Οι γάτες είναι μυστηριώδη πλάσματα, οπότε δεν είναι και ιδιαίτερα περίεργο που έχουν ένα δικό τους επίσης μυστηριώδες σύνδρομο.

Λέγεται κόπωση των μουστακιών. Η κόπωση στα μουστάκια ή στρες των μουστακιών είναι ένα φαινόμενο που αναφέρεται στην υπερδιέγερση που βιώνει μια γάτα όταν τα μουστάκια της ακουμπούν στις πλευρές ενός στενού πράγματος, όπως, για παράδειγμα, ένα στενό μπολ ή μια στενή ή βαθιά λεκάνη. Αυτή λοιπόν, σύμφωνα με τους ειδικούς, δυσάρεστη αίσθηση, μπορεί να προκαλέσει άγχος και δυσφορία στη γάτα και μπορεί να την οδηγήσει στο να μην πίνει πολύ νερό ή να μην τρώει ιδιαίτερα. Ή επίσης να σταματήσει εντελώς να τρώει και να πίνει ή να το βάζει στα πόδια όταν πλησιάζει το φαγητό και το νερό της, ρίχνοντάς τα στο πάτωμα.

Από την άλλη πολλοί κτηνίατροι δεν συμφωνούν ότι η κόπωση στα μουστάκια της γάτας είναι πραγματική καθώς πιστεύουν ότι πρόκειται για ένα έξυπνο τέχνασμα μάρκετινγκ για την πώληση “φιλικών προς τα μουστάκια” μπολ που είναι πιο φαρδιά και πιο ρηχά από τα παραδοσιακά μπολ.

Ας δούμε όμως αρχικά γιατί οι γάτες έχουν μουστάκια

Γιατί οι γάτες έχουν μουστάκια

“Για τις γάτες τα μουστάκια είναι κάτι πολύ περισσότερο από διακοσμητικά στοιχεία του προσώπου που προσθέτουν χαριτωμενιά”, λέει ο Δρ. Neil Marrinan του Old Lyme Κτηνιατρικού Νοσοκομείου στο Κονέκτικατ των Ηνωμένων Πολιτειών. “Λειτουργούν ως κεραίες υψηλής ισχύος που μεταφέρουν σήματα στον εγκέφαλο και το νευρικό τους σύστημα. Τα υπερευαίσθητα αισθητήρια όργανα στη βάση των μουστακιών, που ονομάζονται ιδιοδεκτικοί υποδοχείς, λένε πολλά στη γάτα σας για τον κόσμο της. Της δίνουν πληροφορίες σχετικά με τον προσανατολισμό της στο χώρο, το τι και το πού του περιβάλλοντός της. Με αυτούς τους τρόπους, αναφέρει, τα μουστάκια βοηθούν τη γάτα σας να κινείται γύρω από τα έπιπλα σε ένα σκοτεινό δωμάτιο, να κυνηγάει θηράματα που κινούνται γρήγορα (αντιλαμβανόμενη τις αλλαγές στα ρεύματα του αέρα) και να καθορίζει αν μπορεί να στριμωχτεί σε εκείνο το απίστευτα στενό σημείο μεταξύ της βιβλιοθήκης και του τοίχου”.

Τι είναι η στρες (ή κόπωση) στα μουστάκια της γάτας

Το στρες των μουστακιών της γάτας προκαλείται συνήθως από χρόνια επαναλαμβανόμενη πίεση στα μουστάκια της. Έτσι πυροδοτούνται οι νευρώνες που υπερδιεγείρουν τη γάτα. Συχνά το σύνδρομο αυτό συνδέεται με ακατάλληλου μεγέθους πιάτα τροφής και νερού- αλλά όχι μόνο.

“Από ανατομικής και φυσιολογικής άποψης είναι απολύτως πιθανό η υπερδιέγερση των μουστακιών μιας γάτας να προκαλέσει προβλήματα”, λέει ο Dr. Gary Weitzman, Διευθύνων Σύμβουλος της San Diego Humane Society και συγγραφέας του National Geographic “Complete Guide to Pet Health, Behavior, and Happiness: The Veterinarian’s Approach to At-Home Animal Care (2019).

“Κάθε φορά που τα μουστάκια μιας γάτας συναντούν ένα αντικείμενο, όπως, για παράδειγμα, τα μπολάκια του φαγητού της, ένα σήμα αποστέλλεται στον εγκέφαλο. Στην περίπτωση που στέλνονται πολλά σήματα ταυτόχρονα, ο εγκέφαλος θα μπορούσε να βιώσει υπερφόρτωση πληροφοριών, κάτι που θα δημιουργούσε άγχος στη γάτα”.

“Μπορείτε να θεωρήσετε την κόπωση στα μουστάκια της γάτας ως υπερφόρτωση πληροφοριών που αγχώνει το ζώο σας. Επειδή οι τρίχες των μουστακιών είναι τόσο ευαίσθητες, κάθε φορά που η γάτα σας έρχεται σε επαφή με ένα αντικείμενο ή ανιχνεύει κίνηση, ακόμη και μια μικρή αλλαγή στο ρεύμα του αέρα ή ένα ελαφρύ χτύπημα στο πρόσωπό της, μεταδίδονται μηνύματα από αυτά τα αισθητήρια όργανα στη βάση των μουστακιών στον εγκέφαλό της”, λέει ο Marrinan. Αυτός ο καταιγισμός “μηνυμάτων” θα μπορούσε να αγχώσει τη γάτα, προκαλώντας τελικά αυτό που κάποιοι αποκαλούν κόπωση των μουστακιών.

