Οι γάτες και οι σκύλοι χρειάζονται αναμφισβήτητα πολλή φροντίδα. Γι’ αυτό το λόγο, πολλοί άνθρωποι επιλέγουν άλλα είδη κατοικιδίων, όπως κουνέλια, χάμστερ, ή ερπετά, θεωρώντας πως θα έχουν μικρότερες απαιτήσεις.

Στην πραγματικότητα όμως, κάθε κατοικίδιο έχει τη δική του ρουτίνα και τις δικές του ανάγκες, και ως κηδεμόνες υποχρεούμαστε να τις ερευνούμε επαρκώς, έτσι ώστε να προσφέρουμε στα κατοικίδιά μας την καλύτερη δυνατή ποιότητα ζωής. Συγκεκριμένα οι χελώνες έχουν ιδιαίτερες ανάγκες ως προς τη φροντίδα τους, και αν ευδοκιμήσουν στο περιβάλλον τους, μπορούν να ζήσουν για πολλές δεκαετίες. Είναι σίγουρα κρίμα να πεθάνει πρόωρα μια χελώνα λόγω άγνοιας του κηδεμόνα της. Μην ανησυχείτε, όμως. Σε αυτό το άρθρο θα βρείτε κάποιες βασικές κατευθυντήριες γραμμές για να ξεκινήσετε την έρευνά σας σχετικά με τη φροντίδα της χελωνίτσας σας.

Οι χελώνες είναι είδος ερπετού, από τα αρχαιότερα ζώα που εμφανίστηκαν στη γη. Είναι ίσως τα μακροβιότερα κατοικίδια, αν κάποιος τις φροντίσει κατάλληλα, κάτι που τις καθιστά δέσμευση μιας ολόκληρης ζωής – ή και παραπάνω!

Κατ’ αρχάς, υπάρχουν πολλά είδη, και είναι σημαντικό να επιλέξετε το κατάλληλο πριν πάρετε την απόφαση να υιοθετήσετε μια χελώνα. Σ’ αυτό μπορεί να σας βοηθήσει το κατάστημα στο οποίο θα απευθυνθείτε, ή κάποιος σύλλογος ή ομάδα που εξειδικεύεται στα συγκεκριμένα ερπετά. Στην επιλογή της ποικιλίας καλό είναι να λάβετε υπόψη σας τις οικονομικές σας δυνατότητες και το προσδοκώμενο μέγεθος το οποίο θα φτάσει η χελώνα.

Οι χελώνες που ζουν μέσα σε περιορισμένο χώρο υποφέρουν, επομένως πρέπει να μπορείτε να παρέχετε στη χελώνα σας άφθονο χώρο μέσα στο σπίτι ή στον κήπο. Ζητήστε να σας βοηθήσουν να επιλέξετε μια ποικιλία χελώνας που να μπορείτε να φροντίσετε αποτελεσματικά.

Yπάρχει περίπτωση η χελώνα να μεταδώσει το μικρόβιο της σαλμονέλας. Προσοχή, λοιπόν, σε άτομα με πεσμένο ανοσοποιητικό σύστημα. Για να αποφύγετε τη μετάδοση της σαλμονέλας στα μέλη της οικογένειάς σας, μην πλένετε τη χελώνα στο μπάνιο ή στην κουζίνα σας. Πλένετε τα χέρια σας μετά την επαφή με τη χελώνα, και αποφεύγετε τις αγκαλιές και τα φιλιά.

Είναι σημαντικό να προσφέρετε άπλετο χώρο για ελευθερία κινήσεων στη αργοκίνητη φίλη σας, και να προμηθευτείτε τα κατάλληλα εξαρτήματα για έλεγχο του φωτισμού και της θερμοκρασίας. Για την επιλογή τους απευθυνθείτε στο κατάστημα από το οποίο προμηθεύεστε τη χελώνα σας, αλλά και στον κτηνίατρό σας, καθώς κάθε είδος χελώνας έχει διαφορετικές ανάγκες θερμοκρασίας, ηλιοφάνειας και διατροφής.

Προμηθευτείτε βιβλία για τη φροντίδα της χελώνας, και συμπληρώματα διατροφής (κυρίως ασβεστίου και πολυβιταμινών). Αναζητήστε στο διαδίκτυο άτομα που γνωρίζουν για τη φροντίδα της χελώνας, αλλά και εξειδικευμένους κτηνιάτρους στους οποίους θα μπορείτε να εμπιστευτείτε την περίθαλψη και τον έλεγχο της υγείας της. Δυστυχώς, στη χώρα μας αλλά και σε άλλες χώρες, η γνώση σχετικά με λιγότερο συνηθισμένα είδη κατοικιδίων είναι περιορισμένη ακόμη και μεταξύ των ειδικών.

