Γιατί κάποιοι σκύλοι φοβούνται το σκοτάδι
Μυρτώ Τζώρτζου
21/02/2024
Σύμφωνα με μελέτες που έχουν γίνει στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής το 11% περίπου του πληθυσμού των σκύλων φοβάται το σκοτάδι. Όσο και αν αυτό μας φαίνεται παράξενο, εντούτοις συμβαίνει. Και δεν μιλάμε για τα κουταβάκια που συχνά το βράδυ κλαίνε στο crate τους και εμφανίζουν σημάδια φόβου αλλά και για μεγαλύτερους σκύλους.
Ξέρουμε ότι τα παιδιά συχνά φοβούνται να μείνουν μόνα τους στο σκοτάδι αλλά ακόμη και ορισμένοι ενήλικες μπορεί να προτιμούν τα φώτα αναμμένα κατά τη διάρκεια κάποιας βραδιάς που μπορεί να δουν μια ταινία τρόμου. Όμως εδώ προκύπτει μια ερώτηση, η οποία είναι απολύτως λογική: Γιατί οι σκύλοι μπορεί να φοβούνται το σκοτάδι τη στιγμή που βλέπουν στο σκοτάδι;
Μπορούν τα σκυλιά να φοβούνται το σκοτάδι;
Τα σκυλιά μπορεί, όπως αναφέραμε, να φοβηθούν ή να ανησυχήσουν σε σκοτεινά δωμάτια, σκιερά μέρη, ακόμη και έξω τη νύχτα.
Ωστόσο, ο φόβος των σκύλων για το σκοτάδι δεν έχει τις ρίζες του εκεί που έχει ο φόβος του ανθρώπου – ο οποίος συνήθως προκαλείται από την αδυναμία μας να δούμε το περιβάλλον μας. Για τους σκύλους, είναι πιο πιθανό να φοβηθούν όταν ακούσουν ή να μυρίσουν κάτι στο περιβάλλον τους που έχει ως αποτέλεσμα να προκαλέσει το άγχος τους. Αλλά δεν είναι μόνο αυτός ο λόγος.
Μπορούν τα σκυλιά να δουν στο σκοτάδι;
Ο σκύλος και η γάτα βλέπουν πολύ καλύτερα στο σκοτάδι από ό,τι ο άνθρωπος, καθώς οι πρόγονοι των σημερινών γατών και σκύλων κυνηγούσαν την αυγή και το σούρουπο, όταν το θήραμά τους ήταν και εκείνο πιο δραστήριο. Επομένως, και τα δύο είδη εξελίχθηκαν για να βλέπουν σε αμυδρό και μεταβαλλόμενο φως. Η κόρη των οφθαλμών τους είναι μεγαλύτερη και ο αμφιβληστροειδής έχει περισσότερα κύτταρα, τα οποία ανιχνεύουν το φως και την κίνηση. Τα σκυλιά μπορούν να δουν, περίπου, στο μισό τη νύχτα, σε σχέση με τις γάτες, όμως βλέπουν τέσσερις φορές καλύτερα από τους ανθρώπους.
Γιατί ο σκύλος μου φοβάται το σκοτάδι;
Τα σκυλιά που φοβούνται το σκοτάδι μπορεί να βηματίζουν πέρα δώθε, να κλαψουρίζουν και να γαβγίζουν, να τους φεύγουν σάλια ακόμη και να έχουν ατυχήματα τουαλέτας. Εάν έχετε παρατηρήσει ότι ο σκύλος σας γίνεται ιδιαίτερα ανήσυχος ή φοβισμένος στο σκοτάδι, εκτός από το ότι μπορεί να έχει δει ή μυρίσει κάτι που τον αγχώνει, αυτό μπορεί να οφείλεται σε έναν από τους πιο κάτω λόγους:
Θέματα υγείας
Τα ηλικιωμένα σκυλιά και τα σκυλιά που πάσχουν από κακή υγεία μπορούν να έχουν κάποιους λόγους που ενδέχεται να φοβούνται το σκοτάδι. Η μείωση της όρασης, η γνωστική δυσλειτουργία, ο αποπροσανατολισμός και το άγχος μπορεί να τα κάνουν να αισθάνονται άβολα όταν μένουν μόνα τους τη νύχτα.
Εάν νομίζετε ότι ο σκύλος σας μπορεί να μην είναι καλά και ότι η υγεία του τού προκαλεί άγχος, επισκεφθείτε τον κτηνίατρό σας. Διαφορετικά αφήστε ένα φωτάκι αναμμένο ώστε να μην είναι τελείως σκοτάδι εκεί που κοιμάται.
Κακή όραση
Εάν η όραση του σκύλου σας είναι κακή ή σταδιακά επιδεινώνεται λόγω γήρατος ή ασθένειας, αυτό είναι κάτι που μπορεί να επηρεάσει το πώς βλέπει στο σκοτάδι. Και αυτό σημαίνει αυξημένο στρες και φόβο. Εκτός όμως από τρομακτικό, το να μην μπορεί να δει στο σκοτάδι σημαίνει ότι θα δυσκολευτεί να βρει το δρόμο του και μπορεί να πέσει πάνω σε πράγματα, κάτι που μεγαλώνει ακόμα περισσότερο το στρες και το φόβο του.
Για να βοηθήσετε τον σκύλο σας με κακή όραση, θα μπορούσατε να κρατήσετε αναμμένα κάποια φώτα για να κινηθεί μέσα στο σπίτι χωρίς να τραυματιστεί.
