Οι φωτογραφίες που αποκαλύπτουν πώς βλέπει τον κόσμο μια γάτα – Δεν είναι αυτό που φαντάζεστε
Κωνσταντίνα Μάλλιου
21/10/2023
Έχετε αναρωτηθεί ποτέ πώς βλέπουν οι γάτες τον κόσμο μας;
Έχει επικρατήσει η αντίληψη ότι οι γάτες βλέπουν πολύ καλύτερα από τους ανθρώπους, ειδικά στο σκοτάδι ή ότι έχουν αχρωματοψία.
Τι ισχύει όμως; Πώς πραγματικά βλέπουν τον κόσμο μας; Βλέπουν όλα τα χρώματα ή μόνο μερικά; Βλέπουν καλύτερα κοντά ή μακριά; Και τι γίνεται με την περιφερειακή τους όραση;
Θα προσπαθήσουμε να περιγράψουμε όλα τα παραπάνω ερωτήματα όσο το δυνατόν καλύτερα, καθώς είναι αρκετά δύσκολο να δούμε πραγματικά μέσα από τα μάτια μιας γάτας.
Οπτικό πεδίο
Το οπτικό πεδίο αναφέρεται στην περιοχή που μπορεί να δει κάποιος όταν τα μάτια του εστιάζουν σε ένα μόνο σημείο. Περιλαμβάνει, δηλαδή, αυτό που μπορεί να δει κανείς ευθεία μπροστά του, καθώς και πάνω, κάτω αλλά και στο πλάι. Οι άνθρωποι έχουν οπτικό πεδίο 180 μοίρες ενώ οι γάτες έχουν ευρύτερο οπτικό πεδίο που καλύπτει 200 μοίρες.
Οπτική οξύτητα
Με τον όρο οπτική οξύτητα εννοούμε το πόσο καθαρά βλέπει κάποιος. Ο μέσος άνθρωπος, χωρίς κάποιο πρόβλημα όρασης, έχει οπτική οξύτητα 20/20. Η οπτική οξύτητα μια γάτας κυμαίνεται από 20/200 έως 20/200, πράγμα που σημαίνει ότι μια γάτα πρέπει να βρίσκεται στα 6 μέτρα μακριά από κάποιο αντικείμενο, για να καταφέρει να το δει όπως ένας άνθρωπος που βλέπει το ίδιο αντικείμενο από 30 έως 60 μέτρα μακριά. Δηλαδή, οι γάτες βλέπουν τον κόσμο, αν μπορούμε να το πούμε ακριβώς έτσι, λίγο θολά.
Χρωματική αντίληψη
Υπάρχει μια κοινή παρανόηση ότι οι γάτες βλέπουν τον κόσμο μόνο μέσα από αποχρώσεις του γκρι. Φυσικά κάτι τέτοιο δεν ισχύει και θα το εξηγήσουμε αμέσως. Ο ανθρώπινος αμφιβληστροειδής έχει 10 φορές περισσότερα κώνια, δηλαδή ειδικά κύτταρα του οφθαλμού, από ό,τι οι γάτες. Για αυτόν το λόγο οι άνθρωποι βλέπουν καλύτερα από τις γάτες και τους σκύλους σε συνθήκες έντονου φωτός. Τα κώνια των ανθρώπων είναι κατασκευασμένα έτσι ώστε να βλέπουν ένα ευρύ φάσμα χρωμάτων ενώ των γατών είναι διαφορετικά με αποτέλεσμα να βλέπουν περίπου όπως ένας άνθρωπος με αχρωματοψία. Μπορούν, δηλαδή, να δουν αποχρώσεις του μπλε και του πράσινου, όμως το κόκκινο και το ροζ μπορεί να τους προκαλέσει σύγχυση, βλέποντας σε κόκκινες αποχρώσεις αντικείμενα να είναι πράσινα, ενώ τα μοβ να τα βλέπουν σαν μια άλλη απόχρωση του μπλε.
Απόσταση
Οι ειδικοί πιστεύουν ότι οι γάτες βλέπουν σα να έχουν μυωπία, πράγμα που σημαίνει ότι δεν μπορούν να δουν τόσο καλά τα μακρινά αντικείμενα. Η ικανότητά τους να βλέπουν κοντινά αντικείμενα, ωστόσο, είναι κατάλληλη για το κυνήγι και τον εντοπισμό των θηραμάτων τους.
Νυχτερινή όραση
Μπορεί τα αιλουροειδή αυτά πλάσματα να μην βλέπουν τόσο καλά σε συνθήκες έντονου φωτός, όμως στο σκοτάδι μας «βάζουν τα γυαλιά». Αυτό συμβαίνει λόγω του μεγάλου αριθμού ραβδίων, ειδικών δηλαδή κυττάρων που έχουν στον αμφιβληστροειδή τους, τα οποία είναι πολύ ευαίσθητα στο αμυδρό φως. Ως αποτέλεσμα, οι γάτες μπορούν να δουν χρησιμοποιώντας το 1/6 του φωτός που χρειάζονται οι άνθρωποι για να δουν. Επιπλέον, οι γάτες έχουν μια δομή πίσω από τον αμφιβληστροειδή, που ονομάζεται tapetum και οι ειδικοί πιστεύουν ότι ενισχύει τη νυχτερινή τους όραση. Τα κύτταρα που βρίσκονται στο tapetum λειτουργούν σαν καθρέφτης, αντανακλώντας το φως που περνάει μεταξύ των ραβδίων και των κωνίων πίσω στους φωτοϋποδοχείς, βοηθώντας τα μάτια των γατών να συλλάβουν ακόμα και μια μικρή αχτίδα φωτός μέσα στο σκοτάδι. Αυτός είναι και ένας λόγος που τα μάτια τους λάμπουν στο σκοτάδι.
Τελευταίες σκέψεις
Προσπαθήσαμε να αναλύσουμε όσο καλύτερα γίνεται την όραση αυτών των πραγματικά υπέροχων πλασμάτων. Αν και μπορεί, ακόμα τουλάχιστον, να μην είμαστε ακριβώς σε θέση να δούμε μέσα από τα μάτια της γάτας, έχουμε πάρει μια καλή γεύση από το πώς βλέπει. Η όραση είναι πολύ σημαντική αίσθηση για όλα τα ζώα, ανθρώπινα ή μη. Είναι πολύ σημαντικό, αν έχουμε υιοθετήσει ένα γατάκι ή σκυλάκι με προβλήματα όρασης, να το φροντίζουμε καταλλήλως. Όπως επίσης, σημαντικό είναι να υιοθετούμε και ζώα συντροφιάς με προβλήματα όρασης καθώς δεν υστερούν σε τίποτα με αυτά που δεν έχουν. Μπορούν και αυτά να δώσουν αγάπη και στοργή σε όποιον και όποια από εμάς είναι έτοιμος ή έτοιμη να ανοίξει την αγκαλιά του και να τα υποδεχτεί.