Έχουν οι σκύλοι αίσθηση του χιούμορ; Να η απάντηση
Δημήτρης Φαλλιέρος
05/01/2024
Τι φάση με τους σκύλους;
Αν κρίνουμε από πολλές αντιδράσεις, εκφράσεις και συμπεριφορές τους, υπάρχουν βάσιμες ενδείξεις ότι τελικά πρόκειται για μικρούς κλόουν σε τετράποδη έκδοση. Εντάξει, υπάρχουν και οι πιο σοβαροί σκύλοι, που δεν σηκώνουν αστεία, αλλά αυτοί προέρχονται από άλλη μετεμψύχωση, προφανώς στην προηγούμενη ζωή τους ήταν ακαδημαϊκοί.
Εμείς ας σταθούμε λίγο σε εκείνους που είναι πιο «έξω καρδιά». Ή που αναγνωρίζουν τη λεπτή ειρωνεία των πραγμάτων. Σε εκείνους που μας κάνουν να γελάμε. Μπορεί να είναι ο δικός μας σκύλος ή κάποιος σε ένα από τα χιλιάδες βιντεάκια με σκύλους που βλέπουμε όταν είμαστε στα down μας.
Αποκωδικοποιώντας συμπεριφορές
Πολλοί μεγάλοι διανοητές της Ιστορίας, μεταξύ των οποίων και ο Κάρολος Δαρβίνος, άρχισαν να ασχολούνται με την πιο κωμική πλευρά των σκύλων. Στο βιβλίο του “The Descent Man” καταπιάνεται με αυτό το θέμα:
«Τα σκυλιά επιδεικνύουν κάτι που δικαίως μπορεί να ονομαστεί αίσθηση του χιούμορ, και που διαφέρει από το απλό παιχνίδι. Εάν πετάξουμε σε ένα σκύλο ένα κομμάτι ξύλο… συχνά το κουβαλάει για μικρή απόσταση, μετά κάθεται με αυτό κοντά του στο έδαφος, και περιμένει μέχρι να πλησιάσουμε κοντά για να το πάρει. Τότε ο σκύλος θα το ξανα-αρπάξει και θα τρέξει θριαμβευτικά, επαναλαμβάνοντας τον ίδιο ελιγμό και προφανώς απολαμβάνοντας το αστείο».
Με λίγα λόγια ο Δαρβίνος περιγράφει αυτό που πολλοί σκύλοι αν είχαν στόμα να μιλήσουν θα συνόψιζαν στην εξής διατύπωση: «Σου την έσκασα!».
Η κουλτούρα του γέλιου
Όλη η κωμική καλλιτεχνική ιντελιγκέντσια έχει χρησιμοποιήσει διαχρονικά την πλευρά αυτή των σκύλων. Από τον Αρκά με τους Συνομηλίκους του (τον παππού με τον σκυλάκο: αν δεν το έχετε δει, ψάξτε το), μέχρι τον Τζέρι του Αυγούστου Κορτώ, και τα σκετς του Διονύση Ατζαράκη ντυμένου σκύλου. Από τον Γκούφυ του Walt Disney, μέχρι τον Snoopy και τον Scooby Doo (μη μου πείτε ότι ο Scooby δεν είχε χιούμορ!), αλλά και στο σινεμά από τον Μπετόβεν (όχι τον μουσικό, αλλά τον πελώριο σκύλο) μέχρι τον Hooch από το Turner & Hooch με τον Τομ Χανκς, τον Benji, τον Μάρλεϊ και αμέτρητους άλλους. Οι σκύλοι πήραν δικαιωματικά αυτό που ήθελαν. Δεν έγιναν απλώς οι καλύτεροι φίλοι του ανθρώπου, έγιναν συμμέτοχοι στην πλάκα – όπως άλλωστε συμβαίνει με κάθε αληθινό φίλο.
Εύθυμοι σκυλοκηδεμόνες
Μπορεί ο υπογράφων το κείμενο να έχει μια ελαφριά κλίση, σαν τον Πύργο της Πίζας, προς τις γάτες, όμως δεν μπορώ να αρνηθώ ότι οι σκυλοκηδεμόνες ενδεχομένως ρίχνουν λίγο παραπάνω γέλιο. Και μπορεί οι γάτες να επιδεικνύουν κωμικές συμπεριφορές, αλλά οι σκύλοι το κάνουν λίγο πιο χειροπιαστά. «Ο σκύλος μου, επίτηδες με γαργαλάει», μας λέει για τον σκύλο του ο Γιώργος Κ., αναγνώστης του site. «Χώνει τη μουσούδα του στην κοιλιά μου και τις μασχάλες μου και με πειράζει μέχρι να λυγίσω. Προσπαθώ να μείνω σοβαρός αλλά όσο γελάω τόσο συνεχίζει». Η «δικιά μας» Κωνσταντίνα Μάλλιου, από την άλλη, μας λέει για τη Ruby: «Είναι τρολ. Το βλέπουμε καθημερινά: από το ότι χώνει όλο το πόδι μέσα στο στόμα της και το τρώει με μανία, μέχρι το ότι όταν χασμουριέται, ταυτοχρόνως ρεύεται και βγάζει μια μικρή κραυγή». Τα σπίτια με σκύλους, ναι, τελικά τείνουν να έχουν λίγο περισσότερες στιγμές σάχλας. Ίσως να μην είναι τυχαίο ότι σε έρευνες (Frontiers in Psychology, General Social Survey, κ.ά) οι σκυλοκηδεμόνες φαίνονται λίγο πιο εύθυμοι από τους κηδεμόνες άλλων κατοικιδίων.
Τελικές σκέψεις: ένα πολύπλοκο συναίσθημα
Η αλήθεια είναι ότι το χιούμορ είναι μια πιο πολύπλοκη συναισθηματική διεργασία απ’ ό,τι για παράδειγμα ο φόβος ή η χαρά. Είναι ως επί το πλείστον «ανθρώπινος» μηχανισμός. Παρ’ όλα αυτά αρκετοί ειδικοί στα ζώα συμφωνούν ότι η χαρά ενός σκύλου, σε συνδυασμό με την παιχνιδιάρικη φύση του, δημιουργούν ένα αμάλγαμα πολύ κοντινό σε αυτό που εμείς ερμηνεύουμε ως χιούμορ.
Επίσης μην ξεχνάμε ότι κάθε «πλάκα» ή «φάρσα» του σκύλου μας, ελκύει τη δική μας προσοχή και ενασχόληση μαζί του. Άρα αν ο σκύλος μας έχει γονίδια κωμικού, τότε μπορεί ασυναίσθητα να τον ενθαρρύνουμε κάθε φορά που γελάμε ή παίζουμε με εκείνον. Δείτε τον σαν έναν επίδοξο, τετράποδο stand-up comedian.
Ακόμα κι ο Ατζαράκης, χρειάζεται το κοινό του για να θριαμβεύσει…