Πριν από αρκετά χρόνια, έζησα μια από τις πιο τρομαχτικές στιγμές της ζωής μου.

Όλα ξεκίνησαν μια μέρα όταν, από το πουθενά, άκουσα κάτι βαθιά γρυλίσματα και μουγκρητά από την κόλαση να έρχονται πίσω από την κουρτίνα της μπαλκονόπορτας. Ανυποψίαστη, πλησίασα να δω τι συμβαίνει, και τράβηξα την κουρτίνα χωρίς να πάρω ιδιαίτερες προφυλάξεις.

Δεν θα ξεχάσω ποτέ αυτό που αντίκρισα. Η αγαπημένη μου χαδιάρα γατούλα έμοιαζε σα να έχει ξεπηδήσει από κάποιο θρίλερ, από αυτά που στοιχειώνουν τους εφιάλτες σου τη νύχτα. Οι κόρες της ήταν διεσταλμένες και το βλέμμα της απόλυτα τρομοκρατημένο. Πριν προλάβω να την πλησιάσω παραπάνω, η γάτα μου είχε επιτεθεί στο πόδι μου βγάζοντας ένα ουρλιαχτό που μου έκοψε το αίμα.

Αν θέλετε να μιλήσουμε παραπάνω για αίμα, μπορούμε, αλλά θα χρειαστώ αρκετές προειδοποιήσεις περιεχομένου, γιατί η σκηνή ήταν πραγματικά gore-y. Ο πόνος ήταν τρομερός, αλλά το σοκ ήταν αυτό που με παρέλυσε. Μέσα σε λιγότερο από ένα λεπτό βίωσα την απόλυτη προδοσία και ανασφάλεια. Τι είδους μετάλλαξη είχε συμβεί στη γάτα μου, η οποία μέχρι πρότινος γουργούριζε στο μαξιλάρι μου; Δεν ήμουν πλέον ασφαλής. Πώς θα συνεχιζόταν η συμβίωσή μας; Μην ξέροντας πώς να αντιδράσω την έκλεισα στο μπάνιο μέχρι να ηρεμήσει, αλλά ο φόβος έμεινε μαζί της για μέρες. Όλα την αναστάτωναν, και ήταν ολοφάνερο ότι κι η ίδια υπέφερε από την αγωνία και το άγχος για κάτι που δεν μπορούσα να αντιληφθώ. Τα κλάματά της μου ράγισαν την καρδιά. Με προσοχή την άφησα να βγει από το μπάνιο, και σιγά σιγά επανήλθαμε στην κανονικότητα.

Μέχρι την επόμενη φορά που συνέβη το ίδιο πράγμα. Ευτυχώς, τώρα ήμουν πιο προετοιμασμένη και ο ενστικτώδης αυτοσχεδιασμός της στιγμής στέφθηκε με επιτυχία: με την πιο ήρεμη και γλυκιά φωνή που είχα, ξεκίνησα να καθησυχάζω τη γάτα μου και την προσείλκυσα προτείνοντάς της ένα κομμάτι ζαμπόν. Τα σπαραξικάρδια νιαουρίσματά της, όταν ήρθε πρόθυμα προς το μέρος μου, μου έδωσαν να καταλάβω ότι δεν τα είχε μαζί μου: Κάτι την είχε τρομοκρατήσει, και περίμενε από μένα να τη σώσω.

Αφού είχε φύγει από την κουρτίνα, πλησίασα, την τράβηξα, και τι να δω; Έξω από τη μπαλκονόπορτα, στο ισόγειο μπαλκόνι μου, στεκόταν μια αδέσποτη γάτα. Το μουτράκι της, αξιολάτρευτο και απορημένο, κοίταζε μέσα στο σπίτι μου. Η παρουσία αυτής της γατούλας είχε τρομοκρατήσει τη δικιά μου σε σημείο να την μεταμορφώσει σε αιμοβόρο εκδικητή. Η γάτα μου δεν μου είχε επιτεθεί από κακία. Παρόλα αυτά, συνέχισα να μην κατανοώ για ποιο λόγο παρουσίαζε αυτή την ακραία αντίδραση. Τελικά, το ίντερνετ μου έδωσε τις απαντήσεις που έψαχνα.

Τι είναι η ανακατευθυνόμενη επιθετικότητα;

Η – γενικότερα φοβική – γάτα μου ζούσε μαζί μου από τότε που ήταν 40 ημερών. Από τότε που την πήρα σπίτι μου, δεν είχε έρθει ποτέ σε επαφή με κάποια άλλη γάτα, ούτε είχε κοινωνικοποιηθεί ιδιαίτερα με ανθρώπους. Όταν μια γάτα τρομάξει ή αναστατωθεί από κάτι – ζώο, άνθρωπο, γεγονός – αλλά δεν έχει τη δυνατότητα να ανταποκριθεί στο ερέθισμα, π.χ. λόγω ενός τζαμιού που τη χωρίζει από αυτό, μπορεί να στραφεί στο άτομο ή στο ζώο που βρίσκεται πιο κοντά της, και να διοχετεύσει όλη την επιθετικότητά της πάνω του.

