μάς εκπαιδεύει ώστε να γίνουμε καλύτεροι στη διαχείριση των συναισθημάτων μας.

Με πληροφορίες από National Geographic