Από ανθρώπινα ονόματα όπως Παντελής και Κατίνα, μέχρι ονόματα φαγητών, όπως Κούκι και Όρεο, ή ονόματα επηρεασμένα από την ποπ κουλτούρα, όπως Φρόντο και Μπαγκίρα, τα γατίσια ονόματα συχνά αποτελούν πηγή γέλιου, και πάντα καταλήγουν να αποδεικνύονται αναπόσπαστα από την ταυτότητα των αγαπημένων μας αιλουροειδών.

Αναγνωρίζουν όμως οι γάτες το όνομά τους ή τα παιχνιδιάρικα ψευδώνυμα που τους βγάζουμε; Καταλαβαίνει η γάτα σας ότι τη φωνάζετε, και αν ναι, αυτό οφείλεται στη χροιά της φωνής σας, ή στο άκουσμα του ονόματός της;

Αρχικά, οι γάτες αναγνωρίζουν τόσο τη χροιά της φωνής, όσο και τον τόνο των κηδεμόνων της. Είναι ικανές να ξεχωρίσουν τη φωνή του κηδεμόνα τους από τις φωνές άλλων ανθρώπων, καθώς και να αναγνωρίσουν τον τόνο της φωνής του/της, και να τον συνδέσουν με συγκεκριμένες εμπειρίες. Επίσης, ίσως να έχετε παρατηρήσει ότι η γάτα σας καταλαβαίνει και αντιδρά σε άλλες λέξεις, όπως “όχι”, “έλα”, ή “φαγητό”.

Σύμφωνα με μια έρευνα της Atsuko Saito από το Πανεπιστήμιο Sophia του Τόκιο, που δημοσιεύτηκε το 2019 στο περιοδικό Scientific Reports, οι γάτες αναγνωρίζουν τόσο τις φωνές των κηδεμόνων τους, όσο και το όνομά τους. Πιο συγκεκριμένα, οι γάτες που έμεναν σε cat cafe μπορούσαν να ξεχωρίσουν το όνομά τους από άλλα ουσιαστικά, αλλά όχι και από τα ονόματα των υπόλοιπων γατών του cafe. Όσο για τις οικόσιτες γάτες, αυτές μπορούσαν να ξεχωρίσουν τα ονόματά τους, τόσο από τα υπόλοιπα ουσιαστικά, όσο και από τα ονόματα των υπόλοιπων γατών της οικογένειας. Συνεπώς, φάνηκε πως οι γάτες μπορούν να ξεχωρίσουν μεταξύ διαφορετικών φωνητικών συνδυασμών στις γλώσσες των ανθρώπων.

Η Saito υποστηρίζει ότι οι γάτες στα πειράματα που διενήργησε μάλλον συνδέουν τα ονόματά τους με επιβραβεύσεις ή τιμωρίες, παρά με τους εαυτούς τους, καθώς δεν έχει αποδειχθεί ότι οι γάτες έχουν ξεκάθαρη εικόνα του εαυτού. Σύμφωνα με τη Saito, οι γάτες ακόμη εξελίσσονται. Όσο περισσότερο οι γάτες συμβιώνουν με ανθρώπους μέσα στο σπίτι, τόσα περισσότερα θα μαθαίνουν από εμάς, όπως κι εμείς από αυτές.

Παρόλα αυτά, εάν οι γάτες καταλαβαίνουν το όνομά τους – όποια σύνδεση και αν κάνουν ακούγοντάς το – τότε γιατί συχνά σας αγνοούν όταν τις φωνάζετε; Αντίθετα με τους σκύλους, οι γάτες είναι πιο ανεξάρτητες και δεν τους φαίνεται απαραίτητο να ανταποκρίνονται όποτε φωνάζετε το όνομά τους. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν και γάτες που απαντούν και έρχονται όταν ακούν το όνομά τους. Αυτές οι γάτες μπορεί να χρησιμοποιούν γενικότερα τη “γλώσσα” για να επικοινωνήσουν με τους κηδεμόνες τους, να νιαουρίζουν για να τραβήξουν την προσοχή σας, και να απαντούν νιαουρίζοντας όταν τους μιλάτε. Σε κάθε περίπτωση, η κάθε αιλουροειδής φίλη σας είναι ξεχωριστή και διαφορετική τόσο από τις άλλες γάτες, όσο και από τους σκύλους. Είναι σημαντικό να σέβεστε και να προσαρμόζεστε στους διαφορετικούς τρόπους επικοινωνίας κάθε γάτας χωρίς να την επιβαρύνετε με τις προσδοκίες σας.

Κάποιες γάτες, ειδικά αν υιοθετούνται δεύτερη ή τρίτη φορά, μπορεί να αλλάξουν όνομα κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Αν υιοθετήσατε μια ενήλικη γάτα και δεν απαντά στο καινούριο της όνομα, είναι πιθανό να μην το έχει μάθει ακόμα. Η διαδικασία αυτή απαιτεί υπομονή και επιμονή.

Ας δούμε, τώρα, πώς μπορούμε να μάθουμε σε μια γάτα το όνομά της – ή να της το θυμίσουμε.

Αρχικά, καλό είναι να αποφεύγετε την πολύ συχνή χρήση του ονόματος της γάτας σας, έτσι ώστε να μην το καταχωρίσει ως “λευκό θόρυβο” – ως αδιάφορο ήχο που δεν μπορεί να ξεχωρίσει από τους υπόλοιπους και δεν τον προσέχει. Στην αρχή αυτής της διαδικασίας, συνιστάται να χρησιμοποιείτε το όνομα της γατούλας σας μόνο κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης. Όπως και γενικότερα κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης, επιβραβεύστε τη γατούλα που σας δίνει σημασία όταν φωνάζετε το όνομά της, δίνοντάς της νόστιμες λιχουδιές. Πιο συγκεκριμένα, ακολουθήστε τα εξής βήματα:

– Πείτε το όνομα της γάτας σας και δώστε της κατευθείαν μια λιχουδιά. Επαναλάβετε τη διαδικασία περίπου για 10 φορές και μετά κάντε ένα διάλειμμα.

– Ξεκινήστε να αναμιγνύετε το όνομα της γάτας σας με άλλες λέξεις, αλλά δίνετέ της λιχουδιά μόνο όταν λέτε το όνομά της, με σκοπό η γάτα να συνδέσει την επιβράβευση με τον ήχο του ονόματός της και όχι γενικά με τον γνώριμο ήχο της φωνής σας.

– Επαναλάβετε την άσκηση αυτή 2-3 φορές μέσα στη μέρα, μέχρι να καταλάβετε ότι η γάτα σας αναγνωρίζει το όνομά της.

– Μη χρησιμοποιήσετε ποτέ τιμωρητικές τεχνικές όταν καλείτε τη γάτα σας με το όνομά της, καθώς δεν θέλετε να το συνδέσει με αρνητικές εμπειρίες. Αυτό θα μειώσει την πιθανότητα να σας απαντάει όταν της φωνάζετε.

Οι γάτες είναι ιδιαίτερα έξυπνα ζώα και πιθανότατα γνωρίζουν και καταλαβαίνουν πολύ περισσότερα πράγματα απ’ όσα πιστεύουμε. Είναι σημαντικό, όμως, να θυμόμαστε πάντα ότι είναι αιλουροειδή, και να μην περιμένουμε από αυτές να φέρονται σαν σκύλοι. Η ομορφιά τους ως ζώα και η αγάπη που μας δίνουν είναι ξεχωριστές.