Ανάμεσα στα «παράξενα» του μικρού μας αιλουροειδούς είναι και μια ασυνήθιστη μεμβράνη που μπορεί να εμφανιστεί στα μάτια του.

Έχετε δει ποτέ μια γάτα που τα μάτια της φαίνονταν σαν να καλύπτονται από μια θολή μεμβράνη; Αυτό είναι κάτι που ονομάζουμε τρίτο βλέφαρο, και υπό κανονικές συνθήκες δεν πρέπει να είναι συνέχεια ορατό.

Η φυσιολογία του ματιού

Τα βλέφαρά μας (είτε ανθρώπινα, είτε γατίσια) παρέχουν στα μάτια ζωτική προστασία από σκουπιδάκια, σκόνη, μολύνσεις, τραυματισμούς, ξηρότητα, αλλά και την υπεριώδη ακτινοβολία. Ενώ οι άνθρωποι έχουμε μόνο άνω και κάτω βλέφαρα, οι γάτες και πολλά άλλα ζώα διαθέτουν ένα έξτρα βλέφαρο στην εσωτερική γωνία κάθε ματιού. Είναι η λεγόμενη νηκτική μεμβράνη και βρίσκεται εκεί για να παρέχει επιπλέον προστασία. Ο αδένας του τρίτου βλεφάρου παράγει το 40% των δακρύων, οπότε καταλαβαίνετε πόσο σημαντικός είναι.

Τι σημαίνει αν φαίνεται το τρίτο βλέφαρο μιας γάτας;

Τη μεμβράνη αυτή μπορεί να την εντοπίσετε όταν το γατούδι ανοίγει τα μάτια του μετά από βαθύ ύπνο ή όταν χασμουριέται νωχελικά. Όμως εμφανίζεται στιγμιαία και μετά το ματάκι «καθαρίζει» και πάλι. Όταν παραμένει (και επιμένει) το «τρίτο βλέφαρο», είναι σημάδι ότι κάτι δεν πάει καλά με τον μικρό μας φίλο και υπάρχει ανάγκη κτηνιατρικής φροντίδας.

Ο λόγος που μπορεί να φαίνεται το περίεργο αυτό εσωτερικό βλεφαράκι ενδεχομένως να είναι κάποια πάθηση του ματιού, αλλά όχι απαραιτήτως. Μπορεί να οφείλεται και σε κάποιο άλλο πρόβλημα -π.χ. στο ουροποιητικό, στο πεπτικό, στο νευρικό σύστημα, κ.ά.

Με ποια θέματα υγείας συνήθως συνδέεται;

Μπορεί να είναι κάτι απλό, όπως ένας μικρός τραυματισμός (να γρατζουνίστηκε κάπου το ματάκι της γάτας) και το βλέφαρο να εμφανίστηκε για λίπανση και προστασία ή για να βοηθήσει τη διαδικασία επούλωσης. Άλλα ενδεχόμενα είναι:

-Επιπεφυκίτιδα: Είναι η λοίμωξη του επιπεφυκότητα της γάτας. Ο επιπεφυκότας είναι μια -πολύ χρήσιμη- διαφανής, λεπτή μεμβράνη που έχουμε όλοι στο εσωτερικό των ματιών μας. Αν προσβληθεί από ιό ή κάποιο βακτήριο, μπορεί να ερεθιστεί και να πονάει. Στις γάτες είναι συχνό φαινόμενο (κυρίως στις αδέσποτες) να ταλαιπωρούνται από ερπητοϊό ή και καλυκοϊό, που δημιουργούν τέτοια συμπτώματα. Οπότε αν η γάτα έχει ερεθισμένα μάτια, εκκρίσεις και τσίμπλες, ή είναι σταθερά ορατό ένα μέρος από το τρίτο βλέφαρο μπορεί να ταλαιπωρείται από κάτι τέτοιο.

-Λοίμωξη αναπνευστικού: Να ένα παράδειγμα μια μη-οφθαλμική κατάστασης που όμως επηρεάζει και τα μάτια. Αν μια γάτα έχει λοίμωξη του αναπνευστικού με συνοδά συμπτώματα (πυρετό, δυσκολία στην αναπνοή κ.λπ.), μπορεί να το εμφανίσει.

-Γαστρεντερικά προβλήματα: Το τρίτο βλέφαρο ίσως υποδηλώνει και κάποια γαστρεντερική διαταραχή, όπως διάρροια κ.λπ.

-Παράσιτα: Μερικές φορές εξωτερικά παράσιτα (όπως οι κοινότατοι ψύλλοι), αλλά και εσωτερικά παράσιτα, μπορεί να ευθύνονται. Γι’ αυτό είμαστε πάντα συνεπείς με το πρόγραμμα αποπαρασίτωσης.

-Cherry eye: Είναι όταν διογκώνεται ο αδένας του τρίτου βλέφαρου και δημιουργείται ένα οίδημα που μοιάζει με ρεβιθάκι ή μικρό κεράσι (εξ ου και cherry eye). Δεν οφείλεται σε μικρόβιο, ιό, ή τραυματισμό. Aν και είναι πιο κοινή στους σκύλους, αυτή η πάθηση αγγίζει και τις γάτες.

Άλλες πιθανές παθήσεις που κάνουν το τρίτο βλέφαρο να φαίνεται, είναι τα χλαμύδια, το γλαύκωμα, τα έλκη του κερατοειδούς κ.ά.

Πώς αντιμετωπίζεται;

Καταρχάς πρέπει να το αναφέρουμε στον κτηνίατρό μας και να εξεταστεί το ζωάκι μας. Ο γιατρός θα δει αν υπάρχει πρόβλημα στο ένα ή και στα δύο μάτια, αν υπάρχουν άλλα συμπτώματα (όπως πυρετός, ρινικές εκκρίσεις κ.λπ.), και η θεραπεία που θα μας δώσει θα εξαρτηθεί από την αιτία. Όπως είδαμε υπάρχουν διαφορετικοί υποκείμενοι λόγοι για την «απρόσκλητη» παρουσία της μεμβράνης αυτής, οπότε δεν υπάρχει μια ενιαία θεραπεία για όλες τις περιπτώσεις.

Extra μυστικό: Μπορεί στο σπίτι να είναι εμφανές το τρίτο βλέφαρο και ξαφνικά όταν φτάσετε στο ιατρείο, να έχει εξαφανιστεί: είναι επειδή το γατούδι μπήκε σε mode επαγρύπνησης και επιφυλακής. Συμβαίνει κάποιες φορές. Οπότε καλό είναι να βγάλετε και μια φωτογραφία. Σε κάθε περίπτωση μην αφήσετε την κατάσταση αυτή χωρίς εξέταση, γιατί μπορεί να δημιουργήσει σοβαρό θέμα στην υγεία του ζώου σας.

*Ευχαριστούμε πολύ για τη συμβολή του τον κ. Λευτέρη Μακρυθανάση, ιατρό μικρών ζώων, MVDr.