Το να δείχνουμε κάτι σε κάποιον και αυτός να καταλαβαίνει τι δείχνουμε είναι ένα μοναδικό ανθρώπινο χαρακτηριστικό.

Τα μωρά αναπτύσσουν την ικανότητα να κατανοούν χειρονομίες μεταξύ 9 και 12 μηνών. Αλλά τι γίνεται με τα μη ανθρώπινα ζώα με τα οποία περνάμε τη ζωή μας;

Οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει ότι αρκετά κατοικίδια ζώα, όπως οι κατσίκες, οι χοίροι, τα άλογα αλλά κυρίως οι σκύλοι, μπορούν να ακολουθήσουν σε μεγάλο βαθμό τα ανθρώπινα σήματα κατάδειξης. Θα δείξουμε το φαγητό, τα παιχνίδια και σχεδόν οτιδήποτε και οπουδήποτε θέλουμε να επικεντρωθούν. Τι γίνεται όμως με τις γάτες; Μας καταλαβαίνουν όταν δείχνουμε κάτι;

Παρά το γεγονός ότι οι γάτες είναι από τα δημοφιλέστερα κατοικίδια στον κόσμο, εντούτοις, σχετικά λίγες έρευνες έχουν διερευνήσει κοινωνικές-γνωστικές ικανότητες που μπορεί να έχουν, όπως η πιο πάνω. Από τις λίγες αυτές έρευνες η απάντηση στο ερώτημα αν οι γάτες καταλαβαίνουν αυτό που τους δείχνουμε είναι ναι.

Πώς οι γάτες καταλαβαίνουν την κίνηση που κάνετε για να τους δείξετε κάτι

Η ικανότητα κατανόησης αυτού που δείχνουμε δεν είναι εγγενές χαρακτηριστικό των γατών. Αντ’ αυτού, οι γάτες μαθαίνουν να συνδέουν αυτό που τους δείχνουμε με το αντικείμενο με την πάροδο του χρόνου. Οι γάτες δεν ξέρουν ενστικτωδώς να κοιτάξουν πού δείχνει το δάχτυλο ενός ατόμου.

Και παρόλο που δεν έχουν γίνει, όπως αναφέραμε, πολλές έρευνες πάνω σε αυτό, υπάρχουν κάποιοι επιστήμονες που έχουν επικεντρωθεί στο να κατανοήσουν πώς οι γάτες ανταποκρίνονται όταν τους δείχνουμε κάτι.

Μία από αυτούς είναι η Claudia Wascher, ειδική στη μελέτη της συμπεριφοράς των ζώων, στο Πανεπιστήμιο Anglia Ruskin, στη Μεγάλη Βρετανία, η οποία έκανε μια μελέτη πάνω σε αυτό αναφέροντας στο περιοδικό Journal of Comparative Psychology: ” Ήμουν απολύτως έτοιμη για κάτι τέτοιο επειδή οι γάτες είναι ένα ενδιαφέρον και ελάχιστα μελετημένο είδος και το αν μπορεί να είναι σε θέση να ”ακολουθήσουν” ανθρώπινες χειρονομίες ήταν πραγματικά μία πρόκληση.”

Η όλη διαδικασία ξεκίνησε με το να βρεθούν οι κατάλληλες γάτες για αυτό το πείραμα. Αναζήτησε λοιπόν γάτες που ζούσαν μαζί σε ένα καταφύγιο στη Λιθουανία. 200 περίπου γάτες ήταν υποψήφιες. Έπρεπε όμως να βρεθούν εκείνες που μπορούσαν να εκπαιδευτούν σε κάποια πράγματα και να μπορούν να μείνουν σε απομόνωση στην αίθουσα δοκιμών με έναν ξένο.

Από τις 200 λοιπόν γάτες του καταφυγίου κατέληξαν σε μόνο 9. ”Ένα από τα προβλήματα ήταν ότι πολλές γάτες δεν μπορούσαν να κάνουν κάποια αρχικά τεστ και υπήρξε πρόβλημα με την απομόνωσή τους στο δωμάτιο ή σε οτιδήποτε θέλαμε. Άλλες πάλι ήταν φοβικές και δεν μπορούσαν να συμμετέχουν. Και άλλα πολλά”, αναφέρει η Wascher.