Ο νέος στόχος της γάτας μπορεί να είναι άσχετος με το ερέθισμα που της προκάλεσε φόβο, αλλά είναι πιο προσβάσιμος από αυτό. Το ερέθισμα μπορεί να είναι ένας τσακωμός με κάποια άλλη γάτα του σπιτιού, ένας δυνατός θόρυβος ή, πιο συνηθισμένο στις γάτες εσωτερικού χώρου, μια άλλη γάτα έξω απ’ το παράθυρο. Οι γάτες είναι ιδιαίτερα κτητικές με τον χώρο τους, με αποτέλεσμα να αντιλαμβάνονται οποιονδήποτε επισκέπτη ως εισβολέα. Όταν η γάτα απειληθεί αλλά δεν μπορεί να κάνει τίποτα για να αμυνθεί, νιώθει παγιδευμένη, και γι’ αυτό μπορεί να ανακατευθύνει την επιθετικότητά της σε όποιον βρίσκεται κοντά της εκείνη την ώρα.

Αν σας συμβεί κάτι αντίστοιχο, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να διατηρήσετε την ψυχραιμία σας και να θυμάστε ότι η γάτα σας δεν έχει σκοπό να σας κάνει κακό ή να σας εκδικηθεί. Η αντίδρασή της προκύπτει από τη σύγχυση που της προκαλεί η αδυναμία της να αμυνθεί απέναντι στην υποτιθέμενη απειλή που αντιμετωπίζει. Μετά από τέτοια περιστατικά, κάποιες γάτες χρειάζονται μέρες ή ακόμα και μήνες για να ηρεμήσουν και να επανέλθουν στην κανονική τους συμπεριφορά.

Πρόκειται για το πιο δύσκολα αντιμετωπίσιμο είδος επιθετικότητας στις γάτες, καθώς σπάνια προηγείται κάποια προειδοποίηση για το τι πρόκειται να ακολουθήσει, και η επιθετικότητα της γάτας εκδηλώνεται πολύ απότομα και ξαφνικά.

Τι να κάνετε όταν η γάτα σας παρουσιάζει ανακατευθυνόμενη επιθετικότητα:

Το πρώτο βήμα στο οποίο πρέπει να προβείτε άμεσα αν η γάτα σας παρουσιάζει ανακατευθυνόμενη επιθετικότητα, είναι να προστατεύσετε όλα τα μέλη της οικογένειάς σας απομονώνοντας τη γάτα και δίνοντάς της χώρο και χρόνο να ηρεμήσει. Αν δύο γάτες τσακώνονται, μην προσπαθήσετε να τις χωρίσετε με γυμνά χέρια, καθώς ενδέχεται να ανακατευθύνουν την επιθετικότητά τους πάνω σας.

Αν γνωρίζετε τι προκάλεσε το επεισόδιο, αφαιρέστε το ερέθισμα από το περιβάλλον της γάτας σας. Για παράδειγμα, αν κάποια αδέσποτη γάτα επιμένει να έρχεται στα παράθυρά σας, περιφράξτε το μπαλκόνι ή την αυλή σας και περιορίστε την πρόσβαση, ή κρατήστε κλειστές τις κουρτίνες ή τα παντζούρια. Ακόμα, υπάρχουν διάφορα απωθητικά για γάτες στο εμπόριο, τα οποία λειτουργούν χωρίς να βλάπτουν τα ζώα.

Αν δεν γνωρίζετε τι προκάλεσε την έκρηξη επιθετικότητας της γάτας σας, είναι σημαντικό να παραμείνετε σε επαγρύπνηση και να είστε ιδιαίτερα προσεκτικός/ή μέχρι να μπορέσετε να ταυτοποιήσετε την αιτία.

Από άποψη πρόληψης, αυτό που πρέπει να κάνετε όταν παίρνετε ένα καινούριο γατάκι στο σπίτι, είναι να το κοινωνικοποιήσετε όσο καλύτερα γίνεται με άλλα ζώα και ανθρώπους, και να το βοηθήσετε να συνηθίσει σε διαφορετικούς ήχους και μυρωδιές. Αν η συμπεριφορά εμφανιστεί παραπάνω από μία φορές, μην διστάσετε να ζητήσετε βοήθεια από κτηνίατρο ή εκπαιδευτή/τρια.