Γιατί νιαουρίζουν οι γάτες στους ανθρώπους
Στέλλα Πανοπούλου
15/11/2023
Αν μένετε μαζί με μία γάτα – ή με παραπάνω – τότε τα νιαουρίσματα κατέχουν σίγουρα εξέχουσα θέση στο soundtrack της ζωής σας.
Σας ξυπνούν στις 4 η ώρα τα χαράματα, σας μαλώνουν όταν αργείτε να γυρίσετε σπίτι, και σας τρυπούν τα αυτιά όταν το χνουδωτό παιδί σας έχει μείνει ατάιστο για μερικές ώρες. Εκτός από τα νιαουρίσματα, οι γάτες μπορούν να κάνουν πολλούς ακόμα ήχους – στο σύνολο πάνω από 100 διαφορετικούς. Μαζί με τα πτηνά, οι γάτες είναι το κατοικίδιο με το μεγαλύτερο εύρος φωνών και ήχων. Γουργουρίζουν στην αγκαλιά σας, τιτιβίζουν απειλητικά – ή τουλάχιστον έτσι νιώθουν – στα πουλάκια, γρυλίζουν ή κάνουν “κχουυ” η μία στην άλλη. Ας επιστρέψουμε όμως στο νιαούρισμα. Σε ποιους το απευθύνει η γάτα και τι επιδιώκει να καταφέρει με αυτό; Πώς επικοινωνεί με τις άλλες γάτες;
Πώς επικοινωνούν οι γάτες μεταξύ τους;
Οι γάτες ξεκίνησαν να συμβιώνουν με τους ανθρώπους περίπου 10000 χρόνια πριν, μετά από αιώνες μοναχικής ζωής, όπως γράφουν οι John Bradshaw και Charlotte Cameron-Beaumont στο βιβλίο τους “The Domestic Cat: The Biology of Its Behaviour” (Camridge University Press 2000). Ως ερημίτισσες που δεν είχαν ιδιαίτερες επαφές με άλλα μέλη του είδους τους, δεν χρησιμοποιούσαν τη φωνή τους ως τρόπο επικοινωνίας. Οι άγριες, μοναχικές γάτες του παρελθόντος, επικοινωνούσαν μέσω της όσφρησης, της ούρησης σε διάφορες επιφάνειες, και της αφής. Σύμφωνα με τον John Wright, ψυχολόγο που μελετά τη συμπεριφορά των ζώων στο Mercer University στη Georgia, σε μεγάλο βαθμό οι γάτες συνεχίζουν να επικοινωνούν με αυτόν τον τρόπο.
Οι γάτες νιαουρίζουν μόνο για τους ανθρώπους;
Φυσικά, όπως ήδη γνωρίζουμε, οι άνθρωποι δεν έχουν τόσο εκλεπτυσμένη όσφρηση όσο οι γάτες. Γι’ αυτόν τον λόγο, τα πλέον οικόσιτα αιλουροειδή μας, έχουν ανακαλύψει ότι μπορούν να μας επικοινωνήσουν ό,τι χρειάζονται χρησιμοποιώντας τη φωνή τους.
Μάλιστα, μπορεί κανείς να υποστηρίξει ότι οι γάτες φυλάνε το νιαούρισμά τους μόνο για τους ανθρώπους, και θα έχει δίκιο. Γενικά, οι γάτες δεν απευθύνουν το νιαούρισμά τους σε άλλες γάτες, εκτός από όταν είναι μωρά και προσπαθούν να τραβήξουν την προσοχή της μητέρας τους επειδή κάτι χρειάζονται.
Μεγαλώνοντας και αποκτώντας την ανεξαρτησία τους, οι γάτες σταματούν σιγά σιγά αυτή την συμπεριφορά μεταξύ τους. Αν ζουν με ανθρώπους, όμως, αναπόφευκτα θα τους βλέπουν ως άτριχους γονείς, ή μεγαλόσωμους φίλους, οι οποίοι χρησιμοποιούν τη φωνή τους για να επικοινωνήσουν. Έτσι, λοιπόν, οι γάτες απευθύνονται σε εμάς νιαουρίζοντας όταν θέλουν να τραβήξουν την προσοχή μας, να μας ζητήσουν κάτι, ή να κοινωνικοποιηθούν μαζί μας. Ακόμα και οι λιγότερο ομιλητικές γάτες, αποκαλύπτουν το νιαούρισμά τους όταν πεινάνε, ή όταν θέλουν κάποιος να τους ανοίξει κάποια πόρτα.
Ακόμα, πολλές γάτες αναπτύσσουν μια σειρά διαφορετικών ήχων τους οποίους χρησιμοποιούν για να εκφράσουν ποικίλες ανάγκες και συναισθήματα. Ανάλογα με την περίσταση και την επιθυμία τους, δηλαδή, μπορεί να βγάλουν έναν μικρό ήχο – όταν, για παράδειγμα, σας καλωσορίζουν στο σπίτι – ή να είναι πιο φωνακλούδες και απαιτητικές – όταν θέλουν να φάνε. Οι γάτες μαθαίνουν ποιοι ήχοι προκαλούν συγκεκριμένες αντιδράσεις στους ανθρώπους τους. Η απτή απόδειξη για τον διαφορετικό τρόπο με τον οποίο επικοινωνούν οι γάτες με τους ανθρώπους, είναι το γεγονός πως οι περισσότερες αδέσποτες γάτες που δεν έχουν μεγαλώσει με ανθρώπους σταματούν να νιαουρίζουν ύστερα από κάποια ηλικία.
Σύμφωνα με την έρευνα των Seong κ.α. η οποία δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Behavioral Processes το 2011, οι αδέσποτες γάτες νιαούριζαν χωρίς διάκριση σε ανθρώπους, σε κούκλες, και σε σκύλους, ενώ οι δεσποζόμενες γάτες νιαούριζαν πολύ συχνότερα, και απευθυνόμενες μόνο στους ανθρώπους. Οι οικόσιτες γάτες μαθαίνουν από μικρή ηλικία ότι το νιαούρισμά τους μπορεί να τραβήξει την προσοχή σας.
Τι μου λέει η γάτα μου;
Αν αναρωτιέστε τι θέλει να σας πει η γάτα σας, προσπαθήστε να επικοινωνήσετε μαζί της όσο περισσότερο γίνεται σε ένα γνώριμο περιβάλλον παρατηρώντας τα σημάδια, μέχρι να μάθετε να καταλαβαίνετε τόσο τη γλώσσα του σώματός της, όσο και αυτή του στόματός της. Αν είστε ιδιαίτερα τυχερός/ή, μπορεί η γατούλα σας να είναι μία από αυτές που αγαπούν να συζητούν με τους ανθρώπους τους. Δοκιμάστε να ανταποκριθείτε στα νιαουρίσματα της γάτας σας με ενθουσιώδη, θετικό τόνο, και είναι πιθανό να αρχίσει να σας απαντάει! Σύντομα, μπορεί να καταλήξετε να κάνετε κανονικές συζητήσεις!