Ίσως οι περισσότεροι να έχουμε σκεφτεί πώς θα ήταν αν μπορούσαμε να επικοινωνούμε με τα ζώα. Είτε αυτά είναι τα κατοικίδιά μας, είτε ζουν ελεύθερα έξω στη φύση.

Μιλάμε για μια εποχή που η επιστήμη και η τεχνολογία αναπτύσσονται με ταχύτατους ρυθμούς και κάθε μέρα ξεφυτρώνει κάτι καινούργιο που άλλοτε μας εντυπωσιάσει, άλλοτε μας φοβίζει και άλλοτε μας αφήνει με το στόμα ανοιχτό μη ξέροντας πώς ακριβώς να νιώσουμε.

Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Current Biology, δύο νευροβιολόγοι έχουν κάνει διάφορες εικασίες σχετικά με το αν στο μέλλον βλέπουμε τους ανθρώπους να μπορούν να μιλάνε με τα κατοικίδια ζώα.

Αν και ακόμα βρίσκεται σε αρχικό στάδιο, η μελέτη που έχει ονομαστεί «Doctor Dolittle challenge», θα μπορούσε στο μέλλον να αναδείξει έναν τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι μπορούν να επικοινωνήσουν με τα ζώα.

Οι επιστήμονες επεξεργάζονται έναν τρόπο να χρησιμοποιήσουν την Τεχνητή Νοημοσύνη ώστε να βοηθήσουν τους ανθρώπους να επικοινωνούν με τα ζώα, κατοικίδια ή όχι.

Χρησιμοποιώντας ένα πρόγραμμα βασισμένο στην Τεχνητή Νοημοσύνη, οι επιστήμονες Yossi Yovel και Oded Rechavi, του πανεπιστημίου Tel Aviv στο Ισραήλ, ελπίζουν να ανοίξουν έναν δρόμο για την πολυπόθητη επικοινωνία ανθρώπινου και μη, ζώου. Φυσικά για να φτάσουμε στο στάδιο να επικοινωνούμε, υπάρχουν τρία στάδια προκλήσεων που πρέπει να ξεπεραστούν.

Αρχικά, το δίδυμο των επιστημόνων, πιστεύει ότι για να μπορούμε να μιλάμε με τα κατοικίδια, πρέπει και εκείνα να είναι σε θέση να καταλαβαίνουν τις εντολές μας και δεν μπορούμε να βασιστούμε σε καθοδηγητικά σήματα των χεριών μας. Το επόμενο σημαντικό βήμα είναι τα ζώα να είναι σε θέση να χρησιμοποιούν αυτή την επικοινωνία σε διάφορα περιβάλλοντα και όχι μόνο σε συγκεκριμένες καταστάσεις. Το τελευταίο βήμα, που αποτελεί και την απόλυτη δοκιμασία είναι αυτή η επικοινωνία να κυλάει ομαλά όπως επικοινωνούν δύο ζώα και όχι σα να είναι ένα ακόμη κομμάτι τεχνητής νοημοσύνης.

Δοκιμή της θεωρίας με μέλισσες

Μια μελέτη διαπίστωσε ότι οι μέλισσες κάνουν ένα συγκεκριμένο «χορό» για να ενημερώσουν τις άλλες μέλισσες της κυψέλης για την τοποθεσία που εντόπισαν την τροφή. Αφού μελέτησαν αυτές τις κινήσεις, οι επιστήμονες κατάφεραν να αναπαράγουν αυτό το φαινόμενο σε μέλισσες-ρομπότ, οι οποίες κατάφεραν και ενημέρωσαν τις πραγματικές μέλισσες για το που βρίσκεται η τροφή.

Δυστυχώς αυτή η δοκιμή δεν πέτυχε και τα τρία βήματα του στόχου του «Doctor Dolittle challenge». Ενώ η δοκιμή με τις ρομποτικές μέλισσες κατάφερε να ενημερώσει επιτυχώς τις αληθινές, δεν κατάφερε να προχωρήσει σε περαιτέρω επικοινωνία.

Όσον αφορά το κομμάτι για το αν η έρευνα βοήθησε στην εξεύρεση τρόπου επικοινωνίας ανθρώπου και ζώου, η αλήθεια είναι ότι βοήθησε ελάχιστα, μη μπορώντας να εμβαθύνει πλήρως στο πώς αισθάνεται ή σκέφτεται ένα ζώο πέρα από τις βασικές του ανάγκες.

Βέβαια αυτό δεν σημαίνει ότι δεν εξακολουθεί να είναι ένα τεράστιο βήμα προς τα εμπρός και αλλά και ότι είμαστε και ένα βήμα πιο κοντά σε μια μέρα που θα μπορούμε να μιλάμε με τα κατοικίδιά μας.

Τελικά θα μπορούμε να μιλάμε με τα κατοικίδιά μας;

Μπορεί να έχουμε λίγο χρόνο ακόμα, μπορεί και περισσότερο. Αυτό θα εξαρτηθεί από το πόσο θα προχωρήσουν οι έρευνες και η τεχνολογία. Αν πάρουμε για παράδειγμα, το κατόρθωμα που έχει επιτευχθεί τον τελευταίο χρόνο με το ChatGPT και άλλες καινοτομίες, τότε ίσως και να βρισκόμαστε προ των πυλών σημαντικών ανακαλύψεων.

Ίσως κάποια μέρα ο αλγόριθμος ανακαλύψει τη συναισθηματική κατάσταση του σκύλου ή της γάτας ή του κατοικίδιου πτηνού μας σε μια ορισμένη στιγμή, όμως και πάλι ίσως να μην μπορούμε να ρωτήσουμε το ζωάκι μας απευθείας πώς νιώθει.

Η αλήθεια είναι ότι η ανθρώπινη γλώσσα έχει διάφορους τρόπους να εκφράζει τις σκέψεις και τα συναισθήματά της που κάποιο άλλο ον μπορεί να μην είναι σε θέση να κατανοήσει. Ή μπορεί η επικοινωνία μεταξύ των ζώων να γίνεται με τέτοιους τρόπους που μπορεί να μην είμαστε ποτέ σε θέση να καταλάβουμε πλήρως.

Ακόμα δηλαδή και η δοκιμή που έγινε με τις ρομποτικές και τις ζωντανές μέλισσες έχει πολλές κρυμμένες πληροφορίες που πρέπει πρώτα να αποκρυπτογραφήσουμε ώστε να καταφέρουμε να επικοινωνήσουμε μαζί τους.

Ακόμη και να «εκπαιδεύσουμε» την Τεχνητή Νοημοσύνη να παρακολουθεί και να συλλέγει δεδομένα από την επικοινωνία μεταξύ των ζώων, θα πρέπει κάπως να βρούμε έναν τρόπο μιας «φυσικής» απάντησης που θα μας δείχνει ότι άκουσαν και κατάλαβαν την προσπάθεια της μηχανής να επικοινωνήσει μαζί τους.

Ορισμένοι επιστήμονες πιστεύουν ότι όσο και να αναπτυχθεί η επιστήμη και η τεχνολογία, ποτέ δεν θα είμαστε σε θέση να επικοινωνήσουμε με τα ζώα όπως επικοινωνούμε μεταξύ μας. Άλλοι πιστεύουν το αντίθετο.

Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να περιμένουμε!