Σύμφωνα με τον ορισμό της Αμερικάνικης Ψυχιατρικής Ένωσης (APA), η διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD) είναι μια πάθηση που μπορεί να εκδηλωθεί σε ανθρώπους που έχουν βιώσει ή υπάρξει μάρτυρες σε ένα τραυματικό γεγονός, σε μία σειρά τραυματικών γεγονότων ή καταστάσεων.

Το άτομο μπορεί να βιώσει αυτά τα γεγονότα ή τις καταστάσεις ως συναισθηματικά ή σωματικά επιβλαβή, ή ακόμα και ως απειλητικά για τη ζωή και την ασφάλειά του ή άλλων ατόμων. Τέτοια παραδείγματα είναι οι φυσικές καταστροφές, τα σοβαρά ατυχήματα, οι τρομοκρατικές ενέργειες, εμπειρίες πολέμου, ο βιασμός ή η σεξουαλική κακοποίηση, το ιστορικό τραύμα, η ενδοοικογενειακή βία, και το bullying.

Οι άνθρωποι με PTSD έχουν έντονες, δυσάρεστες σκέψεις και συναισθήματα που συνδέονται με την εμπειρία τους και διαρκούν για καιρό μετά την ολοκλήρωση του τραυματικού γεγονότος. Μπορεί να ξαναζούν το γεγονός μέσα από εφιάλτες ή flashbacks, μπορεί να αισθάνονται λύπη, φόβο, ή θυμό, και να νιώθουν αποκομμένοι ή αποξενωμένοι από τους άλλους ανθρώπους. Ακόμα, ενδέχεται να αποφεύγουν καταστάσεις ή ανθρώπους που τους θυμίζουν το τραυματικό γεγονός, και μπορεί να παρουσιάζουν αρνητικές αντιδράσεις ακόμα και σε κάτι τόσο απλό και καθημερινό όσο είναι ένας δυνατός θόρυβος ή ένα ακούσιο άγγιγμα.

Μια πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι είναι πιθανό κάποιοι σκύλοι να μπορούν να αντιληφθούν με την όσφρησή τους την έναρξη ενός επεισοδίου PTSD στην αναπνοή των ανθρώπων που πάσχουν από τη νόσο, αναγνωρίζοντας χημικές ουσίες που συνδέονται με το στρες.

Χάρη στην εξαιρετική όσφρησή τους, οι σκύλοι μπορούν να αναγνωρίσουν τα χημικά σημάδια άλλων ασθενειών στους ανθρώπους, όπως είναι ο καρκίνος, ο διαβήτης, και η φυματίωση.

Η βασική συγγραφέας της έρευνας, Laura Kiiroja του Πανεπιστημίου Dalhousie στον Καναδά, δήλωσε στο σάιτ ιατρικών νέων Medscape: “Η δική μας είναι η πρώτη έρευνα που δείχνει ότι τουλάχιστον μερικά σκυλιά μπορούν να εντοπίσουν στην ανθρώπινη αναπνοή πτητικές οργανικές ενώσεις που θεωρητικά σχετίζονται με το στρες και που συνδέονται με τα συμπτώματα του PTSD”.

Στην έρευνα συμμετείχαν 26 “δωρητές αναπνοής” οι οποίοι είχαν βιώσει διάφορα είδη τραύματος, με 50% εξ αυτών να πληρούν τα κριτήρια για τη διάγνωση του PTSD, καθώς και δύο θηλυκοί σκύλοι συντροφιάς που είχαν εκπαιδευτεί ειδικά ώστε να μπορούν να στοχεύσουν σε οσμές από τα δείγματα των δωρητών. Πρόκειται για ένα Golden Retriever, την Ivy, και για ένα ημίαιμο Γερμανικό Ποιμενικό/Βέλγικο Malinois, την Callie.

Αρχικά, ζητήθηκε από τους δωρητές να δωρίσουν την αναπνοή τους σε συνεδρίες κατά τις οποίες ανακαλούσαν τις τραυματικές εμπειρίες που είχαν ζήσει, φορώντας δύο διαφορετικές μάσκες – φορούσαν τη μία όσο ήταν ήρεμοι, και την άλλη όσο ανακαλούσαν το τραύμα τους. Έτσι, ελέγχθηκε η ικανότητα των σκύλων να ξεχωρίσουν μεταξύ των δύο δειγμάτων.

Οι επιστήμονες βρήκαν ότι και τα δύο σκυλιά παρουσίαζαν 90% εγκυρότητα σε όλα τα ζευγάρια δειγμάτων, όταν τους ζητούσαν να ξεχωρίσουν μια “ήρεμη” από μια “στρεσαρισμένη” μάσκα.

Η Kiiroja αποκάλυψε ότι και οι δύο σκυλίτσες πήραν τη δουλειά τους πολύ στα σοβαρά, καθώς και ότι η επιμέλειά τους φαίνεται να οφείλεται στην “ατελείωτη όρεξη για νόστιμες λιχουδιές”. Όπως είπε: “Στην πραγματικότητα, ήταν πολύ πιο δύσκολο να τις πείσουμε να κάνουν ένα διάλειμμα απ’ ότι να συνεχίσουν τη δουλειά.”

Αυτοί είναι οι 5 πιθανοί λόγοι που ο σκύλος σας άρχισε να ουρεί στο κρεβάτι σας- Τι να κάνετε

Ένα από τα πιο δύσκολα πράγματα στην εκπαίδευση ενός σκύλου είναι να μάθει να κάνει την ανάγκη του εκεί που πρέπει.

Οι ερευνητές εξήγησαν ότι, ενώ υπάρχουν κάποιες μελέτες και στοιχεία που δείχνουν ότι οι σκύλοι μπορεί να έχουν την ικανότητα να μυρίσουν χημικές ουσίες που σχετίζονται με το στρες στους ανθρώπους, δεν υπάρχει κάποια άλλη μελέτη που να έχει εστιάσει στα χημικά που σχετίζονται με το PTSD.

Κατέληξαν, δε, ότι η έρευνα παρέχει στοιχεία που στηρίζουν τη δυνατότητα της εκπαίδευσης σκύλων ώστε να αντιλαμβάνονται επερχόμενα επεισόδια PTSD σε ανθρώπους.

Παρόλα αυτά, είναι φυσικό να χρειάζεται ακόμα εκτεταμένη έρευνα για να επικυρωθούν τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης μελέτης.