Αν κάποιος σκοπεύει να κοιμηθεί για πρώτη φορά μαζί με μια γάτα, καλό είναι να έχει προετοιμαστεί για μια από τις πιο ιδιαίτερες συμπεριφορές των αγαπημένων μας αιλουροειδών: τα zoomies, ή αλλιώς, αυτό που παθαίνει η γάτα σας στις 4 η ώρα το πρωί και τρέχει πάνω κάτω σαν δαιμονισμένη.

Zoomies: τι σημαίνει αυτή η αστεία λέξη; Μπορεί να σας φαίνεται περίεργη, αλλά στην πραγματικότητα είναι πολύ πιθανό να έχετε συναντήσει αυτή τη γατίσια και σκυλίσια συμπεριφορά. Αν έχετε δει μια γάτα να παραμονεύει και μετά να ορμάει στον απέναντι τοίχο με διεσταλμένες κόρες και φουντωμένη ουρά, ή ένα σκύλο να τρέχει απίστευτα γρήγορα κάνοντας κύκλους γύρω απ’ τον εαυτό του, τότε είστε εξοικειωμένοι με τα zoomies, η επιστημονική ονομασία των οποίων είναι Φρενήρης Περίοδος Τυχαίας Δραστηριότητας (FRAPs).

Τα zoomies στις γάτες

Οι γάτες μπαίνουν σε κατάσταση zoomies κυρίως – αλλά όχι μόνο – τη νύχτα, καθώς είναι ζώα που βρίσκονται γεμάτα ενέργεια κυρίως το σούρουπο και τα χαράματα. Την ώρα λοιπόν που οι άνθρωποι έχουν ανάγκη να ξεκουραστούν, οι γατούλες τους έχουν συχνά άλλα σχέδια: να τρέχουν μανιασμένα πάνω κάτω, πατώντας στα κεφάλια των υπόλοιπων μελών της οικογένειας. Ευτυχώς, αυτή η φρενήρης κατάσταση συνήθως δεν έχει μεγάλη διάρκεια. Τα zoomies συμβαίνουν κυρίως σε γατάκια μικρότερης ηλικίας, αλλά και σε γάτες όλων των άλλων ηλικιών.

Γιατί συμβαίνουν όμως τα zoomies; Κάποιες φορές είναι αντίδραση σε κάποιο ερέθισμα, όπως π.χ. ένα έντομο που εμφανίστηκε και θέλουν να το κυνηγήσουν. Άλλες φορές συμβαίνουν εντελώς απρόσμενα, λες και η γάτα σας είδε κάποιο φάντασμα. Πρόκειται για μια ξεκαρδιστική σκηνή που συχνά μας βρίσκει εξ απροόπτου. Για τα zoomies ευθύνεται το πλεόνασμα ενέργειας που συχνά έχουν οι γάτες και το οποίο χρειάζεται να διοχετεύσουν κάπου. Αν λείπετε πολλές ώρες από το σπίτι, ή η παρουσία ενός άλλου ζώου προκαλεί ένταση στη χνουδωτή φίλη σας, είναι πιθανό τα zoomies να αποτελούν ένδειξη ανίας ή στρες. Ακόμα, οι γάτες είναι εκ φύσεως θηρευτές, και το κυνηγετικό τους ένστικτο μπορεί να “ξυπνήσει” αν δουν ή ακούσουν κάτι που εμείς μπορεί να μην παρατηρήσουμε καν. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου οι γάτες που βιώνουν αυτή την υπερένταση μπορεί να εκδηλώσουν επιθετικότητα ή να κάνουν αταξίες π.χ. να γρατζουνίσουν μανιωδώς τα έπιπλα.

Μια γάτα που βρίσκεται συχνά σε υπερένταση πιθανώς χρειάζεται βοήθεια στο να εκτονώνει την ενέργειά της. Μπορείτε να αυξήσετε την ποσότητα άσκησης της γατούλας σας παίζοντας μαζί της περισσότερα παιχνίδια. Φυσικά, είναι σημαντικό να βεβαιωθείτε ότι τα νυχτερινά αφηνιάσματά της δεν αποτελούν λόγο για να χάνετε τον ύπνο σας. Σε αυτή την περίπτωση, ίσως χρειαστεί να ρυθμίσετε εκ νέου το πρόγραμμα ταΐσματος του οικόσιτου αιλουροειδούς σας αλλάζοντας τη συχνότητά του, να παίζετε περισσότερο μαζί του κατά τη διάρκεια της ημέρας, ή να δοκιμάσετε να κοιμάστε σε διαφορετικά δωμάτια. Επίσης, μπορείτε να επιχειρήσετε να ηρεμήσετε τη γατούλα σας παρέχοντάς της ένα ήρεμο, χαλαρωτικό περιβάλλον χωρίς πολύ θόρυβο, φως, και άλλα άτομα ή κατοικίδια.

