Πώς να φροντίσετε την οδοντική υγιεινή της γάτας σας
Στέλλα Πανοπούλου
19/08/2023
Πολλοί κηδεμόνες αγνοούν τη σημασία που έχει η στοματική υγιεινή για την ευζωία της γάτας τους.
Η οδοντική νόσος είναι συνηθισμένη στις γάτες και ξεκινά σε μικρή ηλικία. Όπως και οι άνθρωποι, οι γάτες συσσωρεύουν πλάκα – ένα στρώμα από υπολείμματα τροφής και βακτήρια – στα δόντια τους σε καθημερινή βάση. Η συσσωρευμένη πλάκα, αν δεν αφαιρεθεί, μπορεί να προκαλέσει ουλίτιδα.
Πολλές γάτες έως δύο χρονών έχουν ήδη παρουσιάσει ουλίτιδα ή περιοδοντική νόσο. Παρότι πρόκειται για ασθένειες που δεν εξελίσσονται γρήγορα, μπορούν να εξελιχθούν σε σοβαρές και χρήζουν κατάλληλης αντιμετώπισης γιατί προκαλούν πόνο και επηρεάζουν τη γενικότερη υγεία της γάτας. Το μεγαλύτερο μέρος των οδοντικών ασθενειών στις γάτες λαμβάνει χώρα κάτω από τη γραμμή των ούλων. Κάποιες γάτες μπορεί, ακόμα, να παρουσιάσουν αποστήματα στις ρίζες των δοντιών και να χρειαστεί εξαγωγή κάποιου δοντιού.
Ευτυχώς, η πρώιμη ουλίτιδα υποχωρεί με τον κατάλληλο καθαρισμό. Από την άλλη πλευρά, η πρόληψη είναι αναγκαία διότι, εάν αφεθεί, μπορεί να προκαλέσει μόνιμη ζημιά στο στοματικό ιστό και στο οστό, και σε πιο σοβαρές περιπτώσεις στα νεφρά, στο συκώτι, στην καρδιά κ.α.
Είναι απαραίτητο η γάτα σας να επισκέπτεται τον/την κτηνίατρο μια φορά το χρόνο για τη στοματική της υγιεινή ακόμα και αν δεν σας έχει δείξει σημάδια πόνου. Κάποιες φορές, οι γάτες κρύβουν τον πόνο και την ταλαιπωρία που βιώνουν. Ο πονόδοντος καθιερώνεται αργά και σταδιακά, οπότε η γάτα τον συνηθίζει και τον αποδέχεται. Φυσικά, σε πολλές περιπτώσεις οι γατούλες με οδοντικά προβλήματα μπορεί να εμφανίσουν σημάδια: για παράδειγμα να σταματήσουν να πλένονται καλά, να βγάζουν ήχους όταν τρώνε, να τους πέφτουν μπουκιές απ’ το στόμα, ή να βάζουν το ποδαράκι τους στο στόμα τους σα να έχει κολλήσει κάτι.
Ένας πλήρης επαγγελματικός καθαρισμός περιλαμβάνει εξέταση του στόματος και ακτινογραφία μετά από αναισθησία για τη διάγνωση πιθανών οδοντικών νοσημάτων. Η έγκαιρη πρόληψη των οδοντικών προβλημάτων μπορεί να αποδειχθεί πολύ λιγότερο ακριβή και περίπλοκη διαδικασία από τη θεραπεία νόσων που έχουν ήδη εξελιχθεί. Σε κάποιες περιπτώσεις προχωρημένης ουλίτιδας και προχωρημένης περιοδοντικής ασθένειας ίσως χρειαστεί εξαγωγή ενός ή περισσότερων δοντιών. Υπάρχουν ακόμη περιπτώσεις που μπορεί η γάτα σας να χρειαστεί απονεύρωση.
