Η Μαρίτσα είναι ο σκύλος της Σχολής Μωραΐτη.

Τριγυρνάει ανάμεσα στους μαθητές που κάνουν γυμναστική, πέφτει για ύπνο μες στη μέση της τάξης, βγαίνει βόλτα με τους καθηγητές και τους γονείς, τρώει λιχουδιές που της δίνουν οι φύλακες, και εργάζεται στο τμήμα Ψυχολογίας.

Η πρωτοβουλία της Φιλοζωικής Ομάδας του σχολείου να την υιοθετήσει, έχει να μας μάθει πολλά για το όφελος που έχει η παρουσία ενός σκύλου σε ένα τέτοιο περιβάλλον. Μιλήσαμε με την υπεύθυνη της ομάδας και καθηγήτρια Αγγλικών, Σοφία Κουρούμαλη, για αυτό το ιδιαίτερο, γλυκύτατο πλάσμα, και τον τρόπο με τον οποίο αλλάζει τις ζωές μαθητών και προσωπικού καθημερινά.

Δώστε μας μια μικρή ιστορία της φιλοζωίας στη Σχολή Μωραΐτη.

Η Φιλοζωική Ομάδα ξεκίνησε από τη Ροζίνα Γιώτη, καθηγήτρια Γαλλικών στο σχολείο, πριν από αρκετά χρόνια. Η Ροζίνα είναι η ίδια πολύ φιλόζωη και πάρα πολύ ενεργή μέχρι σήμερα – έχει συνταξιοδοτηθεί.

Εγώ μπήκα στη Φιλοζωική Ομάδα όταν πήγα στο σχολείο το 2015.

Aυτή τη στιγμή λειτουργούμε σε Δημοτικό, Γυμνάσιο και Λύκειο. Συναντιόμαστε στα διαλείμματα, συζητάμε και προγραμματίζουμε διάφορες δράσεις. Επικοινωνούμε και online – η τεχνολογία έχει διευκολύνει πολύ τον συντονισμό μας με τα μεγαλύτερα παιδιά.

Στο δημοτικό είναι λίγο πιο απλά: έχουμε συναντήσεις μόνο σε διαλείμματα αλλά έχουμε χωριστεί σε διάφορες μικρές ομαδούλες όπου μπορεί ο καθένας να εργαστεί. Έχουμε την ομάδα του περιοδικού και του blog, σε συνεργασία με την καθηγήτρια των Υπολογιστών Κατερίνα Καψούρου. Μέσα από το στήσιμο του blog, όχι μόνο μεταδίδονται στα παιδιά οι φιλοζωικοί στόχοι της ομάδας, αλλά αποκομίζουν και νέες δεξιότητες.

Η δεύτερη ομάδα είναι η ομάδα του bazaar, στην οποία εργάζονται με την κυρία Τάνυ Ζησιάδου, καθηγήτρια Εικαστικών στο Δημοτικό. Κάθε χρόνο, τα τελευταία 4 χρόνια, δημιουργεί με τα παιδιά διάφορες κατασκευές – ποτέ τις ίδιες – Χριστούγεννα και Πάσχα, για τη Νύχτα Χριστουγέννων και το Πανηγύρι Αποφοίτων. Γεμίζει έναν ολόκληρο πάγκο και τα έσοδα από τις πωλήσεις – πουλάνε εθελοντικά τα παιδιά – πάντα τα δωρίζουμε σε κάποιον φιλοζωικό σύλλογο, τον οποίο κυρίως διαλέγουν τα παιδιά.

Συνεργαζόμαστε βέβαια σταθερά με τον φιλοζωικό σύλλογο Φιλαδέλφειας και τη Ζω.Φι.Ψυ. (Ζωοφιλική Ένωση Φιλοθέης και Ψυχικού) γιατί αυτοί είναι οι σύλλογοι της γειτονιάς μας. Η Ζω.Φι.Ψυ. είναι ακριβώς η γειτονιά μας, απλώς επειδή δεν έχει καταφύγιο συνεργαζόμαστε και με το σύλλογο της Φιλαδέλφειας που έχει το πιο κοντινό μας καταφύγιο. Πάμε εκδρομές, μας μιλάνε οι εθελοντές, μας δείχνουν πώς να φροντίζουμε ένα κατοικίδιο, και παράλληλα τα παιδιά μαθαίνουν βιωματικά πώς είναι η ζωή ενός σκύλου ή μιας γάτας σε ένα καταφύγιο. Γιατί, κακά τα ψέματα, συχνά ωραιοποιούμε λίγο αυτό το ζήτημα. Η πραγματικότητα είναι αρκετά διαφορετική από αυτό που έχουμε στο νου μας. Σε ένα καταφύγιο όπως αυτό της Φιλαδέλφειας είναι υποδειγματικές οι συνθήκες διαβίωσης, αλλά τα σκυλάκια δεν παύουν να είναι μόνα τους μέσα σε ένα κλουβί το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας.

