Έχετε για γάτα έναν απεσταλμένο του εξαποδώ; Μια μικρή «κούκλα του Σατανά»;

Γατοκηδεμόνες σε όλη την υφήλιο προσπαθούν να βρουν το μυστικό εκείνο που θα κάνει τη γάτα τους λίγο πιο ήρεμη, λίγο πιο συνεργάσιμη, λίγο λιγότερο «του γιατρού». Μαρτυρίες κάνουν λόγο για ατίθασα διαόλια που ξύνουν καναπέδες, κλέβουν φαγητό, κάνουν ζημιές, ξυπνάνε τους ανθρώπους τους από τις 5 τα χαράματα, κ.λπ.

Δοκιμάστε τα παρακάτω και θα μας θυμηθείτε. Έχουν βοηθήσει αρκετούς απελπισμένους δίποδους να βρουν λίγη γαλήνη, και αρκετές γάτες να επανέλθουν στις εργοστασιακές τους ρυθμίσεις: εκείνες με τις οποίες η γάτα ξαναβρίσκει τον (πιο ζεν) εαυτό της.

Καταρχάς ας ξεκινήσουμε με 5 βασικούς κανόνες που εφαρμόζουν σχεδόν σε κάθε περίπτωση:

1. Η γάτα όσο πιο μικρή είναι, τόσο πιο ζωηρή είναι. Αυτό δεν είναι θέσφατο, αλλά ισχύει ως επί το πλείστον, οπότε αν η γάτα σας είναι «παιδάκι» ή περνάει εφηβεία (περίπου έως 9-12 μηνών), μπορεί να δυσκολευτείτε λίγο παραπάνω. Θα τα καταφέρετε όμως.

2. Οκτώ στις δέκα ταρζανιές στο σπίτι γίνονται επειδή η γάτα (ντραμς αγωνίας…) βαριέται. Έχει συσσωρευμένη ενέργεια που θέλει να την εκτονώσει. Ή και τα δύο. Άρα ο κανόνας είναι: παίξτε μαζί της κάθε μέρα. Με παιχνίδια, με μπαλάκια, με ψεύτικα ψαράκια, με το γατόδεντρο για να ξύσει τα νύχια της, με ό,τι θέλετε. Απλά παίξτε.

3. Επίσης μπορεί να βιώνει στρες ή φόβο. Κάποιες φορές αυτά τα συναισθήματα, την κάνουν να εκτονώνεται απρόβλεπτα, να φέρεται άγρια, να δαγκώνει κ.ο.κ. Φτιάξτε πιο ζεν κατάσταση στο σπίτι. Αποφύγετε τις εντάσεις, τους έντονους ξαφνικούς θορύβους, τις δυνατές φωνές. Μην ξεχνάτε, πολλές φορές οι γάτες είναι σαν «καθρέφτες»: αν είμαστε εμείς «με τα μυαλά στα κάγκελα», μπορεί να είναι και αυτές. Κι αν είναι αυτές, είμαστε κι εμείς. Σπάστε τον φαύλο κύκλο.

4. Κάποιες γάτες ηρεμούν με βοηθήματα-συμπληρώματα: π.χ. diffusers με φερομόνες που τα βάζεις στην πρίζα, σταγόνες αγχολυτικές με εκχυλίσματα λουλουδιών, ειδικές λιχουδιές, έλαιο CBD κ.ά.

5. Τέλος: θετική εκπαίδευση. Ναι, οι γάτες εκπαιδεύονται σε μεγάλο βαθμό. Απλώς δεν θέλουν έντονα μαλώματα και αγριάδες από εμάς. Προτιμήστε να επιβραβεύετε την καλή συμπεριφορά (π.χ. όταν κάθεται ήρεμη, πείτε της ένα μπράβο, χαϊδέψτε την απαλά και δώστε της μια λιχουδιά). Όταν κάνει διαολιές, μην της δώσετε έξτρα προσοχή. Ένα κοφτό «όχι», «μη», «κάτω» είναι προτιμότερο. Και μετά ανακατευθύνετε τη γάτα σας σε κάτι θετικό: π.χ. αν ξύνει τον καναπέ, πηγαίντε τη στο ονυχοδρόμιο. 

