Μεσογειακό σαμιαμίδι: ένα «κατοικίδιο» στις αυλές των σπιτιών
Κωνσταντίνα Μάλλιου
31/08/2023
Σίγουρα όλοι έχουμε δει αυτά τα μικρά καφέ μπεζ πλάσματα κάποια στιγμή στον τοίχο του σπιτιού μας.
Μπορεί κάποιοι από εμάς να τρομάξαμε, ειδικά την πρώτη φορά που είδαμε ένα σαμιαμίδι, μπορεί όμως και κάποιοι να ήταν αρκετά περίεργοι ώστε να πλησίασαν για να το παρατηρήσουν από ακόμα πιο κοντά.
Ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες, τα σαμιαμίδια κάνουν την εμφάνιση τους στις αυλές και τους τοίχους των περισσότερων σπιτιών στην Ελλάδα.
Μπορεί, λοιπόν, εκεί που περπατούσατε αμέριμνοι κάποιο βράδυ σε ένα σοκάκι, να είδατε αυτό το μικρό πλάσμα να κάνει τις βόλτες του πάνω στους άσπρους τοίχους των σπιτιών.
Είναι επικίνδυνα;
Η αλήθεια είναι ότι συχνά ακούμε για τα σαμιαμίδια ότι είναι επικίνδυνα και ότι αν μας ακουμπήσουν θα πάθουμε κάτι κακό και πολλά άλλα τέτοια. Όμως αυτές οι εικασίες κάθε άλλο παρά αληθινές είναι. Μπορεί να έχει επικρατήσει αυτή η γνώμη περί επικινδυνότητας, καθώς τα περισσότερα ερπετά θεωρούνται δηλητηριώδη και απειλητικά. Η συγκεκριμένη, όμως, μικρή μπεζ σαυρούλα είναι πραγματικά εντελώς ακίνδυνη. Μάλιστα θεωρείται και ένα καλό «όπλο» κατά των εντόμων, αφού με αυτά τρέφεται.
Φέρνει τύχη ή κακοτυχία;
Γενικά δεν υπάρχει τίποτα κακό σε αυτά τα ερπετά, παρά μόνο λανθασμένες αντιλήψεις χρόνων. Σε κάποιες περιοχές μάλιστα θεωρούνται ότι φέρνουν καλοτυχία. Αν σκεφτούμε ότι το καλοκαίρι, μας απαλλάσσουν από τα κουνούπια τότε μάλλον πρόκειται για τύχη! Σε πολλές περιοχές πιστεύεται ότι αν τα σκοτώσεις ή τα διώξεις από το σπίτι σου, είναι σα να «κλωτσάς» την ίδια σου την τύχη. Μπορεί κι εσείς να έχετε αναμνήσεις από την γιαγιά ή την μαμά σας να ωρύεται να μην τα διώξετε από το σπίτι γιατί είναι γουρλίδικα. Επίσης, τα σαμιαμίδια είναι ένα σημάδι ότι αρχίζει το καλοκαίρι άρα ίσως πρέπει να αρχίσουμε να έχουμε καλύτερα συναισθήματα για αυτά τα μικρά πλασματάκια.
Τι άλλο πρέπει να γνωρίζουμε;
Τα σαμιαμίδια ανήκουν στην οικογένεια Gekkonidae, ή όπως είναι ευρέως γνωστό ως Geckos. Τα συναντά κανείς στη Μεσόγειο, όμως έχουν εξαπλωθεί και σε πολλά άλλα μέρη του κόσμου κυρίως μέσω των εμπόρων που ταξίδευαν με καράβια.
Λέγεται ότι αρχικά βρισκόταν στην Ελλάδα και έπειτα, μέσω των καραβιών των αρχαίων Ελλήνων που έκαναν εμπόριο, μεταφέρθηκαν στην Ισπανία και την Πορτογαλία. Αργότερα μεταφέρθηκαν και σε άλλες περιοχές στις οποίες έκαναν εμπόριο ή μετανάστευαν οι Ισπανοί και οι Πορτογάλοι.
Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, με όλες αυτές τις μετακινήσεις, τα σαμιαμίδια άρχισαν να συναντώνται και σε τροπικές ή ημιτροπικές περιοχές του κόσμου.
Έχουν μήκος που φτάνει τα 10 εκατοστά – σπάνια περισσότερο – και μπορεί να έχουν από ένα ημιδιάφανο λευκό μέχρι ένα καφέ μπεζ χρώμα. Ξέρουν πολύ καλά πώς να καμουφλάρονται, αφού μπορούν εύκολα να αλλάξουν χρώμα ώστε να προσαρμοστούν στις συνθήκες του περιβάλλοντος, οπότε αν για παράδειγμα ζουν σε μια περιοχή με σκούρο έδαφος και πέτρωμα τότε παίρνουν ένα σκούρο καφέ χρώμα.
Είναι νυκτόβια ζώα, αρκετά ευκίνητα και τα δάχτυλά τους λειτουργούν σα βεντούζες γεγονός που τα καθιστά εξαιρετικούς αναρριχητές, αν αναλογιστεί κανείς ότι μπορούν να περπατήσουν στο ταβάνι ανάποδα.
Τρέφονται με μικρά αρθρόποδα και έντομα. Το χειμώνα είναι λιγότερο ενεργά ειδικά σε περιοχές που κάνει κρύο και θα τις δούμε σπάνια. Βέβαια, εδώ στην Ελλάδα τις βλέπει κάποιος όλο τον χρόνο, ειδικά στις παραθαλάσσιες περιοχές.
Είναι από τα ελάχιστα ερπετά που παράγουν ήχους όταν κινδυνεύουν. Ένα ακόμη πράγμα που κάνουν αν ελλοχεύει κίνδυνος, είναι να κόψουν την ουρά τους η οποία εξακολουθεί να κινείται και μετά τον αποχωρισμό της από το υπόλοιπο σώμα. Με αυτόν τον τρόπο, αποσυντονίζουν τον εχθρό τους, ο οποίος ασχολείται με την κομμένη ουρά, ενώ εκείνα έχουν χρόνο να ξεφύγουν και αργότερα «ξαναγεννούν» την ουρά τους.
Υπάρχουν διάφορα ονόματα με τα οποία αποκαλούν το σαμιαμίδι σε κάθε περιοχή. Μπορεί να ακούσετε να το λένε σημειαμίδι, μολυντήρι, σαμιαμίθι, σαμάμιθο, σαλαμίδι, μιόνυχα, ψαψαμύτη, σαμνιόμυτα, μυσαρό, μεχάρους, ή νταλακάκι.
Τελικά, αυτά τα μικρά πλασματάκια, τα συναντάς παντού, σηματοδοτούν το καλοκαίρι μας προστατεύουν από τα κουνούπια και δεν έχουν τίποτα που να μας κάνουν να φοβόμαστε.
Εσείς πώς τα αποκαλείτε στην περιοχή σας; Τα φοβάστε ή όχι;