Ποια είναι η μόνη χώρα στον κόσμο χωρίς αδέσποτα – Πώς το κατάφερε
Κωνσταντίνα Μάλλιου
24/08/2023
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, υπάρχουν περίπου 200 εκατομμύρια αδέσποτα σκυλιά και πάνω από 400 εκατομμύρια αδέσποτες γάτες σε όλο τον κόσμο.
Μέρος αυτού του προβλήματος, αποτελεί και η Ελλάδα, με πολλά, δυστυχώς, αδέσποτα ζώα στους δρόμους.
Ευτυχώς υπάρχουν και φωτεινές εξαιρέσεις όπως είναι η Ολλανδία, που κατάφερε μέσα σε λίγα χρόνια, να είναι η πρώτη και μόνη χώρα στον κόσμο που δεν έχει αδέσποτα ζώα.
Οι Ολλανδοί αγαπούν πολύ τα κατοικίδιά τους. Μπορεί εύκολα να το διαπιστώσει κάποιος αυτό, από τον τρόπο που τα αντιμετωπίζουν και τους συμπεριφέρονται. Αν κάποιος επισκεφτεί την Ολλανδία, θα δει κουτάβια να πηγαίνουν βόλτα με τον κηδεμόνα τους μέσα σε καλάθια ποδηλάτων, τα περισσότερα καφέ και εστιατόρια είναι pet friendly και τα μικρά κατοικίδια μπορούν να ταξιδεύουν στα μέσα μαζικής μεταφοράς με μειωμένο κόμιστρο.
Για να κατανοήσουμε καλύτερα πώς η Ολλανδία πέτυχε τον στόχο της και είναι από το 2016 η μοναδική χώρα χωρίς αδέσποτα ζώα πρέπει πρώτα να ρίξουμε μια ματιά στην ιστορία της.
Η ιστορία των αδέσποτων στην Ολλανδία
Το να έχει κάποιος σκύλο αποτελούσε ένδειξη κύρους στις Κάτω Χώρες. Οι άνθρωποι των ανώτερων οικονομικά τάξεων, είχαν σκύλους ως κατοικίδια και τους χρησιμοποιούσαν για αθλητικούς σκοπούς, ενώ οι κατώτερες οικονομικά τάξεις είχαν ημίαιμους σκύλους που τους χρησιμοποιούσαν για εργασίες.
Δεδομένου της σύνδεσης που είχαν οι σκύλοι με την εκάστοτε κοινωνική τάξη, υπήρχε ένας μεγάλος αριθμός σκύλων στην Ολλανδία τον 19ο αιώνα.
Ώσπου ένα ξέσπασμα λύσσας προκάλεσε ευρύτατο φόβο μόλυνσης, με αποτέλεσμα πολλοί κηδεμόνες σκύλων να εγκαταλείπουν τα (πιθανώς) μολυσμένα από την ασθένεια κατοικίδιά τους ώστε να μην κολλήσουν και οι ίδιοι.
Δυστυχώς, αυτή ήταν και η αρχή που η χώρα γέμισε αδέσποτα, τα οποία προφανώς και πολλαπλασιάστηκαν από τις ανεξέλεγκτες γεννήσεις. Με την πάροδο των χρόνων, χιλιάδες αδέσποτα ζωάκια περιφέρονταν στους δρόμους, κάνοντας την κατάσταση να μοιάζει τραγική.
Η ολλανδική κυβέρνηση δημιούργησε ένα φόρο που τον επέβαλε σε κηδεμόνες σκύλων, σε μια προσπάθεια να μειωθεί ο αριθμός των αδέσποτων όμως είχε το αντίθετο αποτέλεσμα γιατί πολλοί άνθρωποι δεν μπορούσαν πλέον να αντέξουν οικονομικά ή και κάποιοι δεν ήθελαν να πληρώσουν, για αυτό και εγκατέλειπαν τα κατοικίδια σκυλιά τους.
Βλέποντας λοιπόν αυτήν την απελπιστική κατάσταση οι Αρχές σκέφτηκαν και αποφάσισαν να θέσουν σε λειτουργία ένα πρόγραμμα ώστε να λύσουν αυτό το πρόβλημα.
Πώς όμως φτάσαμε στο σήμερα, όπου η Ολλανδία δεν έχει καθόλου αδέσποτα;
1. Δωρεάν στειρώσεις
Το πρώτο πρόγραμμα που σκέφτηκαν και εφάρμοσαν οι ολλανδικές αρχές ήταν απλό. Ένα πρόγραμμα δωρεάν στειρώσεων κατά το οποίο για συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα, μπορούσε κάποιος να επισκέπτεται κτηνιατρικές κλινικές και να κάνει δωρεάν στειρώσεις και εμβολιασμούς στα κατοικίδια ζώα του. Θέτοντας σε λειτουργία το συγκεκριμένο πρόγραμμα, η Ολλανδία κατάφερε να στειρώσει το 70% των θηλυκών δεσποζόμενων σκύλων παράλληλα με τους αδέσποτους, σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα, μειώνοντας έτσι τον αριθμό των αδέσποτων.
2. Θέσπιση και εφαρμογή αυστηρών νόμων
Ο ολλανδικός οργανισμός Society for the Protection of Animals – ο πρώτος οργανισμός προστασίας των ζώων της χώρας – ιδρύθηκε το 1864 στη Χάγη. Κάποια χρόνια αργότερα, τέθηκε σε ισχύ ο νόμος για την προστασία των ζώων. Ο νόμος αναφέρει ότι απαγορεύεται να κακοποιήσεις ή να εγκαταλείψεις ζώο και αν συμβεί κάτι τέτοιο υπάρχει ποινή φυλάκισης έως τρία χρόνια και πρόστιμο που φτάνει τα 16.750 ευρώ. Μάλιστα για να πετύχουν κάτι τέτοιο δημιούργησαν ειδικές δομές, αρχές και αστυνομικά τμήματα μόνο για ζώα. Η αστυνομία για ζώα λέγεται «Animal Cops» και δημιουργήθηκε το 2011.
3. Υιοθεσία και όχι αγορά
Οι κυβερνήσεις ενθάρρυναν τους πολίτες μέσα από ειδικά προγράμματα και συνεχή ενημέρωση, να υιοθετούν αδέσποτα και όχι να αγοράζουν συγκεκριμένες φυλές από κάποιο pet shop και άρχισαν να φορολογούν μάλιστα τα καθαρόαιμα σκυλιά. Αυτό έκανε τους πολίτες να αρχίσουν να επισκέπτονται και να υιοθετούν ζώα από καταφύγια και όχι να αγοράζουν. Αυτή η δράση είχε ως αποτέλεσμα την υιοθεσία 1 εκατομμυρίου αδέσποτων, που σημαίνει το 90% του πληθυσμού της.
Αυτό λοιπόν είναι ένα από πρόγραμμα μιας αναπτυγμένης χώρας που εφάρμοσε και πέτυχε να μην έχει ούτε ένα αδέσποτο ζωάκι να περπατάει στους δρόμους.
Μακάρι κάποια στιγμή και στην Ελλάδα, να καταφέρουμε να έχουμε ελάχιστο αν όχι μηδενικό πληθυσμό αδέσποτων ζώων.
Δεν είναι ακατόρθωτο αλλά απαιτεί μεγάλη προσπάθεια, συλλογικότητα και προθυμία από όλους.