Στις γάτες που επέλεξαν έδειξαν δύο φλιτζάνια, καθένα από τα οποία περιείχε μια μικρή ποσότητα τροφής. Στο πρώτο μέρος τους έδειχναν κατευθείαν τα φλυτζάνια. Στο δεύτερο μέρος τα έδειχναν μέσω του σώματος των γατών.

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι γάτες, σε ποσοστό 75%, ήταν σε θέση να ακολουθήσουν τις ανθρώπινες χειρονομίες, με όποιον από τους δύο τρόπους, και να καταλάβουν σε ποιο φλιτζάνι πρέπει να πάνε, κάτι πραγματικά πολύ ενδιαφέρον.

”Η μελέτη αυτή προσθέτει σημαντικά πράγματα στη μέχρι τώρα βιβλιογραφία που αφορά τα διάφορα είδη ζώων που συνήθως δεν θεωρούνται ιδιαίτερα κοινωνικά δείχνοντας ότι μπορεί να καταλαβαίνουν πράγματα που τους λέμε να κάνουν. Και παρόλο που οι γάτες ως επί το πλείστον δεν ζουν σε μεγάλες ομάδες, η κοινωνικοποίησή τους με τους ανθρώπους μπορεί να τους δώσει την ευκαιρία να επιδείξουν τις κοινωνικές-γνωστικές τους ικανότητες, τις οποίες δεν φανταζόμασταν ότι είχαν.

Η έρευνα αυτή έχει και κάτι άλλο πολύ σημαντικό: Θα βοηθήσει τους κηδεμόνες γατών να κατανοήσουν καλύτερα τη συμπεριφορά και τη γνωστική λειτουργία των ζώων τους. Για μεγάλο χρονικό διάστημα στην επιστήμη, οι γνωστικές ικανότητες πολλών ειδών υποτιμήθηκαν. Κατανοώντας του πώς σκέφτονται και αισθάνονται τα ζώα στο περιβάλλον τους και τι δυνατότητες έχουν θα κάνει τους ανθρώπους να είναι πιο προσεκτικοί μαζί τους”, θα πει η Wascher.

Πώς να διδάξετε μια γάτα να καταλάβει τι της δείχνετε

Για να καταλάβει η γάτα σας τι της δείχνετε δεν είναι και το πιο εύκολο πράγμα στον κόσμο. Δεν είναι όμως και αδύνατον. Να ξέρετε ότι κάτι τέτοιο χρειάζεται χρόνο και υπομονή από μέρους σας.

Σε μια ανεκπαίδευτη γάτα δεν θα είχε κανένα νόημα να της δείχνουμε κάτι. Οι γάτες δεν έχουν τα μέσα να δείχνουν έτσι η μία στην άλλη, οπότε δεν είναι μια δεξιότητα που έπρεπε να μάθουν μόνες τους. Τα ζώα όμως μπορούν να εκπαιδευτούν για πολλά πράγματα, ειδικά όταν αυτά έχουν να κάνουν με τροφή ή λιχουδιές.

Ξεκινήστε λοιπόν λέγοντας στη γάτα σας το το όνομά της για να την κάνετε να σας κοιτάξει. Στη συνέχεια, δείξτε της μερικές λιχουδιές, το πιάτο του φαγητού της ή ένα αγαπημένο παιχνίδι ενώ λέτε το όνομα αυτού που θέλετε να δει.

Έπειτα, περπατήστε προς το αντικείμενο αυτό, δείξτε το ξανά και επαναλάβετε το όνομά του. Ενθαρρύνετε τη γάτα να έρθει εκεί που δείχνετε και να φάει το φαγητό ή να παίξει με το παιχνίδι.

Επαναλάβετε αυτή τη διαδικασία αρκετές φορές. Μετά από λίγο, η γάτα σας θα αρχίσει να συνδέει την κίνηση που κάνετε για να της δείξετε ένα πράγμα με κάτι θετικό και θα μάθει να κοιτάζει εκεί πού δείχνετε.

Βέβαια λάβετε υπόψη, όχι ότι δεν το γνωρίζετε, ότι οι γάτες είναι πολύ ανεξάρτητα ζώα και δεν ακούνε πάντα όταν τις καλούμε.