Η άλλη ομάδα της Φιλοζωικής η οποία είναι η προσωπική μου αγαπημένη, έχει μείνει λίγο πίσω αλλά από πέρυσι με τη βοήθεια της κυρίας Βίκυς Σαχπάζη, καθηγήτριας Orff, πήρε τα πάνω της, είναι η ομάδα των υιοθεσιών και ασχολείται με τις κανονικές και τις εικονικές υιοθεσίες. Βοηθάμε γονείς μαθητών μας που θέλουν να υιοθετήσουν ένα σκυλάκι ή ένα γατάκι να βρουν το πιο κατάλληλο, ή να αναλάβουν τα έξοδα ενός ζώου που βρίσκεται ήδη σ’ ένα καταφύγιο. Η κυρία Σαχπάζη, μάλιστα, είχε πέρυσι την ιδέα να ανοίξουμε τις εικονικές υιοθεσίες και στα άγρια ζώα, και επικοινωνήσαμε με την ΑΝΙΜΑ, τον Αρχέλωνα, τη Γαϊδουροχώρα η οποία θεωρώ ότι είναι από τα πιο θεραπευτικά μέρη που έχω επισκεφτεί στη ζωή μου.

Πείτε μας δυο λόγια για τη Μαρίτσα.

Η Μαρίτσα είναι μία φανταστική περίπτωση ζώου και δεν θα μπορούσαμε να έχουμε ζητήσει καλύτερο πλάσμα για το σχολείο. Μας έχει αφήσει όλους άφωνους με την προσαρμοστικότητά της. Δεν θα μπορούσε να έχει γίνει χωρίς τη Ζω.Φι.Ψυ. αυτό. Τους είπαμε ότι θέλουμε να υιοθετήσουμε ένα σκυλί στο σχολείο, και καθίσαμε και είδαμε τα χαρακτηριστικά που θέλουμε να έχει ένα σκυλί γιατί είναι φοβερά απαιτητικός ρόλος. Σε ημερήσια βάση μπορεί να αγγίζουμε τα χίλια άτομα που έρχονται στο σχολείο. Πρέπει να συνηθίσει στο θόρυβο, στις παρουσίες, στα φαγητά, σε όλα. Οπότε ξέραμε ότι πρέπει να είναι ένα πάρα πολύ κοινωνικό και ήπιο ζώο, και ότι θα θέλει αρκετή δουλειά και επιφύλαξη για να δούμε αν αυτό μπορεί να λειτουργήσει. Η Μαρίτσα είναι ευλογία.

Από την πρώτη στιγμή έγινε μία παρεξήγηση: εγώ την περίμενα στην μπροστινή έξοδο κι αυτή είχε έρθει πίσω. Όταν πήγα είχαν ήδη βγει τα παιδιά, και είχαν πέσει τουλάχιστον 15 πάνω της, κι εγώ έπαθα πανικό από μακριά. Δεν ήξερα πώς θα πήγαινε αυτό. Καθώς πλησίαζα, βλέπω τη Μαρίτσα να έχει ξαπλώσει κάτω, να έχει ανοίξει τα πόδια της, να έχει εκθέσει την κοιλίτσα της, και να κάθεται. Αυτό συνεχίστηκε όλον τον πρώτο καιρό. Έχει τύχει να δω πεσμένα πάνω της τουλάχιστον 70 παιδιά τις πρώτες μέρες, ενώ βάλαμε βάρδιες για την προστασία της και την προσαρμογή της, να κάθονται δηλαδή τουλάχιστον δύο παιδιά στο διάλειμμα, και να εξηγούν στα άλλα παιδάκια πώς φερόμαστε, να σεβόμαστε τον ύπνο της, τέτοιου είδους πράγματα. Παρόλα αυτά όμως είναι ένας πολύ ζωντανός χώρος το σχολείο, και την ώρα της Γυμναστικής, ας πούμε, μπορεί να πέφταν και 50 παιδιά πάνω της. Και η Μαρίτσα όχι απλά το δέχτηκε – το ήθελε. Όταν τα παιδιά έφευγαν, εκείνη τα αναζητούσε, κάτι που είναι εντυπωσιακό. Και είναι καθαρά θέμα γνώσης των εθελοντών που την πρότειναν. Η αλήθεια είναι ότι έχει υπερβεί τις προσδοκίες όλων μας. Όλα έγιναν πολύ πιο γρήγορα και πολύ πιο εύκολα απ’ ότι περιμέναμε. Τώρα, πλέον, που έχουμε περάσει τους έξι μήνες, είναι σαν να ήταν πάντα εκεί.

