Παρατηρήθηκε ο πρώτος ουραγκοτάγκος που χρησιμοποίησε αυτοσχέδιο φάρμακο
Στέλλα Πανοπούλου
09/05/2024
Ένας ουραγκοτάγκος στη Σουμάτρα αποτελεί την πρώτη περίπτωση ζώου που έφτιαξε αυτοσχέδιο “φάρμακο”, η οποία έχει παρατηρηθεί και καταγραφεί.
Οι επιστήμονες βρέθηκαν προ εκπλήξεως όταν είδαν την περίπτωση του ουραγκοτάγκου που άπλωσε σε μία πληγή του την πάστα που έφτιαξε από ένα φαρμακευτικό φυτό. Οι σχετικές παρατηρήσεις δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Scientific Reports.
Η Caroline Schuppli, πρωτευοντολόγος στο Ινστιτούτο Συμπεριφοράς Ζώων Max Planck που βρίσκεται στη Γερμανία, και συν-συγγραφέας της μελέτης, εξήγησε: “Αυτό δείχνει ότι οι ουραγκοτάγκοι και οι άνθρωποι μοιράζονται γνώσεις. Από τη στιγμή που ζουν στον ίδιο οικότοπο είναι σχετικά προφανές, αλλά εξακολουθεί να είναι τρομερά ενδιαφέρον όταν το συνειδητοποιεί κανείς.”
Το 2009, η Schuppli και η ομάδα της μελετούσαν τους ουραγκοτάγκους της Σουμάτρας στο Εθνικό Πάρκο Gunung Leuser, στο Νότιο Aceh της Ινδονησίας, όταν παρατήρησαν έναν νεαρό αρσενικό ουραγκοτάγκο που δεν είχε τα μεγάλα μάγουλα ενός ενήλικα αρσενικού, και φαίνεται πως ήταν 20 ετών. Ο ουραγκοτάγκος ονομάστηκε Rakus που σημαίνει “άπληστος” στα Ινδονησιακά, καθώς έφαγε όλα τα άνθη από έναν θάμνο γαρδένιας με τη μία.
Το 2021, ο Rakus μεγάλωσε απότομε και έγινε ένας ώριμος ουραγκοτάγκος με μεγάλα μάγουλα. Οι ερευνητές τον παρατήρησαν να παλεύει με άλλους ώριμους αρσενικούς για να κερδίσει την κυριαρχία, και τον Ιούνιο του 2022 καταγράφηκε μια ανοιχτή πληγή στο πρόσωπό του, την οποία μάλλον έκαναν σκυλιά ή κάποιος άλλος αρσενικός ουραγκοτάγκος.
Μερικές μέρες αργότερα, οι επιστήμονες παρατήρησαν τον Rakus να τρώει τους μίσχους και τα φύλλα από το φυτό Fibraurea tinctoria, το οποίο χρησιμοποιούν οι ντόπιοι για να θεραπεύσουν τον διαβήτη, τη δυσεντερία, τη μαλάρια, καθώς και άλλες παθήσεις. Οι ουραγκοτάγκοι στην περιοχή σπάνια τρώνε το φυτό αυτό.
Εκτός από τη βρώση των φύλλων του φυτού, ο Rakus μάσησε μερικά από αυτά χωρίς να τα καταπιεί, και χρησιμοποίησε τα δάχτυλά του για να απλώσει το χυμό τους στην πληγή που είχε στο πρόσωπό του για πάνω από 7 λεπτά. Έφαγε ξανά το φυτό την επόμενη μέρα, και μετά από οχτώ μέρες η πληγή του έκλεισε τελείως.
Η ερευνητική ομάδα δεν έχει ξαναδεί άλλους ουραγκοτάγκους να χρησιμοποιούν φαρμακευτικά σκευάσματα στα 21 χρόνια παρατήρησής τους. Αυτό μπορεί να συμβαίνει επειδή οι άγριοι ουραγκοτάγκοι τραυματίζονται σπάνια, ή απλώς ο Rakus μπορεί να ήταν ο μόνος που είχε μάθει αυτή την πρακτική πριν μετακομίσει στο Εθνικό Πάρκο, καθώς δεν γεννήθηκε εκεί.
Ο Μichale Huffman που μελετά τη χρήση φαρμακευτικών σκευασμάτων από ζώα στο Ινστιτούτρο Τροπικής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Ναγκασάκι στην Ιαπωνία, είπε: “Είναι η πρώτη μελέτη που παρουσιάζει επιστημονικά ότι ένα ζώο χρησιμοποιεί ένα φυτό με θεραπευτικές ιδιότητες σχετικές με τις πληγές, και το βάζει στις πληγές και τις θεραπεύει συστηματικά σε μια χρονική περίοδο”.
Σύμφωνα με τον Huffman, μπορεί κανείς να παρατηρήσει τη χρήση φαρμακευτικών σκευασμάτων σε διάφορα είδη ζώων. Οι Καναδικές χήνες του χιονιού καταπίνουν ολόκληρα φύλα για να ξεφορτωθούν την ταινία. Οι χιμπατζήδες στη Γκαμπόν έχουν παρατηρηθεί να τρίβουν έντομα κοντά στις πληγές τους, πιθανόν ως θεραπεία.
Ακόμα, υποστηρίζει ότι οι άνθρωποι μπορεί να ανέπτυξαν κάποιες από τις θεραπείες τους παρατηρόντας τα ζώα. “Πιθανότατα οι πρόγονοί μας κοιτούσαν άλλα ζώα και μάθαιναν για τα φάρμακα”. Όταν τα κοινωνικά ζώα επικοινωνούν μεταξύ τους, “αυτή η πληροφορία κολλάει και μπορεί να κρατήσει για γενιές”.
Παρότι κατοικούμε μαζί με τα ζώα στον πλανήτη εδώ και εκατομμύρια χρόνια, αυτά εξακολουθούν συνεχώς να μας εκπλήσσουν και να μας διδάσκουν πολύτιμα μαθήματα για τη ζωή. Ας τα παρατηρήσουμε, λοιπόν, με σεβασμό.
Με πληροφορίες από Nature