Αν ζείτε παρέα με μια γάτα, σίγουρα θα έχετε παρατηρήσει ότι η ουρά της κουνιέται συνεχώς. Μία τρέμει, μία τινάζεται από εδώ κι από εκεί, μία στέκεται όρθια και περήφανη.

Εκτός από το γεγονός ότι η ουρά της γάτας τη βοηθά να διατηρήσει την ισορροπία της και να ελέγξει τις κινήσεις της, όμως, αποτελεί κι ένα σημαντικό εργαλείο επικοινωνίας. Ας δούμε τι σημαίνουν οι κινήσεις της ουράς της γάτας, κι αν μπορεί να τη χρησιμοποιήσει για να επικοινωνήσει με τις άλλες γάτες.

Πώς επικοινωνεί η γάτα χρησιμοποιώντας την ουρά της;

Οι ειδικοί στη συμπεριφορά των γατών συμφωνούν ότι οι γάτες επικοινωνούν χρησιμοποιώντας τις ουρές τους, στα πλαίσια μιας ευρύτερης και ιδιαίτερης γλώσσας του σώματος. Τα αγαπημένα μας οικόσιτα αιλουροειδή βασίζονται στα μάτια, στα αυτιά, στο σώμα και στην ουρά τους για να εκφράσουν τον φόβο τους, τη χαρά τους, και την περιέργειά τους, όπως διαβάζουμε σε μια έρευνα που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Irish Veterinary Journal.

Η ουρά της γάτας είναι εξαιρετικά ευλύγιστη, λόγω της ιδιαίτερης ανατομίας της. Αποτελείται από 18-23 μικρά οστά τα οποία ενώνονται σαν αλυσίδα, επιτρέποντας στην ουρά να κουνιέται προς πολλές κατευθύνσεις. Όταν η γάτα βιώνει ένα συναίσθημα, ο εγκέφαλός της στέλνει σήματα στους μυς της ουράς μέσω των νεύρων. “Αυτή η επικοινωνία συμβαίνει σχεδόν αμέσως, επιτρέποντας στις γάτες να κουνούν τις ουρές τους με ακρίβεια και ταχύτητα-αστραπή”, δήλωσε στο Live Science ο Reda Mohamed, λέκτορας στην ανατομία των ζώων στο Πανεπιστήμιο της πολιτείας της Ουάσινγκτον.

Σύμφωνα με τον Mikel Delgado, ειδικό στη συμπεριφορά των ζώων από το Πανεπιστήμιο Purdue της Ιντιάνα, όταν η ουρά της γάτας δείχνει προς τα πάνω, αυτό σημαίνει ότι η γάτα νιώθει φιλική και κοινωνική.

Παρόλα αυτά, δεν πρόκειται για μια καθολική χειρονομία. Μια διδακτορική διατριβή στην επικοινωνία των οικόσιτων και των άγριων γατών οδήγησε στο συμπέρασμα ότι, ενώ οι άγριες γάτες παρουσίαζαν πολλές συμπεριφορές κοινές με αυτές των οικόσιτων γατών, δεν σήκωναν όρθια την ουρά τους όταν ήθελαν να εκφράσουν τη φιλική τους διάθεση. Αυτό δείχνει ότι η ανόρθωση της ουράς πιθανότατα αναπτύχθηκε στα πλαίσια της εξημέρωσης.

Όπως εξηγεί ο Delgado, “η φουντωμένη ουρά συχνά είναι αντίδραση σε μια απειλή – όπως το να δουν μια άλλη γάτα απ’ έξω – και θεωρείται μια αμυντική προσπάθεια να κάνουν τους εαυτούς τους να μοιάζουν μεγαλύτεροι”. Αυτή η αντίδραση είναι παρόμοια με την ανόρθωση των τριχών των ανθρώπων όταν αντιδρούν στον φόβο. Οι άνθρωποι έχουμε μικροσκοπικούς μυς στη βάση των θυλάκων των τριχών τους, οι οποίοι συστέλλονται όταν φοβόμαστε, ορθώνοντας τις τρίχες μας. Αντίστοιχα, οι γάτες έχουν τους ίδιους μυς στη βάση της ουράς τους, με αποτέλεσμα να φουντώνει όποτε φοβούνται, κάνοντάς τις να μοιάζουν μεγαλύτερες.

“Μια χαμηλωμένη ουρά γενικά συνδέεται με τον φόβο, καθώς η γάτα προσπαθεί να γίνει μικρότερη ή να προστατευτεί,” είπε ο Delgado.

Μια φοβισμένη γάτα μπορεί, ακόμα, να επιχειρήσει να κρύψει την ουρά της κάτω από τα πόδια της ή να την τυλίξει γύρω από το σώμα της, όπως εξηγεί ένας οδηγός για τα συναισθήματα της γάτας που δημοσιεύτηκε το 2021 στο Irish Veterinary Journal. Από την άλλη, μια γάτα που χτυπάει το έδαφος με την ουρά της ή την κουνά γρήγορα πάνω-κάτω ή πέρα-δώθε, πολύ πιθανόν να είναι θυμωμένη.

Παρατηρώντας τη συνολική γλώσσα του σώματος της γάτας καταλαβαίνουμε τι θέλει

Για να ερμηνεύσει κανείς τη συναισθηματική κατάσταση μιας γάτας, πρέπει να λάβει υπόψη του όλο το πλαίσιο, και να παρατηρήσει τη συνολική γλώσσα του σώματός της.

Όπως λέει ο Delgado: “Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι δεν μπορείτε να ξέρετε πώς νιώθει μια γάτα απλώς κοιτώντας ένα σημείο του σώματός της. Πρέπει πάντα να λαμβάνετε υπόψη όλο της το σώμα, καθώς και τι συμβαίνει στο περιβάλλον της γάτας”.

Γιατί νιαουρίζουν οι γάτες στους ανθρώπους

Αν μένετε μαζί με μία γάτα – ή με παραπάνω – τότε τα νιαουρίσματα κατέχουν σίγουρα εξέχουσα θέση στο soundtrack της ζωής σας.

Ακόμα, οι γάτες ενδέχεται να επικοινωνούν αλλιώς χρησιμοποιώντας την ουρά τους όταν έχουν απέναντί τους έναν άνθρωπο, και αλλιώς όταν έχουν μια άλλη γάτα.

Για παράδειγμα, μια έρευνα του 2021 που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Animals βρήκε ότι όταν οι γάτες επικοινωνούν μεταξύ τους, συνήθως κρατούν τις ουρές τους χαμηλωμένες και βασίζονται περισσότερο στα αυτιά τους για να επικοινωνήσουν τα συναισθήματά τους. Από την άλλη, όταν πλησιάζουν ανθρώπους, συνήθως ορθώνουν τις ουρές τους πριν τριφτούν στα πόδια τους.