Εντάξει μέχρι εδώ; Πάμε τώρα να δούμε μερικές πιο συγκεκριμένες ανεπιθύμητες συμπεριφορές και συνοπτικά πώς θα μπορούσατε να τις αντιμετωπίσετε, χωρίς να παραβλέπετε όσα είπαμε πιο πάνω.

«Μου ξύνει τον καναπέ»

-Κάτι προφανές που δεν το τηρεί σχεδόν κανείς: να έχετε πάντα κομμένα τα νύχια της. Δεν σας αφήνει να της κόψετε τα νύχια; Τυλίξτε τη με μια πετσέτα σαν μπουρίτο, αφήνοντας μόνο ένα ποδαράκι έξω, και οι πιθανότητες είναι με το μέρος σας. 

-Πείτε σταθερά «όχι» (ή κάποια άλλη σύντομη λέξη) όταν τη βλέπετε να ξύνει. Μην την κυνηγήσετε. Πάρτε την αν μπορείτε και ανακατευθύνετέ τη στο ονυχοδρόμιό της, το οποίο προτείνουμε να είναι κάπου κοντά. Μόλις ξύσει τα νύχια εκεί, επιβραβεύστε τη. 

-Ψεκάστε το σημείο που γρατζουνάει με λίγο ξύδι ή λεμόνι. Κόψτε τις κλωστές από τα έπιπλα που έξυσε. 

-Βάλτε προστατευτικό με ειδική υφή για ξύσιμο (π.χ. σιζάλ). Ή κάτι με κολλώδη υφή για να μην της αρέσει να ξύνει εκεί.

«Πηδάει σε μέρη με φαγητό»

-Αποσύρετε τους πειρασμούς. Άνευ πειρασμού, δεν υπάρχει αμαρτία. Μην αφήνετε φαγητό σε πάγκους και τραπέζια όταν φεύγετε. Θα λυγίσει το άμοιρο το αιλουροειδές.

-Δείξτε της ότι το ανθρώπινο φαγητό δεν είναι ωραίο (τάχα μου). Όταν τρώτε και εκείνη προσπαθεί να φάει από εσάς, βοηθάει το να έχετε στο τραπέζι και να της «προσφέρετε» κάτι που σίγουρα δεν της αρέσει, κάτι ξινό ή πικρό. Μια έξυπνη ιδέα είναι το αγγουράκι τουρσί. Δώστε της να το μυρίσει και πείτε της «αυτό τρώω».

–Μην της δίνετε μαγειρεμένο φαγητό. Θα συνηθίσει και δεν θα σας αφήνει σε ησυχία.

-Φτιάξτε καλό πρόγραμμα σίτισης μέσα στη μέρα. Σε αυτό μπορεί να σας φανεί χρήσιμη και μια αυτόματη ταΐστρα.

-Ψεκάστε την επιφάνεια που δεν θέλετε να ανεβαίνει με κάτι όξινο, όπως είπαμε πριν το λεμόνι ή το ξύδι. Ή βάλτε μια αυτοκόλλητη ταινία για να είναι «δυσάρεστο» το άγγιγμα στα πατουσάκια της. (Κάποιοι έχουν δοκιμάσει να στρώσουν και αλουμινόχαρτο ως απωθητικό, αλλά κάποιες γάτες δεν πτοούνται.)

«Με ξυπνάει νωρίς το πρωί»

-Όταν σας ξυπνάει, ενδίδετε και την ταΐζετε ή παίζετε μαζί της; Κρίμα, μόλις «σκάψατε τον λάκκο σας». Μάθετέ της ότι όταν σας ξυπνάει δεν γίνεται τίποτα ενδιαφέρον. Αγνοήστε τη όσο δύσκολο κι αν είναι.

