Υπάρχουν πολυάριθμοι ενδιαφέροντες μύθοι που έχουν περάσει από γενιά σε γενιά σχετικά για αυτά τα εντυπωσιακά αιλουροειδή.

Ένας από τους πιο γνωστούς και διαδεδομένους μύθους είναι ότι οι γάτες έχουν επτά ή εννιά ζωές. Στην Ελλάδα έχει επικρατήσει κυρίως ο αριθμός 7 και σίγουρα έχετε ακούσει πολλούς να αναφέρονται στις γάτες με το προσδιορισμό “εφτάψυχες”.

Έχετε αναρωτηθεί όμως ποτέ, από πού προήλθε αυτός ο ισχυρισμός; Πρόκειται για αλήθεια ή για έναν ακόμη περίεργο μύθο; Είναι εφτά ή εννιά ζωές;

Σε αυτό το άρθρο θα διερευνήσουμε τις αρχαίες “ρίζες” αυτού του μύθου, την πολιτιστική του σημασία και το λόγο που “ήρθε και έμεινε” για τα καλά στις ζωές μας.

Έχουν πράγματι οι γάτες εννιά ζωές;

Ο μύθος αυτός υπάρχει σε όλον τον κόσμο, όμως ο κάθε πολιτισμός αναφέρει διαφορετικό αριθμό ζωών για τις γάτες. Ορισμένοι λαοί υποστηρίζουν ότι έχουν έξι ζωές, άλλοι εφτά και άλλοι εννιά. Και αν αναρωτιέστε τελικά πόσες ζωές έχουν οι γάτες, δυστυχώς θα πρέπει να σας πούμε ότι έχουν μόνο μια ζωή, ακριβώς όπως κι εμείς οι άνθρωποι, και δεν υπάρχουν επιστημονικά τεκμήρια που αποδεικνύουν το αντίθετο. Παρ’ όλα αυτά, οι γάτες έχουν προικιστεί από τη φύση με ορισμένα πλεονεκτήματα που τους επιτρέπουν να ξεφεύγουν από φαινομενικά επικίνδυνες ή δύσκολες καταστάσεις.

Γιατί λέμε ότι οι γάτες είναι εφτάψυχες;

Μπορεί όπως είπαμε και παραπάνω, να μην ισχύει ότι τα εντυπωσιακά αυτά αιλουροειδή έχουν παραπάνω από μία ζωές, όμως μπορούμε να εξηγήσουμε γιατί έχει επικρατήσει η αντίθετη αντίληψη. Οι γάτες έχουν την αξιοθαύμαστη ικανότητα να επιβιώνουν από πτώση από μεγάλα ύψη, που στην περίπτωση των ανθρώπων θα ήταν θανατηφόρα. Αυτό οφείλεται στην εκπληκτική τους ενστικτώδη δεξιότητα, το αντανακλαστικό ευθυγράμμισης. Πρόκειται για ένα μοναδικό χάρισμα που αποτελεί πηγή θαυμασμού εδώ και χιλιάδες χρόνια. Οι γάτες, πηδώντας από μεγάλο ύψος, έχουν την ικανότητα να γυρίζουν και να προσανατολίζουν το σώμα τους κατά την πτώση, ώστε να προσγειώνονται στα πόδια τους. Δε θα μπορούσαν να πετύχουν βέβαια αυτή την προσγείωση χωρίς την εξαιρετική ανατομία του σώματός τους και της ευελιξίας τους.

Αυτό που αξίζει να σημειώσουμε, είναι ότι το αντανακλαστικό της ευθυγράμμισης διαμορφώνεται μετά τις 3 με 4 πρώτες εβδομάδες ζωής και χρειάζονται άλλες 5 εβδομάδες για να τελειοποιηθεί. Επομένως, τα γατάκια είναι αρκετά ευαίσθητα στους κινδύνους και πρέπει να προστατεύονται, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι και οι πιο μεγάλες σε ηλικία γάτες δε διατρέχουν παρόμοιους αν όχι τους ίδιους κινδύνους.