Είναι πανέμορφο να το βλέπεις αυτό, γιατί για κάποια παιδιά, η Μαρίτσα είναι το πρώτο σκυλί που γνωρίζουν, και βλέπουν όλη αυτή τη διαδικασία, το πώς μεταμορφώθηκε. Αυτός ήταν ο στόχος και αυτό είναι και το βασικό όφελος, του να έχεις έναν σκύλο μέσα στο σχολικό περιβάλλον. Την Μαρίτσα την παίρνουμε και μπαίνουμε στις τάξεις, και κάνουμε συζητήσεις γι’ αυτό. Ποια είναι η Μαρίτσα, πώς ήρθε στο σχολείο μας, πώς δικαιούμαστε εμείς να αισθανόμαστε απέναντί της.

Γιατί συχνά τα παιδιά φοβούνται να πουν “εγώ φοβάμαι τα σκυλιά”, ή “εγώ δεν θέλω τα σκυλιά”, κι αυτό είναι ένα πρόβλημα. Αν δεν μπορείς πρώτα να σεβαστείς κι αυτόν τον άνθρωπο, που δεν έχει έρθει σε επαφή, δεν μπορείς να τον βοηθήσεις να συνυπάρξει. Ενώ αν υπάρχει ένας σκύλος, βλέπεις άμεσα την αντίδραση. Έχουν γίνει φοβερές συζητήσεις, τα αποτελέσματα είναι μόνο συγκινητικά. Όταν συζητάς ουσιαστικά με τα παιδιά, το αποτέλεσμα είναι πάντα συγκινητικό, γιατί είναι πάρα πολύ ανοιχτά και πάρα πολύ ειλικρινή σε όλα τους. Παιδιά που δεν είχαν ξαναακουμπήσει σκύλο τώρα δεν ξεκινούν τη μέρα τους αν δεν περάσουν απ’ το κρεβάτι της να της πουν καλημέρα. Τα παιδιά έχουν συγκλονιστική ωριμότητα.

Το άλλο που δεν παύουμε να το λέμε και δεν παύει να μας συγκλονίζει – νομίζω ότι είναι πιο αρμόδιοι να το συζητήσουν οι ψυχολόγοι του σχολείου – η Μαρίτσα περνάει πολλές ώρες στο τμήμα Ψυχολογίας. Εργάζεται, δηλαδή. Εκεί, για τα παιδιά που μπορεί να περνάνε μια δύσκολη περίοδο, η Μαρίτσα είναι το απόλυτο ηρεμιστικό. Η μη λεκτική επικοινωνία είναι πολλές φορές αδύνατη ανάμεσα σε έναν ενήλικα και σε ένα παιδί, ενώ με τη Μαρίτσα είναι η μόνη επικοινωνία.

Ποια είναι η ιστορία της Μαρίτσας;

Η Μαρίτσα βρέθηκε στην Κερατέα από μία εθελόντρια της Ζω.Φι.Ψυ. που την ανέλαβε. Βρέθηκε με τα κουτάβια της – είχε πέντε κουτάβια, υιοθετήθηκαν όλα, η Μαρίτσα όχι. Υποθέτουμε ότι την παράτησαν λόγω εγκυμοσύνης, γιατί ήταν τόσο φιλική και τόσο ανθρωποκεντρική που αποκλείεται να ζούσε στον δρόμο. Πήγε σε μια πανσιόν για φιλοξενία, και μετά έμεινε στο καταφύγιο για τρία περίπου χρόνια. Αυτό το τονίζω διαρκώς σε όποιον μιλάω. Αυτός ο σκύλος, με τα χαρακτηριστικά που περιέγραψα, ήταν μόνος του σε ένα κλουβί για τρία χρόνια.