Η διατροφή της

Οι χελώνες είναι χορτοφάγα ζώα και οι διατροφικές ανάγκες τους είναι πολύ συγκεκριμένες: χρειάζονται μια διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες, χωρίς πολλά λιπαρά και πρωτεΐνες. Η διατροφή τους πρέπει να χαρακτηρίζεται από ποικιλία φυτών και ανθέων, με περιορισμένες δόσεις “λιχουδιών”, όπως αγγουριού και μαρουλιού. Αποφεύγετε να δίνετε φρούτα, λαχανικά, και επεξεργασμένες τροφές στη χελώνα σας, αλλά και να την ταΐζετε συχνά, καθώς δεν χρειάζεται πάνω από ένα γεύμα την ημέρα. Πάντα να της παρέχετε μια πηγή φρέσκου νερού.

Το σπίτι της

Ρωτήστε κάποιον ειδικό για τον ειδικό φωτισμό που χρειάζεται η χελώνα σας για τη θέρμανσή της, για το είδος της επιφάνειας πάνω στο οποίο μπορεί να κινείται, καθώς και για τους τρόπους ενίσχυσης της ενυδάτωσής της. Κάθε είδος χελώνας έχει διαφορετικές ανάγκες ως προς τη θερμοκρασία, τη διατροφή και την επιφάνεια κίνησής της. Καλό θα είναι να πλένετε τα δοχεία του φαγητού και του νερού της καθημερινά.

Αν επιλέξετε να έχετε τη χελώνα σας σε εξωτερικό χώρο, είναι απαραίτητο να της παρέχετε κάποιου είδους καταφύγιο. Οπωσδήποτε αποφύγετε να υιοθετήσετε χελώνα στην περίπτωση που έχετε σκύλο ή γάτα, καθώς πάνω στο παιχνίδι τους μπορούν να τραυματίσουν θανάσιμα το καβούκι της. Μην επιτρέπετε σε μικρά παιδιά να σηκώνουν τις χελώνες, ούτε να προτιμάτε να τις σηκώνετε εσείς, τόσο για να μην τις στρεσάρετε, όσο και για να αποφεύγετε την πιθανότητα να τις ρίξετε κατά λάθος.

Η υγεία της

Μπορείτε να καταλάβετε αν η χελώνα σας είναι υγιής παρατηρώντας τη διάθεσή της (να είναι σε εγρήγορση και να κρύβει το κεφάλι και τα πόδια της σε περίπτωση απειλής), τα μάτια της (να είναι λαμπερά), το καβούκι της (να είναι σκληρό, χωρίς μαλακά σημεία) και το σώμα της (να είναι ανασηκωμένο ψηλότερα από το επίπεδο του εδάφους). Απευθυνθείτε στον κτηνίατρό σας σε περίπτωση που παρατηρήσετε σημάδια διάρροιας, αναπνευστικά προβλήματα (π.χ. έκκριση βλέννας από τη μύτη), σαπισμένο στόμα, μαλακό ή αποχρωματισμένο καβούκι. Άλλα σημάδια ανησυχίας είναι το να περνάει η χελώνα πολύ χρόνο κρυμμένη στο καβούκι της, να τρώει και να πίνει λίγο, να χάνει βάρος και να έχει πρησμένες αρθρώσεις. Πρέπει να κάνετε μπάνιο τη χελώνα σας με χλιαρό νερό μια φορά την εβδομάδα πριν το φαγητό, με σκοπό την επαρκή ενυδάτωσή της, ιδίως τις πρώτες μέρες που θα τη φέρετε στο σπίτι, για να αποφευχθεί η αφυδάτωση λόγω άγχους.

Φυσικά, ένα κατοικίδιο με τόσο ιδιαίτερες ανάγκες μπορεί τελικά να μην σας ταιριάξει, και να νιώσετε ότι δεν μπορείτε να ανταποκριθείτε επαρκώς στη φροντίδα του. Σε αυτή την περίπτωση, μην αφήσετε την κατοικίδια χελώνα στη φύση, αλλά προτιμήστε να απευθυνθείτε σε κάποιο σύλλογο ή ομάδα που εξειδικεύεται στη φροντίδα των ερπετών, ώστε να εγγυηθείτε στη χελώνα σας την καλύτερη δυνατή αποκατάσταση.