Απειλούμενο από εξαφάνιση θηλαστικό που γεννά αυγά εθεάθη για πρώτη φορά μετά από 60 χρόνια
Στέλλα Πανοπούλου
13/11/2023
Οι ερευνητές που στάλθηκαν σε μια απρόβλεπτη και επικίνδυνη αποστολή στην οροσειρά της Παπούας στην Ινδονησία, επαν-ανακάλυψαν ένα θηλαστικό που γεννά αυγά και είχε κριθεί πως βρισκόταν υπό εξαφάνιση.
Το θηλαστικό αυτό δεν το είχαν συναντήσει άνθρωποι εδώ και πάνω από 60 έτη.
Οι ερευνητές της Αποστολής Κύκλωπες, οι οποίοι είδαν τη “μακρύρυγχη έχιδνα του Attenborough”, θεωρούν ότι το ζώο αποτελεί σύμβολο της βιοποικιλότητας που χαρακτηρίζει τα Βουνά Κύκλωπες της Ινδονησίας. Πρόκειται για ένα παράξενο ζώο καλυμμένο με αγκάθια και με πόδια φτιαγμένα για σκάψιμο.
Η αποστολή, κατά τη διάρκεια της οποίας μια ομάδα 25 ανθρώπων πάλεψε με τη μαλάρια και τους σεισμούς, διήρκεσε 9 εβδομάδες. Ένας φοιτητής-ερευνητής, μάλιστα, υπέφερε από μια βδέλλα που κόλλησε στο μάτι του για 33 ώρες.
Όπως δήλωσε ο αρχηγός της ομάδας James Kempton από την Οξφόρδη: “Μ’ αρέσει να σκέφτομαι πως, το να σκαρφαλώνει κανείς αυτά τα βουνά, είναι σα να ανεβαίνει μια σκάλα τα σκαλιά της οποίας είναι φτιαγμένα από σαπισμένο ξύλο, η κουπαστή της καλυμμένη με καρφιά και αγκάθια…”
Η οροσειρά που καταλαμβάνει λιγότερα από 233 τετραγωνικά χιλιόμετρα αποτελεί τόπο που προσελκύει το παράνομο κυνήγι εδώ και χρόνια. Ταυτόχρονα, είναι το μόνο μέρος στο οποίο μπορεί να ευδοκιμήσει η μακρύρυγχη έχιδνα του Attenborough. Το θηλαστικό αυτό θεωρείται υπό εξαφάνιση και έχει συμπεριληφθεί στην Κόκκινη Λίστα των Απειλούμενων Ειδών της Διεθνούς Ένωσης για την Προστασία της Φύσης.
Η ομάδα του Kempton εγκατέστησε πάνω από 30 παγίδες με κάμερα για να καταγράψει την έχιδνα, την οποία περίμενε να βρει στην περιοχή λόγω των τρυπών στο έδαφος τις οποίες χρησιμοποιεί το ζώο για να βρει σκουλήκια. Τελικά, την τελευταία μέρα της αποστολής, μεταξύ των τελευταίων φωτογραφιών της τελευταίας κάρτας μνήμης SD, οι ερευνητές εντόπισαν την έχιδνα.
Η μακρύρυγχη έχιδνα του Attenborough είναι ένας από τους πέντε φύλακες μιας εξαιρετικά ιδιαίτερης και εύθραυστης εξελικτικής ιστορίας 200 εκατομμυρίων χρόνων, δήλωσε ο Kempton. Οι έχιδνες είναι μονοτρήματα, δηλαδή μια τάξη θηλαστικών που δεν διαθέτουν πλακούντα και αναπαράγονται μόνο με ωοτοκία. Υπάρχουν μόνο πέντε είδη μονοτρημάτων: ο πλατύποδας, και τέσσερα είδη έχιδνας.
Ο Kempton εξήγησε πως, για έναν βιολόγο, η πιθανότητα της εξαφάνισης ενός υποείδους των μονοτρημάτων, θα αποτελούσε μεγάλη τραγωδία. “Είναι εξελικτική ιστορία που δεν θα μπορέσει ποτέ να ανακτηθεί.” Πρόσθεσε πως, το κρίσιμο status “υπό εξαφάνιση” της έχιδνας δεν πρόκειται να αλλάξει για πολύ καιρό, και δεν προστατεύεται από τον Ινδονησιακό νόμο.
Η προσπάθεια να αλλάξει αυτό αποτελεί εν μέρει τον λόγο που η Αποστολή Κύκλωπες συμπεριέλαβε πάνω από έξι τοπικούς εταίρους στο ερευνητικό της πρόγραμμα, μεταξύ των οποίων είναι ομάδες Ιθαγενών, φοιτητές/-τριες, και οργανώσεις του Ινδονησιακού κράτους.
Η αποστολή Κύκλωπες δεν στόχευε μόνο στην ανακάλυψη της μακρύρυγχης έχιδνας του Attenborough. Οι ερευνητές είχαν επίσης σκοπό να εξερευνήσουν την προέλευση της βιοποικιλότητας των Βουνών Κύκλωπες. Πράγματι, τελικά, ανακάλυψαν εκατοντάδες νέα είδη εντόμων, τουλάχιστον δύο νέα είδη βατράχων, κι ένα νέο είδος γαρίδας που ζει στη στεριά και στα δέντρα.
Η οροσειρά κάποτε αποτελούνταν από νησιά που βρίσκονταν στη μέση του Ειρηνικού Ωκεανού. Όταν οι ήπειροι σταδιακά πλησίασαν η μία στην άλλη, συγκρούστηκαν με την ηπειρωτική χώρα της Νέας Γουινέας, σχηματίζοντας βουνά.