6 άβολες αλήθειες για τους φιλόζωους
Δημήτρης Φαλλιέρος
23/11/2023
Μπορεί να μη θέλουμε να το δούμε, αλλά πίσω από τη φιλοζωία υπάρχουν πράγματα που δύσκολα παραδεχόμαστε αλλά ακόμα πιο δύσκολα αρνούμαστε.
Εξομολόγηση: έχει τύχει να γυρίσω σπίτι μετά από μια γεμάτη μέρα δράσεων για τα ζώα και να σκεφτώ «Τι στην ευχή με έπιασε και έχασα την ψυχραιμία μου;».
Όταν ασχολείσαι με ζώα, είναι πιθανόν αυτό να σε συνεπάρει σε τέτοιο βαθμό, που ο… ανθρώπινος κόσμος να μην είναι εύκολα διαχειρίσιμος. Όταν βάζεις τα δυνατά σου για την ευζωία κάποιων ζώων, μπορεί κάποια στιγμή να χάσεις τη μπάλα ή τις ισορροπίες σου, να αποπροσανατολιστείς, ή να αιφνιδιαστείς από τους άλλους και από τον εαυτό σου τον ίδιο.
Πάμε να δούμε 6 άβολες αλήθειες γύρω από τη «αγάπη για τα ζώα».
1. Οι ίδιοι οι φιλόζωοι μεταξύ τους δεν εγκρίνουν πάντα ο ένας τον άλλον. Δυστυχώς η φιλοζωία έχει πολλές εκφράσεις και πολλά πρόσωπα. Αν ρωτήσουμε έναν vegan θα μας πει ότι φιλοζωία είναι να φροντίζεις με κάθε τρόπο κάθε συναισθανόμενο ον κι ότι δεν μπορείς να λέγεσαι φιλόζωος αν καταναλώνεις ζωικής προέλευσης προϊόντα. Για άλλον, η φιλοζωία είναι η προστασία ζώων συντροφιάς ή ζώων σε αιχμαλωσία ή σε κίνδυνο. Για άλλον είναι ο ακτιβισμός. Για άλλον η φροντίδα. Για άλλον φιλοζωία είναι το να αφήνεις τα ζώα να εκφράζουν τη φύση και τα ένστικτά τους. Για άλλον η εξημέρωση, η εκπαίδευση και η περίθαλψη. Δεν θα κρίνουμε εδώ τι είναι σωστό. Αλλά καταλάβατε τι θέλω να πω: ότι η φιλοζωία ορίζεται από το πρίσμα του ανθρώπου που την ασκεί, άρα μπορεί να γίνει πεδίο αντιπαράθεσης ακόμα και μέσα στους ίδιους της τους κόλπους.
2. Οι φιλόζωοι μπορεί να διαφωνήσουν για τα πάντα. Δεν είναι μόνο το νόημα της φιλοζωίας που διχάζει τους υπέρμαχούς της. Τσακωνόμαστε και για άλλα: για τα microchip, για τα εμβόλια, για το πώς πρέπει να γίνονται οι υιοθεσίες, για το ποιος είναι καλός γιατρός και ποιος όχι, για το αν πρέπει να δώσεις την τάδε τροφή, για το τι πρέπει να κάνουμε για τα αδέσποτα, για τους νόμους, για όλα. Γενικά όρεξη να έχουμε να διαφωνούμε. Δεν υπάρχει μήλον της έριδος, όλα είναι ένα δάσος από μηλιές.
3. Οι φιλόζωοι είναι αρκετά ευερέθιστοι. Εχμμ, ναι είμαστε. Μπορεί να διεκδικούμε μερικές φορές πιο έντονα τα δικαιώματα των πλασμάτων για τα οποία νοιαζόμαστε. Προς υπεράσπισή μας, το ότι είμαστε τόσο έντονοι οφείλεται συνήθως σε δύο λόγους: α) είμαστε αρκετά κουρασμένοι (θέλει σεβαστό κόπο η πορεία αυτή ζωής), και β) νιώθουμε ότι πρέπει να βάλουμε φωνή επί δύο: μία για εμάς και μία για τα ζώα που εκ των πραγμάτων δεν έχουν δική τους. Μας συγχωρείτε, ειλικρινά. Οι περισσότεροι αναγνωρίζουμε ότι είμαστε στα κόκκινα και προσπαθούμε να το φτιάξουμε.
4. Οι φιλόζωοι μερικές φορές νομίζουν ότι είναι πιο ειδήμονες απ’ όσο είναι. Κάποιοι από εμάς εκφράζουμε μια σιγουριά, ακόμα και για όσα άπτονται ιατρικών θεμάτων (που ουδόλως τα γνωρίζουμε), πράγμα που είναι πολύ επισφαλές. Τι πλάνη κι αυτή. Και πόσο εις βάρος των ζώων -που υποτίθεται αγαπάμε- μπορεί να λειτουργήσει. Πάντα οφείλουμε να λαμβάνουμε γνώση από έγκυρες πηγές και μην αγνοούμε τις κτηνιατρικές οδηγίες.
5. Οι φιλόζωοι μπορεί να αποδειχθούν εξαιρετικά ευαίσθητοι ή εξαιρετικά σκληροί. Ας το παραδεχτούμε: μπορεί από τη μία να δούμε ένα γατάκι με συνάχι και να κλάψουμε, και την επόμενη στιγμή να διαμοιράσουμε στα κοινωνικά δίκτυα μια εικόνα μιας αποτρόπαιας κακοποίησης. Είναι λίγο οξύμωρο, αλλά έτσι γίνεται. Όταν έρχεσαι σε επαφή με τόσες εικόνες ζώων, μπορεί κάποιες χορδές σου να γίνουν πιο ευαίσθητες και κάποιες άλλες να γίνουν πιο τραχιές.
6. Τέλος, κάποιοι φιλόζωοι εξυπηρετούν την προσωπική τους ατζέντα. Μια διαφορετική αλλά άβολη αλήθεια… Μου πήρε χρόνια να τη συνειδητοποιήσω και να την αποδεχτώ: δεν είναι όλοι οι «φιλόζωοι» ορμώμενοι από ευγενή κίνητρα. Υπάρχουν και μερικοί που ουδεμία ουσιαστική πρεμούρα έχουν για τα ζώα. Η μέριμνά τους είναι η προσωπική τους ανέλιξη, η απόκτηση θέσεων ή αξιωμάτων, η αποδοχή από τους άλλους, κ.λπ. Τα ζώα δεν είναι ο σκοπός, αλλά το μέσον.
Κάθε αγκάθι σαν αυτά, ας μη λειτουργήσει ως πηγή απομάκρυνσης και απογοήτευσης από την πρακτική της φιλοζωίας. Ας είναι αφετηρία για αναστοχασμό και διάλογο. Και ιδανικά για μια φιλοζωία λίγο πιο ψύχραιμη και αγνή.