Τα λάμα και τα αλπάκα φτύνουν: Μύθος ή αλήθεια;
Στέλλα Πανοπούλου
19/02/2024
Τα λάμα και τα αλπάκα είναι αξιαγάπητα θηλαστικά από τη Νότια Αμερική, ξαδέλφια της καμήλας.
Αποτελούν έμπνευση πολλών καρτούν και memes γιατί μπορούν να γίνουν αρκετά αστεία, και είναι γνωστά για μια συνήθεια που δεν εκτιμάται ιδιαίτερα από τους περισσότερους ευυπόληπτους πολίτες: το φτύσιμο. Γιατί, όμως, φτύνουν τα λάμα και τα αλπάκα; Πού οφείλεται αυτή η έλλειψη καλών τρόπων;
Μερικές πληροφορίες για τα λάμα και τα αλπάκα
Τα λάμα και τα αλπάκα εξημερώθηκαν χρόνια πριν από τους κατοίκους των Άνδεων για να τους βοηθούν με το κουβάλημα βαριών φορτίων. Μέχρι και σήμερα μπορεί κανείς να δει μεγάλα κοπάδια να μεταφέρουν αγαθά μέσα απ’ τα βουνά. Τα λάμα είναι μεγαλύτερα από τα αλπάκα, και τα δύο είδη μπορούν να διασταυρωθούν μεταξύ τους με επιτυχία. Και τα δύο είδη είναι χορτοφάγα και, όπως οι καμήλες, μπορούν να επιβιώσουν με λίγο νερό. Είναι εξαιρετικά ζώα εργασίας και, εκτός των άλλων, παράγουν μαλλί το οποίο οι άνθρωποι χρησιμοποιούν για την κατασκευή ρούχων, χαλιών, και άλλων πλεκτών προϊόντων. Ακόμα, μπορούν να εργαστούν ως φύλακες, προστατεύοντας κοπάδια αιγοπροβάτων από άγρια ζώα.
Τα λάμα και τα αλπάκα μπορούν να γίνουν επιθετικά όταν χρειαστεί (ιδίως μεταξύ τους), αλλά σε γενικές γραμμές είναι ήρεμα και αξιαγάπητα ζώα που εκπαιδεύονται και τα πάνε πολύ καλά με τα παιδιά. Ένα καλά εκπαιδευμένο λάμα συνήθως είναι πολύ φιλικό με τους ανθρώπους.
Γιατί φτύνουν τα λάμα και τα αλπάκα;
Τα λάμα και τα αλπάκα είναι γνωστά για τη συνήθεια να φτύνουν κυρίως άλλα άτομα του είδους τους, και σπάνια τους ανθρώπους. Τα λάμα και τα αλπάκα που φτύνουν ανθρώπους, πιθανότατα έχουν μεγαλώσει μαζί τους, χωρίς τη συντροφιά άλλων ομοειδών τους. Γι’ αυτό, συμπεριφέρονται στους ανθρώπους σα να ήταν λάμα ή αλπάκα.
Σύμφωνα με τη Lisa Williamson, αναπληρώτρια καθηγήτρια ιατρικής μεγάλων ζώων στο Πανεπιστήμιο της Georgia, υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους μπορεί να φτύσει ένα λάμα ή ένα αλπάκα. Ένα θηλυκό μπορεί να φτύσει προς ένα αρσενικό για να απορρίψει την ερωτική του πρόταση. Ζώα και των δύο φύλων μπορεί να καταφύγουν σε αυτή τη συμπεριφορά για να κρατήσουν τους ανταγωνιστές μακριά από το φαγητό τους, ή για να τρέψουν κάποιον εχθρό σε φυγή.
Δεν φτύνουν το ίδιο όλα τα λάμα και τα αλπάκα – παρότι όλα ξέρουν να φτύνουν. Κάποια είναι πιο εύθικτα από άλλα και αντιδρούν πιο εύκολα. Σε κάθε περίπτωση, όμως, σπάνια ένα λάμα ή αλπάκα θα σας φτύσει χωρίς καμία προειδοποίηση.
Όπως περιγράφει η Williamson: “Θα σηκώσουν το πηγούνι τους, και θα πάνε τα αυτιά τους προς τα πίσω, και μπορεί αρχικά να απειλήσουν με αυτόν τον τρόπο. Στη συνέχεια, αν το ζώο στο οποίο κατευθύνουν αυτή τη συμπεριφορά δεν το καταλάβει, θα φτύσουν πρώτα αέρα και σάλιο. Και κάνουν έναν ήχο “πφφφφτ””.
Αν το ζώο που τα απειλεί δεν πάρει το μήνυμα και δεν απομακρυνθεί, το λάμα ή το αλπάκα μπορεί να φτύσει τα περιεχόμενα του στομαχιού του ακόμα και 3 μέτρα μακριά. Μην θεωρείτε ότι το ξαδελφάκι της καμήλας απολαμβάνει ιδιαίτερα την αναίδειά του – ούτε το ίδιο δεν θέλει να γεύεται τα γαστρικά υγρά του.
“Δεν αντέχουν τη γεύση τους!” εξηγεί η Williamson. “Είναι ξεκαρδιστικό! Το στόμα τους κρέμεται ανοιχτό, πράσινα πράγματα πέφτουν απ’ έξω, και μοιάζουν λες και κάποιος έπλυνε το στόμα τους με σαπούνι. Και κάποιες φορές θα περπατήσουν γύρω γύρω, θα ψάξουν κάτι που να μοιάζει με μέντα για την αναπνοή, ένα γευστικό φύλλο, απλά για να καταφέρουν να ξεφορτωθούν τη γεύση από το στόμα τους”.
Όπως αναφέρεται και παραπάνω, τα περισσότερα λάμα και αλπάκα δεν φτύνουν ανθρώπους. Αν, όμως, στέκεστε μπροστά σε ένα και παρατηρήσετε ότι τραβάει τα αυτιά του προς τα πίσω και σας κοιτά έντονα, αποφύγετε την οπτική επαφή και δείξτε του ότι δεν αποτελείτε απειλή.
