Η απώλεια της όρασης είναι μια σχετικά συχνή κατάσταση στα ζώα συντροφιάς, η οποία μπορεί να προκύψει λόγω διάφορων παθολογικών παραγόντων.

Γράφει η Ιωάννα Ζηκοπούλου Κτηνίατρος, Μετεκπαιδευθείσα στην Οφθαλμολογία Κ.Ζ.Σ., στο Τμήμα Κτηνιατρικής Α.Π.Θ.

Μπορεί οι κηδεμόνες των ζώων να αναστατώνονται στην ιδέα της τύφλωσης, δεν συμβαίνει όμως το ίδιο και με τους σκύλους.

Η έλλειψη της όρασης στους σκύλους, καθώς δεν αποτελεί τη βασική τους αίσθηση, δεν έχει την ίδια σημασία που έχει για τον άνθρωπο. Η βασική αίσθηση που συμβάλλει στην ευζωία του σκύλου είναι η όσφρηση καθώς με αυτή καταφέρνει να αναγνωρίζει το περιβάλλον και τα άτομα γύρω του, καθώς και να βιώνει συναισθήματα. Η όραση σαφώς είναι χρήσιμη, και σαν οφθαλμίατροι κτηνίατροι κάνουμε τα πάντα για να την προασπίσουμε, αλλά δεν είναι απαραίτητη για την ευζωία τους, τουλάχιστον με τα ανθρώπινα μέτρα και όρους.

Ακόμα και ένας εντελώς τυφλός σκύλος έχει την ικανότητα να κινείται στο χώρο του χωρίς κανένα πρόβλημα, καθώς μπορεί να χαρτογραφεί το περιβάλλον του μόνο με τις άλλες αισθήσεις του (όσφρηση, ακοή,αφή). Για τους περισσότερους σκύλους το περιβάλλον αυτό δεν περιορίζεται στον χώρο της καθημερινής τους διαβίωσης αλλά περιλαμβάνει και άλλους χώρους όπως το εξοχικό της οικογένειας, το περιβάλλον της καθημερινής του βόλτας, άλλα μέρη που επισκέπτεται συχνά κ.ο.κ…

Εμείς οι άνθρωποι έχουμε την τάση να εξανθρωπίζουμε τα κατοικίδιά μας, με αποτέλεσμα να θεωρούμε ότι αισθάνονται ακριβώς σαν εμάς όταν μπορούν να βλέπουν. Οι σκύλοι δεν βιώνουν συναισθήματα κοιτάζοντας κάτι όμορφο και ο λόγος που χαίρονται όταν είναι μαζί μας δεν είναι απλά επειδή μας βλέπουν. Μας αναγνωρίζουν κυρίως μέσω της όσφρησης και επίσης έχουν την ικανότητα να αναγνωρίζουν την ψυχολογική μας κατάσταση μέσω των ουσιών που εκκρίνονται από το σώμα μας τις οποίες οσμίζονται και όχι επειδή μας είδαν να χαμογελάμε ή να κλαίμε.

Τέλος, ένας τυφλός σκύλος δεν μπαίνει στη διαδικασία να συγκρίνει τον εαυτό του με άλλους σκύλους. Δεν γνωρίζει ότι είναι τυφλός, οπότε δεν έχει αίσθημα αναπηρίας και ούτε νιώθει κατώτερος σε σχέση με τα υπόλοιπα άτομα γύρω του. Είναι πιθανό να νιώθει ανασφαλής, ειδικά σε άγνωστο περιβάλλον και κυρίως όταν η τύφλωση επέλθει απότομα, αλλά σίγουρα δεν είναι δυστυχής. Ακόμα και αν η τύφλωση επέλθει αιφνίδια, κάτι το οποίο σίγουρα αποτελεί σοκ για αυτόν, ο σκύλος έχει την ικανότητα της σταδιακής προσαρμογής στη νέα κατάσταση ώστε να τη θεωρήσει πολύ σύντομα φυσιολογική.

Σε ότι αφορά στις γάτες, εδώ τα πράγματα είναι ακόμα πιο απλά. Οι γάτες είναι ιδιαίτερα προσεκτικές στις κινήσεις τους, διαθέτουν ιδιαίτερα ανεπτυγμένη αίσθηση αφής και επίσης αγαπούν τους εσωτερικούς χώρους. Τις περισσότερες φορές οι μόνοι που γνωρίζουν ότι μια γάτα δεν βλέπει, είναι οι κηδεμόνες της.

Τι πρέπει να κάνει ο κηδεμόνας ενός τυφλού σκύλου;

● Αρχικά, ο κηδεμόνας δεν θα πρέπει να στενοχωριέται και να αντιμετωπίζει το σκύλο του σαν ασθενή, ούτε είναι απαραίτητο να αλλάξει πολλά πράγματα στην καθημερινότητα του κατοικιδίου του.

● Καλό θα είναι, για να διευκολύνει το τυφλό ζώο, να αποφεύγει τις συχνές αλλαγές στη θέση των αντικειμένων και των επίπλων στο σπίτι, γεγονός το οποίο μπορεί να προκαλέσει έναν παροδικό αποπροσανατολισμό στον σκύλο. Τα προσωπικά αντικείμενα του σκύλου (πιάτο παράθεσης τροφής/ νερού, κρεβάτι, παιχνίδια) καλό είναι να βρίσκονται πάντα στο ίδιο σημείο. Έτσι, ο σκύλος θα καταφέρει να χαρτογραφήσει το γνωστό του περιβάλλον και να κινείται με άνεση σε αυτό.

● Στο άγνωστο περιβάλλον, ενδέχεται ένας τυφλός σκύλος να νιώσει ανασφάλεια. Συστήνεται πάντα η χρήση οδηγού, ώστε ο σκύλος να μπορεί να κυκλοφορεί με ασφάλεια στο ξένο για αυτόν περιβάλλον.

● Τέλος, συνιστάται κατά τη διάρκεια της βόλτας να ακολουθείται το ίδιο μονοπάτι, ώστε ο σκύλος έχοντας χαρτογραφήσει τις συνηθισμένες διαδρομές να νιώθει και να κινείται με περισσότερη σιγουριά.

*Κάθε ζώο είναι μοναδικό και οι ανάγκες του μπορεί να διαφέρουν από τα υπόλοιπα. Οι πληροφορίες που παρέχονται σε αυτό το άρθρο έχουν μόνο ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστούν τη γνώμη του θεράποντος κτηνιάτρου.
Απευθυνθείτε στον κτηνίατρο του κατοικιδίου σας για να λάβετε καθοδήγηση σύμφωνα με τις ανάγκες του.

Η Ιωάννα Ζηκοπούλου Κτηνίατρος, Μετεκπαιδευθείσα στην Οφθαλμολογία Κ.Ζ.Σ., Τμήμα Κτηνιατρικής Α.Π.Θ. εργάζεται στην ΠΛΑΚΕΝΤΙΑ Κτηνιατρική Κλινική η οποία προσφέρει ολοκληρωμένη κτηνιατρική φροντίδα, με έμφαση σε εξειδικευμένες υπηρεσίες 2ης γνώμης.