Πέρα από τις επισκέψεις στον/στην κτηνίατρο, υπάρχουν κι άλλα πράγματα που μπορείτε να κάνετε στην καθημερινότητά σας για να προλάβετε τα προβλήματα στα δόντια της γάτας σας:
– Ξεκινήστε από μικρή ηλικία να καθαρίζετε τα δόντια της σε καθημερινή βάση, χρησιμοποιώντας μια ειδική οδοντόβουρτσα ή ειδικά πανάκια και κάποιο προϊόν στοματικής υγιεινής για γάτες. Ποτέ μην χρησιμοποιείτε οδοντόκρεμα για ανθρώπους σε γάτα, καθώς είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη για τη γάτα σας. Ζητήστε από τον/την κτηνίατρό σας να σας δείξει πώς να καθαρίζετε σωστά τα δόντια της. Σε περίπτωση που η γάτα σας είναι μεγάλη σε ηλικία και δεν έχει συνηθίσει να της βουρτσίζετε τα δόντια, μπορείτε να ακολουθήσετε τα βήματα που προτείνει αυτή η σειρά βίντεο της Κτηνιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Cornell. Φυσικά, υπάρχουν και γάτες που δεν θα σας επιτρέψουν τόσο εύκολα να βάλετε τα χέρια σας στο στόμα τους. Σε αυτή την περίπτωση συζητήστε κάποια εναλλακτική ρουτίνα που μπορείτε να ακολουθήσετε με τον/την κτηνίατρό σας.
– Παρατηρείτε τη γάτα σας για να εντοπίσετε τυχόν σημάδια προβλημάτων στα δόντια, όπως δύσοσμη αναπνοή, δυσκολία στο φαγητό, σιελόρροια, αίμα στα σάλια, ή κόκκινα ούλα, και ενημερώνετε τον/την κτηνίατρό σας για ό,τι σας ανησυχεί. Να θυμάστε ότι συχνά μπορεί να μην υπάρχουν σημάδια οδοντικής ασθένειας, και πως μόνο μια ολοκληρωμένη οδοντιατρική εξέταση μπορεί να οδηγήσει σε σίγουρη διάγνωση, αλλά παρόλα αυτά συνιστάται να παρατηρείτε τη γάτα σας για οποιαδήποτε ορατή ένδειξη.
– Επιλέξτε μια τροφή αποτελεσματική στον καθαρισμό της πλάκας από τα δόντια των γατών. Η ξηρά τροφή λειτουργεί όπως τα κόκαλα και τα θηράματα που μασάει η γάτα στην άγρια φύση, ξύνοντας και αφαιρώντας στο στρώμα πλάκας που μαζεύεται στην επιφάνεια των δοντιών. Η μοναδική προϋπόθεση όμως γι’ αυτό είναι η γάτα σας να μασάει κανονικά την τροφή της. Το μέγεθος και το σχήμα των κροκετών έχει επίσης σημασία, όπως έδειξε μια έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Journal of Veterinary Medicine. Είναι σημαντικό να βεβαιωθείτε ότι η διατροφή της γάτας σας είναι ολοκληρωμένη, καθώς η ισορροπία του γαστρεντερικού της γάτας σας επηρεάζει ενεργά και την κατάσταση του υπόλοιπου οργανισμού, συμπεριλαμβανομένων και των ούλων.
– Ακόμα και αν λείπουν δόντια από το στόμα της γάτας σας – π.χ. λόγω προχωρημένης ηλικίας – είναι σημαντικό να καθαρίζετε το στόμα σας, σε περίπτωση που σας το επιτρέπει. Ακόμα και αν η γάτα σας έχει μόνο ένα δόντι, είναι σημαντικό να καθαρίζετε τόσο αυτό όσο και τα ούλα της, καθώς τα σημεία όπου παλιά υπήρχαν δόντια είναι επιρρεπή σε μολύνσεις.
Η στοματική υγιεινή της γάτας σας αποτελεί κεντρικό κομμάτι της φροντίδας της. Με μερικά απλά βήματα, και σε συνεργασία με τον/την κτηνίατρό σας, μπορείτε να προλάβετε πολλά προβλήματα πριν να γίνουν πιο σοβαρά.