-Φτιάξτε της ωράριο: παίξτε μαζί της το βράδυ, και ταΐστε την αργά ώστε να μην πεινάει νωρίς το πρωί. Στην ανάγκη βάλτε μια ταΐστρα να ρίχνει προγραμματισμένα λίγο φαγητό όσο κοιμάστε.

–Βγάλτε τη από το δωμάτιο. Δεν θα της αρέσει, θα γκρινιάξει, θα ξύσει την πόρτα. Αν δεν ενδώσετε, σταδιακά θα προσαρμοστεί σε αυτή τη συνθήκη. Προσοχή: όλα αυτά θέλουν χρόνο, μην απογοητευτείτε αν δεν δείτε ορατή διαφορά άμεσα.

«Μου κάνει επιθέσεις και με γρατζουνάει/δαγκώνει»

-Βλέπει το χέρι σας σαν παιχνίδι. Βλέπει τον αστράγαλό σας όταν περπατάτε σαν ένα… μικρό θήραμα στο δάσος. Δείξτε της ποια είναι τα παιχνίδια της, και παίξτε μόνο με αυτά (όχι με τα χέρια και τα πόδια σας).

-Πείτε «άουτς». Φαίνεται απλό αλλά είναι αποτελεσματικό. Πολλά γατιά δαγκώνουν ή γρατζουνάνε για να δουν τα όριά τους, ή μέχρι πού δεν πονάτε. Πείτε απλώς «άουτς» σταθερά και μην ασχοληθείτε άλλο μαζί της. Μπορείτε να απομακρυνθείτε ή να της γυρίσετε την πλάτη. Θα πιάσει το νόημα: όταν σας πονάει, σταματάει η προσοχή και το παιχνίδι.

-Μην την παραχαϊδεύετε. Κάποιες γάτες ενοχλούνται (ή μπορεί και να ηλεκτρίζονται) με το υπερβολικό χάιδεμα και μπορεί να τους δημιουργήσει υπερένταση. 

«Μου μασάει τα φυτά»

-Αλόη, αζαλέες, αλεξανδρινά (τώρα που πλησιάζουν και οι γιορτές), κρίνα, κισσούς κ.ά. βγάλτε τα από το οπτικό τους πεδίο ή βγάλτε τα έξω. Είναι τοξικά, τα έχουμε πει και εδώ.

-Αν μασουλάει ασφαλή φυτά και σας τα χαλάει, ψεκάστε τα φύλλα με ξύδι, λεβάντα, διάλυμα με πιπέρι, ή άλλες μυρωδιές/γεύσεις που δεν της αρέσουν. Ή βάλτε τα φυτά σας σε ψηλά ράφια ή κρεμαστά από το ταβάνι. Θα σωθείτε.

-Αν έχετε μεγάλες γλάστρες και δεν θέλετε να μπαίνει μέσα, βάλτε πετρούλες λάβας. Υπάρχουν στο εμπόριο.

-Πάρτε γατόχορτο για να μασουλάει ανενόχλητα. Κι αυτό υπάρχει στο εμπόριο.

Στον ίσιο δρόμο…

Ανακεφαλαιώνουμε. Όλες οι συμπεριφορές έχουν κάποιον λόγο πίσω τους. Φτιάξτε ένα ήρεμο περιβάλλον στο σπίτι, παίξτε με τη γάτα σας και βοηθήστε τη να εκτονώσει την ενέργεια και τα ένστικτά της σωστά. Δείξτε στη γάτα σας τα σωστά σημεία για να ξύσει, να παίξει και να πειραματιστεί. Όταν κάνει κάτι καλό ή παραμένει ήρεμη, πείτε της μια καλή κουβέντα ή δώστε της μια λιχουδιά για επιβράβευση. Το διαολάκι σας ίσως δεν είναι τόσο διαολάκι όσο νομίζατε. Όσο για εσάς που έχετε γάτες που ποτέ δεν έκαναν ζημιά, ποτέ δεν ακόνισαν τα νύχια τους στον καναπέ και πάντα κάθονται «Παναγίες», σας φθονούμε λίγο. Μάλλον έχετε κερδίσει το γατολαχείο.