Τι σκέφτεστε όταν ακούτε για κατασκόπους και κατασκοπεία;

Gadgets υψηλής τεχνολογίας, μυστικές αποστολές, κουστουμάτοι τύποι με μακριές καμπαρντίνες. Στην πραγματικότητα, όμως, η ιστορία είναι κάπως διαφορετική: διάφορα ζώα έχουν παίξει καθοριστικό ρόλο στην Ιστορία ως “κατάσκοποι”. Από περιστέρια εξοπλισμένα με κάμερες μέχρι μια φάλαινα μπελούγκα, η οποία είχε κινήσει υποψίες, η χρήση των ζώων στις μυστικές υπηρεσίες έχει μακρά και ενδιαφέρουσα ιστορία.

Η άνοδος της κατασκοπείας με ζώα

Η χρήση των ζώων στην κατασκοπεία δεν αποτελεί νέα τάση, αλλά μας οδηγεί αρκετές δεκαετίες πίσω.

Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Σοβιετική Ένωση πειραματίστηκαν χρησιμοποιώντας διάφορα ζώα για κατασκοπικούς σκοπούς. Οι Σοβιετικοί είχαν ένα πρόγραμμα το οποίο εκπαίδευε ζώα της θάλασσας, ενώ η CIA έκανε τα δικά της πειράματα. Ένα από τα πιο γνωστά παραδείγματα ήταν η Επιχείρηση “Acoustic Kitty”, κατά την οποία μια γάτα που έφερε μικρόφωνο και κεραία χρησιμοποιήθηκε για να “κρυφακούει” συζητήσεις. Δυστυχώς, το συγκεκριμένο εγχείρημα έληξε άδοξα όταν η γάτα απομακρύνθηκε μόνη της και χτυπήθηκε από ένα ταξί.

Παρά τις αποτυχημένες προσπάθειες, η πρακτική της χρήσης ζώων για κατασκοπικούς σκοπούς συνεχίστηκε.

Η επιτυχία των κατασκοπικών περιστεριών

Μεταξύ των ζώων που χρησιμοποιήθηκαν στην κατασκοπεία, τα περιστέρια ξεχωρίζουν ως ένα από τα πιο χαρακτηριστικά και επιτυχημένα παραδείγματα. Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, περιστέρια που είχαν εξοπλίσει οι Αμερικάνοι με μικροσκοπικές κάμερες πέταξαν σε απαγορευμένες περιοχές, τραβώντας φωτογραφίες χωρίς να εγείρουν υποψίες. Η εξαιρετική ικανότητά τους να επιστρέφουν σπίτι τους τα βοηθούσε να επιστρέφουν με ασφάλεια στους χειριστές τους μετά την ολοκλήρωση των αποστολών.

Η επιτυχία του συγκεκριμένου προγράμματος βασίστηκε στις πιο πρώιμες προσπάθειες των Βρετανών κατά τη διάρκεια του πολέμου. Στη συνέχεια, η CIA υιοθέτησε παρόμοιες τακτικές, βελτιστοποιώντας τη χρήση των περιστεριών σε κατασκοπικές αποστολές. Καθώς η τεχνολογία εξελισσόταν, οι άνθρωποι εστίασαν περισσότερο στην κατασκευή συσκευών που θα μπορούσαν να μιμηθούν την ικανότητα των ζώων να μην γίνονται αντιληπτά, ελαχιστοποιώντας ταυτόχρονα την έλλειψη προβλεψιμότητας.

Ένα αξιοσημείωτο εγχείρημα ήταν το Project Aquiline, το οποίο στόχευε στη δημιουργία drones που θα έμοιαζαν με πουλιά και τα οποία θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως παραδοσιακά αεροπλάνα κατασκοπείας, αλλά σε μικρότερη κλίμακα. Παρότι το συγκεκριμένο εγχείρημα δεν ολοκληρώθηκε ποτέ πλήρως, έθεσε τα θεμέλια για τις μοντέρνες τεχνολογίες drone. Τη δεκαετία του 1970, η CIA πειραματίστηκε με το εντομόπτερο, μια ιπτάμενη συσκευή-μινιατούρα που είχε σχεδιαστεί έτσι ώστε να θυμίζει έντομο. Παρότι κανένα από αυτά τα projects δεν λειτούργησε κανονικά, οι προσπάθειες αυτές θεωρείται ότι οδήγησαν στον σχεδιασμό και στην κατασκευή των σημερινών drones.

Hvaldimir, η φάλαινα που κατηγορήθηκε για κατασκοπεία

Η φάλαινα μπελούγκα Hvaldimir εθεάθη από ψαράδες κοντά στο Hammerfest της βόρειας Νορβηγίας τον Απρίλιο του 2019, και κατηγορήθηκε για κατασκοπεία καθώς φερόταν να φέρει ιμάντα κάμερας. Αφού απελευθερώθηκε από τον ιμάντα, η φάλαινα παρέμεινε στην περιοχή. Κάποιοι ισχυρίστηκαν ότι είχε εκπαιδευτεί ως κατάσκοπος από τους Ρώσους, κι έτσι ονομάστηκε Hvaldimir από τη λέξη hval (φάλαινα στα νορβηγικά) και το όνομα Vladimir (από τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν). Δυστυχώς, στις 31 Αυγούστου του 2024, ο Hvaldimir βρέθηκε νεκρός σε μια παραλία της Νορβηγίας. Ακτιβιστές ισχυρίστηκαν ότι ο Hvaldimir είχε πεθάνει από πυροβολισμό, αλλά η νεκροψία στην οποία υποβλήθηκε δεν έδειξε κάτι τέτοιο.