Ο κύριος λόγος γι’ αυτό είναι ότι, όταν βρέθηκε, ήταν ένας μεγαλόσωμος σκύλος, 23 με 25 κιλά, δεν είναι ράτσας, και δυστυχώς είναι σχεδόν βέβαιο ότι, αν δεν την υιοθετούσε το σχολείο, θα έμενε εκεί για πάντα. Αυτό το πράγμα πρέπει να συζητιέται. Δεν ξέρω πώς μπορούν να πειστούν οι άνθρωποι ότι το μέγεθος του σκύλου δεν χρειάζεται να είναι ανάλογο του χώρου στον οποίο θα πρέπει να βρίσκεται. Στη ζωή μου έβρισκα μόνο κουτάβια. Την πρώτη φορά που σκεφτήκαμε με την αδερφή μου να υιοθετήσουμε ενήλικο σκύλο είχα τους ενδοιασμούς μου, αλλά τώρα που το σκέφτομαι δεν μπορώ να καταλάβω πώς ήμουν τόσο ανόητη.

Η Μαρίτσα είχε λάβει μια βασική εκπαίδευση και συνεχίζει να εκπαιδεύεται, αλλά για άλλου είδους ζητήματα. Εκπαιδεύεται, ας πούμε, για το πώς να δέχεται πολλαπλούς χειριστές, γιατί πρέπει να τη βγάζουμε βόλτα διαφορετικά άτομα. Εκπαιδεύεται στο να μην τρώει από κάτω για να κυκλοφορεί απολύτως ελεύθερη. Εκπαιδευόμαστε κι εμείς και μαθαίνουν και τα παιδιά. Πιστεύω ότι θα μας λύσει το πρόβλημα των σκουπιδιών στο σχολείο.

Τι μπορεί να προσφέρει κάποιος/α στη φιλοζωική ομάδα της Σχολής Μωραΐτη;

Εμείς η αλήθεια είναι δεν έχουμε ανάγκη από πολλά πράγματα, γιατί έχουμε φτιαχτεί για να προσφέρουμε σε άλλες φιλοζωικές. Οι στόχοι της Φιλοζωικής είναι η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση των παιδιών, η μετάδοση της αξίας της εθελοντικής προσφοράς. Από κει και πέρα, αυτό που μπορεί να κάνει κάποιος, είναι να μας χρησιμοποιήσει για να προσφέρει αλλού. Αν δεν υπάρχει κάποια άλλη φιλοζωική στη γειτονιά του ή αν δεν έχει πρόσβαση, βολεύουμε γιατί κάθε μέρα φέρνει το παιδί του στο σχολείο. Αυτό που κάνουμε σε σταθερή βάση είναι ότι μαζεύουμε τροφές, τις δίνουμε σε καταφύγια – κυρίως στη Φιλαδέλφεια – και επιδιώκουμε συνεργασίες με άλλους φορείς που μπορεί να χρειάζονται βοήθεια. Επικοινωνούμε με όσες περισσότερες φιλοζωικές γίνεται – να έρθουν να μιλήσουν στα παιδιά για το έργο τους, να συμβάλλουμε σε αυτό όπως μπορούμε… Όλοι οι μαθητές φέρνουν λιχουδιές για τη Μαρίτσα, τα σημειώματα που μας δίνουν είναι απλά υπέροχα!

Επίσης, από φέτος, μαζεύουμε εφημερίδες για την ΑΝΙΜΑ. Η ΑΝΙΜΑ χρειάζεται εφημερίδες, κάτι πάρα πολύ μικρό και εύκολο που μπορεί να κάνει ο καθένας μας για να βοηθήσει. Αν κάποιος μένει στην Καλλιθέα, είναι καθημερινά ανοιχτά και μπορεί να πάει να αφήσει τις εφημερίδες του. Το ίδιο ισχύει και για τα χαρτόκουτα, γιατί με αυτά μεταφέρουν τα πτηνά, και άλλα άγρια ζώα που διασώζουν.

Επιπλέον, στην είσοδο του σχολείου μας, βρίσκεται πάντα ένα κουτί οικονομικής ενίσχυσης της Ζω.Φι.Ψυ. Κατά τ’ άλλα, είμαστε πολύ ανοιχτοί σε ιδέες και συνεργασίες, οπότε όποιος νομίζει ότι μπορεί να μας βοηθήσει να οργανώσουμε κάτι, ή χρειάζεται τη δική μας βοήθεια για να οργανώσει κάτι, είναι ευπρόσδεκτο. Πρόσφατα ο Φιλοζωικός Σύλλογος Αιγιάλης, που έχει ασύλληπτες ανάγκες για τα 300 ζώα που φροντίζει, μας ζήτησε να του οργανώσουμε μια συναυλία, και το κάναμε. Τα παιδιά του ΙΒ, του Γυμνασίου και του Λυκείου, εργάστηκαν εθελοντικά στο χώρο, και ανέλαβαν την προώθηση και τη διαφήμιση.