Είναι γνωστό ότι πολλά είδη πτηνών είναι αποδημητικά, δηλαδή μεταναστεύουν το φθινόπωρο σε ζεστότερες περιοχές, και επιστρέφουν την άνοιξη στη χώρα μας.

Το πιο αγαπημένο τέτοιο πτηνό είναι το χελιδόνι. Στη χώρα μας έρχονται, όμως, και πολλά σαρκοφάγα μεταναστευτικά πουλιά τα οποία μπορεί να μην μας είναι τόσο γνωστά και συμπαθή, ιδίως λόγω της περιγραφής τους ως απειλητικών στις επικρατούσες αντιλήψεις και παραδόσεις. Θα έπρεπε, όμως, καθώς είναι εξαιρετικά σημαντικά κομμάτια του παζλ της τροφικής αλυσίδας, χωρίς τα οποία τα οικοσυστήματά μας θα κατέρρεαν.

Όπως εξηγούν νεαροί επιστήμονες στο National Geographic, είναι απαραίτητο να αρχίσουμε να δίνουμε την απαραίτητη προσοχή και στα άγρια ζώα που δεν μας μοιάζουν τόσο χαριτωμένα ή συμπαθή. Όπως εξηγεί ο Simon Watt, βιολόγος, κωμικός, και ιδρυτής της Ένωσης Εκτίμησης Άσχημων Ζώων, έχουμε μάθει να θεωρούμε τα κόκκινα πάντα και τα δελφίνια γλυκά και άξια προστασίας λόγω των τμημάτων του εγκεφάλου μας που έχουν εξελιχθεί έτσι ώστε να προστατεύουν τα μωρά. Ακόμα και τα ζώα που έχουμε μάθει – και υγιώς, πολλές φορές – να φοβόμαστε, όμως, όπως είναι οι νυχτερίδες ή τα κοράκια, αξίζουν μια θέση στον κόσμο μας – και μάλιστα είναι απαραίτητα για την ομαλή συνέχιση της ζωής στον πλανήτη.

Ο Μαυροπετρίτης, φυσικά, κάθε άλλο παρά “άσχημος” είναι, με το στιλπνό, σκούρο φτέρωμά του, τη μακριά του ουρά, και τα έξυπνα μάτια του. Ως αρπακτικό πουλί, όμως, σίγουρα δεν είναι τόσο δημοφιλές όσο είναι τα χελιδόνια. Δεν νομίζετε ωστόσο ότι του αξίζει να γνωρίζουμε κάποια πράγματα γι’ αυτόν;

Ο Μαυροπετρίτης (Falco eleonorae) είναι ένα από τα 60 είδη γερακιού που υπάρχουν στον κόσμο. Το 85% του παγκόσμιου πληθυσμού του είδους, μάλιστα, περνά την περίοδο της αναπαραγωγής του στην Ελλάδα, η οποία θεωρείται ως η πιο σημαντική χώρα για τη διατήρηση και την επιβίωσή του (Dimalexis et al 2007 σε Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία).

Σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας, είναι γνωστός κι ως βαρβάκι, κουστογέρακο, φαλκόνι, ή θαλασσογέρακο. Επειδή παρατηρήθηκε για πρώτη φορά στη Σαρδηνία το 1830, πήρε την επιστημονική ονομασία του από την πριγκίπισσα της Σαρδηνίας, Ελεονώρα της Arborea.

Ο Μαυροπετρίτης διαχειμάζει στην Αφρική και ιδίως στη Μαδαγασκάρη, όπου τρέφεται κυρίως με έντομα. Μεταναστεύει στην Ελλάδα την άνοιξη και ζει σε ζευγάρια τα οποία ξεκινούν να σχηματίζουν αγέλες γύρω στο Μάιο σε παραθαλάσσιες περιοχές. Εξαιτίας της χαμηλής διαθεσιμότητας τροφής στις παραθαλάσσιες αποικίες, κυνηγά σε μεγάλες αποστάσεις κατά τη διάρκεια της ημέρας, κάτι που σημαίνει ότι μπορεί να φτάσει να δραστηριοποιείται ακόμα και σε μια έκταση 1000 τετ.χλμ. Επομένως, στην αρχή της αναπαραγωγικής περιόδου, μπορεί κανείς να παρατηρήσει Μαυροπετρίτες και στην ηπειρωτική Ελλάδα, ακόμα και σε ψηλά βουνά μακριά από τη θάλασσα, όπου κιόλας πολλές φορές μπερδεύεται με άλλα είδη γερακιών (Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία).

Μέχρι τα τέλη Ιουλίου, οπότε και ολοκληρώνεται η ωοτοκία, οι Μαυροπετρίτες τρέφονται κυρίως με μεγάλα έντομα, ενώ την περίοδο μέχρι τον Οκτώβριο, τρέφονται αποκλειστικά με μεταναστευτικά πουλιά.

Ο Μαυροπετρίτης είναι, δυστυχώς, ένα από τα πιο ολιγάριθμα γεράκια παγκοσμίως, αφού ο συνολικός του πληθυσμός υπολογίζεται γύρω στα 4500-7000 ζευγάρια. Η αιτία για το μικρό μέγεθος του πληθυσμού του, είναι κυρίως η πολύ περιορισμένη γεωγραφική κατανομή του είδους, σε αντίθεση με τον Πετρίτη, ο οποίος εμφανίζεται σχεδόν σε όλο τον πλανήτη εκτός από την Ανταρκτική (Δίκτυο για την Προστασία της Άγριας Ζωής).

Ο μοναχικός Ασπροπάρης των Μετεώρων βρήκε σύντροφο μετά από 6 χρόνια

Μια συζήτηση με την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία

Εκτός από την Ελλάδα, οι Μαυροπετρίτες φωλιάζουν επίσης στην Ιταλία, στην Ισπανία, στην Κύπρο, στην Αλγερία, και στο Μαρόκο. Λιγότερα ζευγάρια συναντιούνται στα Κανάρια νησιά, στην Τυνησία, και στην Τουρκία.

Οι Μαυροπετρίτες είναι γνωστοί για την αργή αναπαραγωγική τους περίοδο, η οποία είναι αργά το καλοκαίρι αντί για την άνοιξη, έτσι ώστε να συμπίπτει η ανατροφή των νεοσσών με τη φθινοπωρινή μετανάστευση των μικρών πουλιών που αποτελούν την τροφή τους.

Ο σημαντικότερος παράγοντας που απειλεί τον Μαυροπετρίτη στη χώρα μας είναι το κυνήγι.