Από πού προέρχεται το ρητό;

Αυτό είναι ένα ακόμη ερώτημα που θα προσπαθήσουμε να απαντήσουμε. Η πιο πιθανή εξήγηση για την προέλευση του ισχυρισμού αυτού είναι μια παλιά αγγλική παροιμία η οποία αναφέρει: «Η γάτα έχει εννιά ζωές. Τρεις για να παίζει, τρεις για να περιπλανιέται και τρεις για να κάθεται.»

Ο αριθμός 9 θεωρείται από πολλούς ένας μαγικός αριθμός και πάντα έκρυβε ένα μυστήριο σε όλους τους πολιτισμούς. Επομένως, επειδή οι γάτες θεωρούνται κι αυτές μαγικά πλάσματα, συνδέθηκαν με αυτόν τον αριθμό.

Ο μύθος αυτός εντοπίζεται σε διάφορες πηγές, και η Αρχαία Αίγυπτο είναι μία από αυτές. Οι Αρχαίοι Αιγύπτιοι λάτρευαν τις γάτες σαν θεούς και τις εκτιμούσαν απεριόριστα. Τις είχαν συνδέσει με την αιγυπτιακή θεά Bastet, θεά της γονιμότητας, της οικείας και της προστασίας. Τις φρόντιζαν και θεωρούνταν ιεροσυλία ακόμα και να ενοχλούσες μια γάτα, είτε αδέσποτη είτε δεσποζόμενη. Λέγεται επίσης, ότι αν πέθαινε η κατοικίδια γάτα τους, οι Αρχαίοι Αιγύπτιοι ξύριζαν τα φρύδια τους ως ένδειξη πένθους.

Στην Ελλάδα, ο αριθμός 9 είναι επίσης τόσο μαγικός όσο και μυστήριος. Μερικά παραδείγματα αποτελούν οι 9 Μούσες, κόρες του Δία, τα 9 αγγελικά τάγματα κατά τη χριστιανική παράδοση και οι 9 γραμμές της ελληνικής σημαίας.

Έξι, εφτά ή εννιά;

Ενώ στους δυτικούς πολιτισμούς έχει κυριαρχήσει ο αριθμός 9, αξίζει να σημειωθεί ότι διαφορετικοί πολιτισμοί αποδίδουν διαφορετικό αριθμό ζώων στις γάτες. Για παράδειγμα, μερικές ισπανόφωνες χώρες πιστεύουν ότι οι γάτες έχουν εφτά ζωές, ενώ ορισμένα μέρη της Τουρκίας πιστεύουν ότι οι γάτες έχουν έξι ζωές. Φυσικά, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι γάτες έχουν μόνο μία ζωή και πρέπει να προστατεύονται όπως τους αξίζει.

Τελικά μπορούν οι γάτες να ξεγελάσουν το θάνατο;

Φυσικά και η απάντηση είναι όχι. Ναι, οι γάτες είναι έξυπνες, έχουν εκπληκτικές και αξιοθαύμαστες ικανότητες επιβίωσης και μπορούν να ξεφεύγουν από επικίνδυνες καταστάσεις. Όμως, αυτό δε σημαίνει ότι μπορούν να ξεγελάσουν το θάνατο. Μπορεί να χτυπήσουν σοβαρά σε μια πτώση τους αλλά να επιβιώσουν. Μπορεί να μπλέξουν σε ένα γατοκαβγά και πάλι να επιβιώσουν. Ωστόσο, δε βγαίνουν πάντα αλώβητες. Υπάρχουν τραυματισμοί και απώλειες που ίσως εμείς δε μπορούμε να καταλάβουμε γιατί κρύβουν πολύ καλά τον πόνο τους.

Τελευταίες σκέψεις

Οι γάτες έχουν μόνο μια ζωή και γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο θα πρέπει να λαμβάνουν την ίδια στοργή, φροντίδα και περιποίηση όπως κάθε άλλο ζωάκι, κατοικίδιο ή μη. Όσο γοητευτικός και μυστήριος μπορεί να είναι αυτός ο μύθος, δεν παύει να είναι μύθος, οπότε δείξτε στο αιλουροειδές σας φιλαράκι πόσο το αγαπάτε όσο είναι ακόμα μαζί σας.