Οι σκύλοι βοηθοί δεν είναι απλοί σκύλοι, αλλά σκύλοι-ήρωες. Αυτό πιστεύουν οι άνθρωποι της οργάνωσης Friends for Life. Και δεν έχουμε παρά να συμφωνήσουμε.

Το Friends for Life είναι ένα σωματείο μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, μέλος του European Guide Dog Federation, και είναι το μοναδικό κέντρο εκπαίδευσης σκύλων βοηθών για παιδιά στο φάσμα του αυτισμού στην Ελλάδα. Στόχος του σωματείου είναι να βοηθήσει παιδιά και εφήβους με αυτισμό καθώς και τις οικογένειές τους να αποκτήσουν ανεξαρτησία, συντροφικότητα και ασφάλεια με την παροχή άρτια εκπαιδευμένων σκύλων βοηθών.

Οι σκύλοι που εκπαιδεύονται για αυτόν το σκοπό δουλεύουν 24 ώρες το 24ωρο, 7 μέρες την εβδομάδα, και συνοδεύουν το παιδί σε όλους τους δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους, καθώς έχουν ελεύθερη πρόσβαση παντού σύμφωνα με το Άρθρο 16 του Νόμου 3868, ο οποίος καλύπτεται και από την ευρωπαϊκή νομοθεσία “Equality Act 2010”, καθώς επίσης και από τη νέα νομοθεσία “4830/2021 άρθρο 25”.

Η βοήθεια που παρέχουν αυτοί οι σκύλοι στα συγκεκριμένα άτομα είναι ανεκτίμητη. Τα ηρεμούν και τα αποφορτίζουν από τα έντονα ερεθίσματα του περιβάλλοντός τους, με αποτέλεσμα να αποφεύγουν τις κρίσεις meltdowns, τα συνοδεύουν και τα βοηθούν στην κίνηση, σε περιπτώσεις όπου υπάρχουν κινητικές αναπηρίες, τα προστατεύουν και τα συντροφεύουν, αυξάνοντας την αυτονομία τους και συμβάλλοντας στην κοινωνικότητά τους.

Μιλήσαμε με τον Τάκη Πετρόπουλο, ιδρυτή της οργάνωσης Friends for Life, ο οποίος έχει εκπαιδευτεί στο Ηνωμένο Βασίλειο και στην Ιρλανδία σχετικά με την εκπαίδευση αυτών των πραγματικά μοναδικών σκύλων. Όσα μας είπε είναι ιδιαίτερα ενδιαφέροντα:

Πώς ξεκίνησε το Friends for Life; Τι σας οδήγησε να ασχοληθείτε με το συγκεκριμένο ζήτημα;

Το Friends for Life είναι το πρώτο και μοναδικό κέντρο εκπαίδευσης σκύλων βοηθών για άτομα στο φάσμα του αυτισμού στην Ελλάδα. Είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός, και στόχος του είναι όλα τα άτομα στο φάσμα του αυτισμού και με άλλες αναπηρίες ή σύνδρομα να αποκτήσουν τον δικό τους σκύλο βοηθό.

Η ιδέα ενός σκύλου βοηθού γενικότερα ξεκίνησε όταν είδα ένα βιντεάκι στο διαδίκτυο στο οποίο ένας σκύλος έβαζε πλυντήριο για ένα άτομο σε αμαξίδιο. Αυτό ήταν το έναυσμα για να ξεκινήσω κάτι αντίστοιχο στην Ελλάδα. Όλη η διαδικασία ξεκίνησε βγαίνοντας στο εξωτερικό, όπου εκπαιδεύτηκα από τον μεγαλύτερο οργανισμό στην Ιρλανδία για τα άτομα στο φάσμα του αυτισμού, το My Canine Companion.

Τι δουλειά κάνει ένας σκύλος βοηθός;

Ένας σκύλος βοηθός συνοδεύει το άτομο με αναπηρία σε όλους τους δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους. Συγκρατεί άτομα που έχουν τάσεις φυγής ώστε να μη φύγουν μακριά από τον γονέα τους και κινδυνέψουν. Για παράδειγμα, ο σκύλος βοηθός έχει εκπαιδευτεί να σταματάει στα κράσπεδα. Άρα ο γονέας και το άτομο με αναπηρία μπορούν να περάσουν με ασφάλεια τον δρόμο. Άλλο ένα όφελος του σκύλου βοηθού είναι ότι βοηθάει πάρα πολύ στο να αποφορτίζεται το άτομο με αναπηρία όταν βρίσκεται σε ένα δύσκολο περιβάλλον. Δηλαδή, μία βόλτα σε ένα σούπερ μάρκετ είναι πάρα πολύ δύσκολη για ένα άτομο με αυτισμό. Έχοντας όμως δίπλα σου τον καλύτερό σου φίλο, τον σκύλο βοηθό σου, χαϊδεύοντάς τον σε βοηθάει πολύ να χαλαρώσεις και να ηρεμήσεις και να μην έχεις τις κρίσεις meltdown.