Αν τα zoomies της γάτας σας εμφανίζονται σε υπερβολικό βαθμό, καλό είναι να συμβουλευτείτε τον κτηνίατρό σας για να αποκλείσετε την πιθανότητα κάποιου υποκείμενου νοσήματος, ειδικά αν συνοδεύονται και από άλλα συμπτώματα, π.χ. ούρηση εκτός της αμμοδόχου, συχνή ούρηση, ή υπερβολική περιποίηση του τριχώματός της.

Τα zoomies στους σκύλους

Zoomies συμβαίνουν και στους σκύλους, όταν έχουν συσσωρεύσει πολλή ενέργεια, θέλουν να δείξουν τη χαρά τους, ή να εκτονώσουν το άγχος και την ανία τους. Ένας σκύλος μπορεί ξαφνικά να αρχίσει να τρέχει με υπερβολική ταχύτητα γύρω γύρω, κάνοντας απότομες στροφές και κύκλους. Αυτό μπορεί να συμβεί όταν νιώθει έντονο ενθουσιασμό, για παράδειγμα αφού ο κηδεμόνας του επιστρέψει στο σπίτι μετά από πολύωρη απουσία, όταν καλωσορίζει έναν επισκέπτη, ή κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού.

Όπως και οι γάτες, είναι πιθανό ο σκύλος σας να χρειάζεται περισσότερη εκτόνωση μέσω παιχνιδιού ή βόλτας. Αν το κατοικίδιό σας δεν λαμβάνει αρκετά νοητικά και σωματικά ερεθίσματα είναι πολύ πιθανό να βαριέται. Τα zoomies στους σκύλους είναι εντελώς φυσιολογικά και συνήθως αποτελούν ένδειξη ότι ο σκύλος σας περνάει καλά, οπότε δεν έχετε κανένα λόγο να προσπαθήσετε να τα περιορίσετε. Μπορείτε μάλιστα να ενθαρρύνετε αυτή τη συμπεριφορά παίζοντας μαζί του ή κυνηγώντας τον. Βέβαια, ο σκύλος δεν είναι τόσο ευκίνητος όσο η γάτα, γι’ αυτό είναι σημαντικό να προσέχετε μη χτυπήσει, αφαιρώντας επικίνδυνα αντικείμενα από το χώρο και απαγορεύοντάς του να τρέχει σε σκάλες ή σε ολισθηρό έδαφος.

Μπορείτε να καταλάβετε αν τα zoomies του σκύλου σας χαρακτηρίζονται από ενθουσιασμό και ευχαρίστηση ή εάν είναι στρεσαρισμένος και χρειάζεται βοήθεια από τη γενικότερη γλώσσα του σώματός του. Αν ένας σκύλος σε υπερένταση φαίνεται να έχει ταραχτεί ή να πονάει, καλό είναι να επικοινωνήσετε με τον κτηνίατρό σας. Το πιθανότερο είναι πως ένας σκύλος με γλώσσα που κρέμεται, χαλαρή ουρά και άκρα, που τρέχει πάνω κάτω, νιώθει έξαψη και ενθουσιασμό, ενώ ένας σκύλος που βρίσκεται σε ένταση, με γουρλωμένα μάτια και κατεβασμένη ουρά ή κεφάλι, μάλλον είναι αγχωμένος και ταραγμένος. Ακόμα, ένας σκύλος που κυνηγάει έντονα και επαναλαμβανόμενα την ουρά του με τρόπο φρενήρη, μπορεί να εκδηλώνει με αυτόν τον τρόπο ιδεοψυχαναγκαστικά συμπτώματα.

Συμπέρασμα: Τα zoomies είναι μια φυσιολογική αντίδραση στα αισθήματα ενθουσιασμού ή ανίας τόσο για τις γάτες όσο και για τους σκύλους, και συνήθως έχει σκοπό την εκτόνωση της συσσωρευμένης ενέργειας του ζώου μετά από περιόδους αδράνειας. Δεν χρειάζεται να σας ανησυχήσουν εκτός αν συνοδεύονται από άλλες ύποπτες ενδείξεις πως το κατοικίδιό σας δυσκολεύεται. Απλώς σιγουρευτείτε ότι ο χώρος στον οποίο συμβαίνουν τα zoomies είναι ασφαλής για το κατοικίδιό σας, και μην επιτρέψετε σε αυτή τη συνήθεια να επηρεάσει αρνητικά το πρόγραμμα του ύπνου σας.