Είναι μόνο θηλυκές οι γάτες calico; Τι ακριβώς συμβαίνει
Στέλλα Πανοπούλου
22/12/2024
Ίσως να έχετε ακούσει ότι υπάρχουν μόνο θηλυκές calico γάτες.
Μιλάμε για τις τρίχρωμες γάτες που συνήθως έχουν άσπρο, μαύρο και πορτοκαλί τρίχωμα. Μόνο οι θηλυκές διαθέτουν τον χρωμοσωμικό συνδυασμό που ευθύνεται για τον συγκεκριμένο φαινότυπο, αλλά κάθε τόσο υπάρχει μια αρσενική που αναπτύσσει ένα επιπλέον χρωμόσωμα και εμφανίζει την χαρακτηριστική τριχρωμία. Η πιθανότητα να συμβεί αυτό είναι περίπου 1 στις 3000. Το συγκεκριμένο χαρακτηριστικό δεν επηρεάζει την προσωπικότητα ή το προσδόκιμο επιβίωσης στις θηλυκές γάτες, αν και οι αρσενικές τείνουν να ζουν λίγο λιγότερο λόγω των χρωμοσωμικών διαφοροποιήσεών τους.
Ας δούμε περισσότερα για τις γάτες calico:
Τι καθιστά τις αρσενικές calico τόσο σπάνιες;
Ο λόγος που οι αρσενικές calico γάτες είναι τόσο σπάνιες είναι γενετικός. Το χρώμα του τριχώματος στις γάτες συνήθως καθορίζεται βάσει του φύλου – με άλλα λόγια, κωδικοποιείται από συγκεκριμένα χρωμοσώματα. Τόσο οι αρσενικές όσο και οι θηλυκές γάτες μπορούν να είναι πορτοκαλί ή μαύρες, καθώς το γονίδιο που ελέγχει τα συγκεκριμένα χρώματα βρίσκεται στο Χ χρωμόσωμα. Οι θηλυκές μπορούν να έχουν και τα δύο χρώματα (πορτοκαλί και μαύρο ταυτόχρονα) καθώς διαθέτουν δύο χρωμοσώματα Χ. Οι αρσενικές, από την άλλη, που έχουν ένα Χ κι ένα Υ χρωμόσωμα, μπορούν να έχουν μόνο ένα από τα δύο εκτός αν έχουν κάποια χρωμοσωμική διαφοροποίηση – πράγμα πολύ σπάνιο. Σε αυτή την περίπτωση, υπάρχουν τρία χρωμοσώματα (μεταξύ των οποίων τα 2 είναι Χ).
Ένα άρθρο από το Αμερικανικό Συμβούλιο για την Επιστήμη και την Υγεία εξηγεί πώς το γονίδιο που καθορίζει το χρώμα του τριχώματος βρίσκεται στο Χ χρωμόσωμα:
“Αν το χρωμόσωμα Χ που φέρει το γονίδιο για το μαύρο τρίχωμα απενεργοποιηθεί, αυτό το κύτταρο θα δημιουργήσει, αντ’ αυτού, πορτοκαλί τρίχωμα. Αν το Χ χρωμόσωμα που φέρει το γονίδιο για το πορτοκαλί τρίχωμα απενεργοποιηθεί, αυτό το κύτταρο θα δημιουργήσει μαύρο τρίχωμα. Επειδή τα Χ που απενεργοποιούνται επιλέγονται τυχαία, κάθε μοτίβο σε κάθε γάτα calico είναι διαφορετικό από τα άλλα”.
Γι’ αυτό η συντριπτική πλειοψηφία των calico, των ταρταρούγων, και των γατών tabby είναι θηλυκές.
Χρωμοσωμικές διαφοροποιήσεις στις αρσενικές calico
Για να έχει μια αρσενική γάτα μοτίβο calico, πρέπει να διαθέτει τρία χρωμοσώματα φύλου: 2 Χ και 1 Υ. Αυτό το φαινόμενο μπορεί να συμβεί τόσο στους ανθρώπους όσο και στα ζώα, και είναι γνωστό ως σύνδρομο Klinefelter. Ο συνδυασμός ΧΧΥ προκύπτει όταν η διαίρεση του αρσενικού ΧΥ ζεύγους χρωμοσωμάτων είναι ελλιπής κατά τη γονιμοποίηση. Είναι ένα σπάνιο φαινόμενο, και οι γάτες που γεννιούνται με τρία χρωμοσώματα είναι ίντερσεξ, δηλαδή έχουν διαφοροποιήσεις από τις άλλες αρσενικές στα γεννητικά τους όργανα και συνήθως είναι στείρες.
Κάθε γάτα είναι διαφορετική, αλλά συχνά οι αρσενικές calico γάτες που γεννιούνται με σύνδρομο Klinefelter αντιμετωπίζουν διάφορα προβλήματα υγείας που μειώνουν το προσδόκιμο επιβίωσής τους. Κάποια συχνά προβλήματα που σχετίζονται με το σύνδρομο περιλαμβάνουν το αυξημένο σωματικό λίπος, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε αρθρίτιδα, διαβήτη, και καρδιοπάθειες.
Οι γάτες calico στην παράδοση
Εκτός από το γεγονός ότι ο τρόπος με τον οποίο μια γάτα γεννιέται calico παρουσιάζει ιδιαίτερο γενετικό ενδιαφέρον, οι συγκεκριμένες γάτες συνοδεύονται από διάφορους μύθους και προκαταλήψεις ανά τους αιώνες. Σύμφωνα με έναν Ιρλανδικό μύθο, η ουρά μιας γάτας calico μπορεί να θεραπεύσει τις μυρμηγκιές.
Οι calico γάτες, ακόμα, αποτελούν Ιαπωνικό σύμβολο τύχης από τον 19ο αιώνα. Από εκεί προκύπτει και η τρίχρωμη γάτα maneki-neko, το φιγουρίνι που συχνά εκτίθεται σε καταστήματα και εστιατόρια. Το 2015, 3.000 άτομα πήγαν στην κηδεία μιας calico γάτας-σταθμάρχη που ήταν μασκότ σε έναν σταθμό τρένου στην Ιαπωνία.
Ακόμα και εκτός της Ιαπωνίας, οι calico γάτες και οι γάτες ταρταρούγες συμβολίζουν την καλή τύχη και το χρήμα, και θεωρείται ότι φέρνουν πλούτο στις οικογένειες που τις υιοθετούν.