Τι χαρακτηριστικά πρέπει να έχει ένας σκύλος για να γίνει βοηθός; Από τι είδους εκπαίδευση περνάει;

Οι σκύλοι βοηθοί λαμβάνουν μία συγκεκριμένη εκπαίδευση σύμφωνα με τις ανάγκες του ατόμου. Για παράδειγμα, μια εντολή που μπορεί να μάθει ένας σκύλος, όταν έχουμε μία δύσκολη κατάσταση και το άτομο αυτό περνάει μια κρίση meltdown, είναι να βοηθάει το άτομο με ένα σκούντημα με τη μουσούδα στα πόδια του.

Οι σκύλοι βοηθοί ξεκινούν την εκπαίδευσή τους από την ηλικία των 2 μηνών, την προεκπαίδευση δηλαδή, όπου σιγά σιγά ξεκινάμε και έχουμε επαφή με δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους: ένα σούπερ μάρκετ, ένα εμπορικό κέντρο, τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Ο σκύλος ουσιαστικά πρέπει να μάθει σε όλα αυτά τα μέρη να περπατάει καλά και να μην έχει κανένα απολύτως πρόβλημα. Όλη αυτή η διαδικασία διαρκεί γύρω στα δύο με δυόμισι χρόνια.

Ποιος χειρίζεται τον σκύλο;

Τις περισσότερες φορές χειριστής του σκύλου βοηθού είναι ένας από τους δύο γονείς. Υπάρχουν περιπτώσεις στο εξωτερικό όπου χειριστής ενός σκύλου βοηθού ήταν και το ίδιο το άτομο με αναπηρία.

Μπορείτε να μοιραστείτε μια δυσκολία που αντιμετωπίσατε κάνοντας αυτή τη δουλειά, αλλά και μια όμορφη στιγμή που έχετε ζήσει;

Νομίζω ότι η μεγαλύτερη δυσκολία που αντιμετώπισα ποτέ ήταν κατά τη διάρκεια του κορωνοϊού γιατί τότε είχαμε οχτώ κουταβάκια στο κέντρο μας υπό εκπαίδευση στην πολύ νεαρή ηλικία των τεσσάρων μηνών. Δυστυχώς λόγω του lockdown τότε δεν μπορούσαμε να τα κοινωνικοποιήσουμε όσο θα έπρεπε. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα από αυτά τα οχτώ σκυλάκια να τα καταφέρει μόνο ένα να γίνει σκύλος βοηθός. Τα άλλα πήγαν σε οικογένειες ως κατοικίδια.

Η αλήθεια είναι ότι έχω πολλές όμορφες αναμνήσεις αλλά θα προσπαθήσω να ξεχωρίσω μία η οποία θεωρώ ότι συνδέεται και με τη δυσκολία που ανέφερα πριν. Η πιο όμορφη στιγμή μας ήταν όταν παραδόθηκε η Bubbles, η σκύλος βοηθός του Αντώνη Γκούφα. Ήμαστε στην Κοζάνη και πήγαμε μια πάρα πολύ ωραία βόλτα με τον σκύλο βοηθό. Ήταν μια ιδιαίτερα συγκινητική στιγμή για εμάς γιατί είχαμε τις δυσκολίες του κορωνοϊού, οι οποίες μας δυσχέραιναν σημαντικά το έργο. Όταν γνώρισα τον Αντώνη, είχε δυσκολία στη βάδιση, δεν μπορούσε δηλαδή να περπατήσει σε μία ευθεία χωρίς να στηρίζεται από κάποιο αντικείμενο ή από κάποιον τοίχο. Σήμερα με την Bubbles έχουν καταφέρει να κάνουν οχτώ χιλιόμετρα περπάτημα μαζί.

Οι άνθρωποι του Friends for Life θα βρίσκονται στο Woof Festival | Topetmou.gr, στις 5 και 6 Απριλίου, στο Πεδίον του Άρεως. Εκεί θα τους γνωρίσετε και θα μάθετε από κοντά για το πραγματικά υπέροχο έργο που κάνουν.

Δείτε το πρόγραμμα του φεστιβάλ εδώ.