Η λοιμώδης περιτονίτιδα της γάτας (FIP) αποτελεί λοιμώδες ιογενές νόσημα που προκαλείται από ένα στέλεχος του κορωνοϊού της γάτας (FCoV).

Γράφει η Κατερίνα Πανταβού, Κτηνίατρος, CP Cert (SAM)

Tα περισσότερα στελέχη του κορωνοϊού της γάτας (FCoV) ανευρίσκονται στον πεπτικό σωλήνα και μπορεί να προκαλέσουν εντερίτιδα ή ήπια συμπτώματα ανώτερου αναπνευστικού. Σε ένα μικρό ποσοστό από τις γάτες που μολύνονται με τον FCoV μία ή περισσότερες μεταλλάξεις μπορούν να αλλάξουν τον βιολογικό κύκλο του ιού και να εκδηλωθεί η νόσος της λοιμώδους περιτονίτιδας – FIP. Η νόσος μπορεί να έχει προοδευτική εξέλιξη και χωρίς θεραπεία να είναι θανατηφόρα.

Η μετάδοση

Η μετάδοση του ιού μπορεί να γίνει μέσω της στοματορινικής οδού μετά από επαφή με μολυσμένα κόπρανα.

Κλινικά συμπτώματα

Τα κλινικά συμπτώματα της λοιμώδους περιτονίτιδας ποικίλλουν και σχετίζονται με το όργανο το οποίο προσβάλλουν. Άτυπα συμπτώματα της νόσου που μπορούν να εμφανιστούν είναι η πυρεξία, η κατάπτωση, η ανορεξία και η απώλεια σωματικού βάρους. Στην υγρή μορφή της νόσου εμφανίζονται συλλογές στην κοιλιακή χώρα (ασκίτης) που εκδηλώνονται με διόγκωση της κοιλίας, συλλογή στην θωρακική κοιλότητα (πλευριτική συλλογή) που εκδηλώνεται με ταχύπνοια-δύσπνοια και σπανίως στο περικάρδιο (περικαρδιακή συλλογή) που μπορεί να εκδηλωθεί με έντονη αδυναμία και κατάπτωση. Στην ξηρή μορφή της νόσου μπορούν να εμφανιστούν, ανάλογα με το όργανο που προσβάλλεται, νευρολογικά συμπτώματα, οφθαλμολογικά προβλήματα, λεμφαδενοπάθεια, ίκτερος, γαστρεντερίτιδα, πολυουρία-πολυδιψία κ.α..

Προδιαθέτοντες παράγοντες

Η νόσος συναντάται συχνότερα σε γάτες οι οποίες διαβιούν μαζί με άλλες γάτες (καταφύγια, σπίτια με πολλές γάτες), σε νεαρά γατάκια (<2 ετών), υπερήλικες γάτες (>10 ετών), αρσενικούς γάτους, σε καθαρόαιμες φυλές (πχ. Αbyssinian, Bengal, Birman, Himalayan, Ragdoll, Rex κα.), σε γάτες που έχουν εκτεθεί σε στρεσσογόνο παράγοντα (αλλαγή περιβάλλοντος, πρόσφατο χειρουργείο, πρόσφατος εμβολιασμός, συνυπάρχοντα νοσήματα) και σε γάτες που είναι φορείς άλλων ιογενών νοσημάτων (Ιογενής λευχαιμία, Ιογενής ανοσοανεπάρκεια της γάτας).

Μετάγγιση αίματος στα κατοικίδια – Πού μπορεί να γίνει με ασφάλεια όταν κριθεί αναγκαία

Η μετάγγιση αίματος είναι η παροχή ολικού αίματος ή παραγώγων του, με σκοπό την αναπλήρωσή τους στον οργανισμό.

Διάγνωση

Η διάγνωση της νόσου είναι δύσκολη καθώς στηρίζεται κυρίως σε ιστοπαθολογικά ευρήματα. Ωστόσο, οι γάτες που νοσούν συνήθως δεν υποβάλλονται σε τόσο επεμβατική δειγματοληψία λόγω της πιθανής επιδείνωσης της νόσου. Σε αυτές τις περιπτώσεις προτιμάται η λιγότερο επεμβατική δειγματοληψία όπως η κυτταρολογική εξέταση, η ανάλυση πιθανής συλλογής και η αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης (PCR). Οι αιματολογικές εξετάσεις, η υπερηχοτομογραφική εξέταση της κοιλίας και οι ακτινογραφίες βοηθούν στην συνεκτίμηση των κλινικοεργαστηριακών ευρημάτων. Κάποιες φορές η θεραπευτική δοκιμή μπορεί να είναι επιλογή όταν υπάρχει ισχυρή υποψία της νόσου και οι διαγνωστικές εξετάσεις δεν οδηγούν σε διάγνωση. Τέλος, η ορολογική εξέταση για την ανίχνευση αντισωμάτων κατά του κορωνoϊού δεν αρκεί για να τεθεί η διάγνωση της λοιμώδους περιτονίτιδας και αυτό γιατί πολλές γάτες που έχουν εκτεθεί στον κορωνοϊό που προκαλεί εντερίτιδα είναι θετικά σε αυτή την εξέταση.

Θεραπεία

Μέχρι πρόσφατα η λοιμώδης περιτονίτιδα αποτελούσε ανίατο νόσημα ωστόσο νεότερα δεδομένα αναδεικνύουν την χρήση ορισμένων αντιικών φαρμάκων (GS-441524, GS-5734) τα οποία φαίνεται να είναι αποτελεσματικά έναντι της νόσου. Στην Ελλάδα αναμένεται ακόμα, η έγκριση τους ενώ σε άλλες χώρες έχει ήδη λάβει έγκριση. Σε ορισμένους ασθενείς που η νόσος εκδηλώνεται πιο σοβαρά η υποστηρικτική αγωγή και η πιθανή νοσηλεία τους είναι απαραίτητη.

Πρόληψη

Η πρόληψη της νόσου έγκειται στον περιορισμό της ελεύθερης μετακίνησης των γατών εκτός σπιτιού και στην μείωση του συνωστισμού τους. Επίσης, είναι σημαντικό να καθαρίζονται συχνά οι αμμολεκάνες και να αποφεύγονται στρεσσικοί παράγοντες.

*Κάθε ζώο είναι μοναδικό και οι ανάγκες του μπορεί να διαφέρουν από τα υπόλοιπα. Οι πληροφορίες που παρέχονται σε αυτό το άρθρο έχουν μόνο ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστούν τη γνώμη του θεράποντος κτηνιάτρου.
Απευθυνθείτε στον κτηνίατρο του κατοικιδίου σας για να λάβετε καθοδήγηση σύμφωνα με τις ανάγκες του.

Η Κατερίνα Πανταβού Κτηνίατρος, CP Cert (SAM), εργάζεται στην ΠΛΑΚΕΝΤΙΑ Κτηνιατρική Κλινική η οποία προσφέρει ολοκληρωμένη κτηνιατρική φροντίδα, με έμφαση σε εξειδικευμένες υπηρεσίες 2ης γνώμης.