Βέβαια, όπως αναφέραμε και πιο πάνω, δεν πιστεύουν όλοι οι κτηνίατροι ότι η κόπωση των μουστακιών είναι πραγματική κατάσταση ή λόγος ανησυχίας. Η Δρ. Cathy Lund του City Kitty, ενός κτηνιατρείου στην Πολιτείας Rhode Island των Ηνωμένων Πολιτειών, αμφισβητεί την εγκυρότητα της κόπωσης των μουστακιών. Αν και τα μουστάκια της γάτας χρησιμεύουν ως πολύ ευαίσθητοι αισθητήρες αφής, δεν πιστεύει ότι η επαφή μεταξύ των μουστακιών και των αντικειμένων προκαλεί τελικά στρες στις γάτες.

Τι προκαλεί την κόπωση στα μουστάκια- Είναι ασθένεια;

Η γάτα βρίσκει ακούσια ερεθίσματα στις πιο συνηθισμένες και πάντα παρούσες καταστάσεις, όπως στο μπολ με το φαγητό ή το νερό της. Εάν τα μουστάκια της αγγίζουν τα πλαϊνά του μπολ κάθε φορά που σκύβει το κεφάλι της για να πιει ή να φάει, αυτό μπορεί να προκαλέσει κόπωση των μουστακιών, σύμφωνα με τη θεωρία.

“Η συμπεριφορά της γάτας σας στο μπολ με το φαγητό και το νερό θα σας υποδείξει ότι είναι αγχωμένη”, λέει ο Dr. Marrinan. Ορισμένα σημάδια που πρέπει να προσέξετε είναι ο βηματισμός μπροστά από τα μπολ, η απροθυμία να φάει, η απροθυμία να τελειώσει το φαγητό, το ρίξιμο του φαγητού στο πάτωμα για να το φάει από εκεί ή η επιθετική συμπεριφορά προς άλλα ζώα γύρω από το φαγητό.

Φυσικά, καλό είναι να έχετε υπόψη σας ότι αυτές οι συμπεριφορές μπορεί επίσης να σχετίζονται με δυνητικά σοβαρές παθήσεις της υγείας, όπως οδοντικές παθήσεις, όγκους στο στόμα, γαστρεντερικές παθήσεις, προβλήματα συμπεριφοράς και πολλά άλλα, οπότε αν έχετε οποιεσδήποτε ανησυχίες σχετικά με την ευημερία της γάτας σας, θα πρέπει να κλείσετε ένα ραντεβού με τον κτηνίατρό σας.

Ο Dr. Neil Marrinan λέει ότι πολλοί κτηνίατροι, ανεξάρτητα από τις απόψεις τους σχετικά με την κόπωση των μουστακιών, συμφωνούν ότι οι γάτες συχνά δεν θέλουν να τρώνε από μπολ. Οπότε βάλτε, αν θέλετε, κάτι που έχει επίπεδη επιφάνεια που σίγουρα θα το προτιμήσουν.

“Η κόπωση των μουστακιών δεν είναι ασθένεια (και δεν προκαλείται ούτε σχετίζεται με οποιοδήποτε είδος ασθένειας). Και φαίνεται να εκδηλώνεται κυρίως με την επαναλαμβανόμενη καθημερινή επαφή με τα μπολ της τροφής και του νερού”, λέει ο Dr. Marrinan. “Ωστόσο, μια γάτα που είναι αγχωμένη δεν είναι ευτυχισμένη και αν αποφεύγει να τρώει και να πίνει, μπορεί να υποσιτιστεί ή και να αφυδατωθεί”.

Τι μπορώ να κάνω αν η γάτα μου έχει κόπωση των μουστακιών

Τα καλά νέα είναι ότι η λύση για την κόπωση των μουστάκια είναι απλή: Αντικαταστήστε τα στενά, βαθιά μπολ με κάτι επίπεδο ή φαρδύ και ρηχό, ώστε τα μουστάκια της γάτας σας να μην ακουμπούν στις πλευρές του πιάτου. Αν και μπορείτε να αγοράσετε ειδικά μπολ “φιλικά προς τα μουστάκια”, μπορείτε επίσης να δοκιμάσετε ένα επίπεδο πιάτο ή ακόμη και ένα χάρτινο μιας χρήσης. “Οι γάτες λατρεύουν επίσης να πίνουν νερό από από μπολ που δεν έχουν χείλη, νερά δηλαδή που ρέουν”, λέει ο Dr. Weitzman. “Υπάρχουν αυτόματα σιντριβάνια για γάτες στην αγορά που είναι πραγματικά φανταστικά”.

Τέλος, προσπαθήστε να αποφεύγετε να αγγίζετε τα ευαίσθητα μουστάκια της γάτας σας. “Μπορεί να είναι δελεαστικό όταν χαϊδεύετε μια γάτα, αλλά είναι καλύτερο να μην την αγγίζετε σε αυτό το σημείο”, προσθέτει ο Dr. Weitzman. “Και σε καμία περίπτωση μην κόβετε ποτέ τα μουστάκια της γάτας σας. Οι γάτες τα χρειάζονται για τις εκφράσεις, τις αντιλήψεις, τον προσανατολισμό, την ασφάλεια και τη γενική τους ευημερία”.