Άγχος αποχωρισμού
Πολλά σκυλιά – ιδιαίτερα τα κουτάβια και σκύλοι που έχουν πρόσφατα διασωθεί – υποφέρουν από άγχος αποχωρισμού όταν μένουν μόνα τους. Αυτό συχνά παρουσιάζεται με συμπτώματα όπως γάβγισμα και κλάμα, ατυχήματα τουαλέτας και καταστροφική συμπεριφορά.
Τα σκυλιά με άγχος αποχωρισμού μπορεί να αισθάνονται τον ίδιο φόβο όταν η οικογένειά τους πηγαίνει για ύπνο. Έτσι, στην πραγματικότητα, μπορεί να μη φοβούνται το σκοτάδι αυτό καθαυτό, αλλά να φοβούνται να μείνουν μόνα. Είναι σημαντικό λοιπόν να τα εκπαιδεύσετε ώστε όταν φεύγετε, αυτό να μην είναι πολύ οδυνηρό για εκείνα.
Για να βοηθήσετε τώρα τον σκύλο σας να αισθάνεται λιγότερο ανήσυχος την ώρα του ύπνου, δοκιμάστε να τον εκπαιδεύσετε να μένει στο crate και να αφήσετε ένα φωτάκι αναμμένο, ώστε να μην είναι εντελώς στο σκοτάδι. Ένα κλουβί τού δίνει έναν ασφαλή χώρο στον οποίο αισθάνεται ασφαλής, οπότε μόλις συνηθίσει να είναι εκεί την ημέρα, θα το θεωρήσει καταφύγιο όταν φοβάται τη νύχτα.
Προηγούμενο τραύμα
Εάν ο σκύλος σας έχει βιώσει ένα τραυματικό γεγονός στο παρελθόν, έχει εγκαταλειφθεί ή έχει αναγκαστεί να περάσει μεγάλες περιόδους σε σκοτεινούς χώρους, πιθανόν για τιμωρία, ενδέχεται ότι θα έχει άγχος που σχετίζεται με το σκοτάδι. Όπως το άγχος του αποχωρισμού, έτσι και αυτός ο φόβος μπορεί να εμφανιστεί μέσω της επιθετικότητας, της καταστροφής διαφόρων πραγμάτων, του γαβγίσματος, του κλάματος και άλλων.
Μην αφήνετε ένα τέτοιο σκυλί μόνο του στο σκοτάδι ελπίζοντας ότι θα το ξεπεράσει μόνο του μέσω της έκθεσης σε αυτό. Εάν ο σκύλος σας έχει ζήσει κάποιο τραυματικό γεγονός, είναι πολύ σημαντικό να τον βοηθήσετε να αισθανθεί ασφαλής. Αν και μπορεί να είναι απογοητευτικό κατά καιρούς, να ξέρετε ότι η εκπαίδευση του σκύλου σας στο να του φύγει το άγχος θα τον βοηθήσει να ζήσει περισσότερα ευτυχισμένα χρόνια και με καλύτερη υγεία.
Πώς μπορώ να βοηθήσω τον σκύλο μου να ξεπεράσει τον φόβο του για το σκοτάδι
Μόλις καταλάβετε τους λόγους που ο σκύλος σας φοβάται το σκοτάδι, τότε θα είστε σε θέση να λάβετε μέτρα για να τον βοηθήσετε να ξεπεράσει το φόβο του.
Εάν ο σκύλος σας ήταν προηγουμένως μια χαρά στο σκοτάδι και ξαφνικά δείχνει σημάδια άγχους, αυτό μπορεί να οφείλεται επειδή πιθανόν η όρασή του χειροτερεύει. Ή του έχει εμφανιστεί κάποιο πρόβλημα υγείας. Σε αυτή την περίπτωση, ζητήστε από έναν κτηνίατρο να ελέγξει την όρασή του αλλά και τη συνολική υγεία του.
Αν ο λόγος είναι ένα τραύμα του παρελθόντος, να ξέρετε ότι τα σκυλιά ανταποκρίνονται καλά στη θετική ενίσχυση. Ο έπαινος και οι αγκαλιές επίσης θα βοηθήσουν στη μείωση του άγχους τους. Έτσι, εκθέστε αργά το σκυλί σας στο σκοτάδι, ανταμείβοντάς το με λιχουδιές και επαίνους όταν τα πάει καλά.
Μην το αφήνετε όμως για πολλή ώρα στο σκοτάδι- λίγα λεπτά κάθε φορά φτάνουν. Βοηθήστε το να αισθάνεται χαλαρό και ασφαλές, σαν το σκοτεινό δωμάτιο να είναι ένα διασκεδαστικό μέρος όπου παίζει και παίρνει λιχουδιές και τρίψιμο της κοιλιάς. Και αν αρχίσει να δείχνει και πάλι σημάδια άγχους, ανάψτε το φως και προσπαθήστε ξανά αργότερα.
Μην ξεχνάτε στην αρχή αυτής της προσπάθειας να έχετε τη νύχτα εκεί που κοιμάται ένα φωτάκι αναμμένο. Ακόμα και στις βόλτες σας το βράδυ, καλό είναι να έχετε μαζί σας ένα φακό ώστε να φωτίζετε το δρόμο.
Συμπέρασμα
Όπως συμβαίνει με κάθε εκπαίδευση, και σε αυτή την περίπτωση θα χρειαστείτε χρόνο και υπομονή. Τα σκυλιά έχουν μια εκπληκτική ικανότητα να μαθαίνουν, οπότε δώστε τους χρόνο και βεβαιωθείτε ότι δίνετε προσοχή σε οτιδήποτε προσπαθούν να σας πουν.