Όσοι έχουμε κατοικίδια χανόμαστε συχνά στις σκέψεις μας, προσεγγίζοντας διάφορα ζητήματα φιλοσοφικού περιεχομένου, όπως: Τι ονειρεύονται τα παπαγαλάκια; Παρακολουθούν οι γάτες τηλεόραση; Και φυσικά, καταλαβαίνουν οι σκύλοι ξένες γλώσσες;

Δεν εννοούμε το αν οι σκύλοι μιλούν άπταιστα γατίσια. Συχνά αναρωτιόμαστε αν μπορούν να καταλάβουν τη διαφορά όταν οι άνθρωποί τους μιλούν ελληνικά απ’ όταν μιλούν αγγλικά. Έχει αποφανθεί επ’ αυτού η επιστήμη;

Και όμως, έχει. Το όχι και τόσο μακρινό 2022, ερευνητές μελέτησαν το αν οι σκύλοι μπορούν να καταλάβουν πότε μιλάμε μια γλώσσα διαφορετική από αυτή που έχουν συνηθίσει, καθώς και το αν μπορούν να καταλάβουν πότε μιλάμε… αλαμπουρνέζικα. Έχουμε, λοιπόν, την απάντηση.

Καταλαβαίνουν οι σκύλοι πότε μιλάμε ξένες γλώσσες;

Το 2022, 18 σκύλοι φόρεσαν ακουστικά και υποβλήθηκαν σε μια εξέταση Λειτουργικής Απεικόνισης Μαγνητικού Συντονισμού (fMRI), όσο μια γυναικεία φωνή τους διάβαζε ένα απόσπασμα από τον “Μικρό Πρίγκηπα”, τόσο στα Ισπανικά όσο και στα Ουγγρικά. “Μόνο με την καρδιά μπορεί κανείς να δει καθαρά – ό,τι είναι σημαντικό παραμένει αόρατο στο μάτι”, διάβασε η φωνή, πρώτα στη μία γλώσσα, και μετά στην άλλη.

Τα 2 σκυλάκια είχαν μεγαλώσει ακούγοντας Ισπανικά αλλά δεν είχαν ακούσει ποτέ Ουγγρικά, ενώ τα υπόλοιπα 16 γνώριζαν Ουγγρικά αλλά δεν είχαν ακούσει ποτέ Ισπανικά. Στη συνέχεια, η γυναικεία φωνή τους μίλησε “αλαμπουρνέζικα”, δηλαδή είπε ακαταλαβίστικες λέξεις που δεν σήμαιναν τίποτα σε καμία γλώσσα, και που οι σκύλοι δεν είχαν ξανακούσει.

Στα πλαίσια του συγκεκριμένου πειράματος, μελετήθηκε σε ποια σημεία και με ποιο τρόπο θα φωτιζόταν ο εγκέφαλός τους όταν άκουγαν άγνωστες γλώσσες, ή “φτιαχτές” λέξεις που δεν σημαίνουν τίποτα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσίασε το γεγονός ότι η μαγνητική τομογραφία έδειξε διαφορετικά μοτίβα δραστηριότητας στον εγκέφαλο όταν η φωνή μιλούσε φυσικά απ’ ό,τι όταν έλεγε πράγματα που δεν σημαίνουν τίποτα. Ακόμα, ο εγκέφαλος ενεργοποιούνταν διαφορετικά όταν άκουγαν μια γνωστή γλώσσα απ’ ό,τι όταν άκουγαν μια άγνωστη.

“Το ενδιαφέρον εδώ είναι ότι υπήρχε μια διαφορά στην απόκριση του εγκεφάλου τους στη γνωστή και στην άγνωστη γλώσσα,” όπως είχε δηλώσει ο Attila Andics, επικεφαλής του τμήματος ηθολογίας του Πανεπιστημίου Eötvös Loránd στη Βουδαπέστη, ο οποίος ηγήθηκε της έρευνας. “Αυτό είναι το πρώτο είδος μη πρωτευόντων για το οποίο μπορέσαμε να δείξουμε αυθόρμητη γλωσσική ικανότητα – η πρώτη φορά που μπορέσαμε να την εντοπίσουμε και να δούμε σε ποια σημεία του εγκεφάλου πραγματοποιείται αυτός ο συνδυασμός των δύο γλωσσών”.

Οι σκύλοι ξεχωρίζουν γνωστές από άγνωστες γλώσσες

Η ιδέα ξεκίνησε όταν η νευροηθολόγος Laura Cuaya μετακόμισε από το Μεξικό στη Βουδαπέστη με το border collie της, τον Kun-kun. “Μιλούσα μόνο Ισπανικά στον Kun-kun,” είπε η Cuaya, μεταδιδακτορική ερευνήτρια στις σπουδές ζώων στο Πανεπιστήμιο Eötvös Loránd. “Αναρωτήθηκα αν θα μπορούσε να εντοπίσει μια διαφορετική γλώσσα”.

Η Cuaya και οι συνεργάτες της σχεδίασαν μια έρευνα για να βρουν την απάντηση στο παραπάνω ερώτημα. Συγκέντρωσαν 18 σκυλιά διαφορετικών φυλών, μεταξύ των 3 και των 11 ετών, τα οποία είχαν εκπαιδευτεί ώστε να παραμένουν ακίνητα μέσα στον μαγνητικό τομογράφο. Οι σκύλοι μπορούσαν να φύγουν ανά πάσα στιγμή αν ένιωθαν την ανάγκη, και οι κηδεμόνες τους ήταν παρόντες ώστε να τους βοηθούν να νιώθουν άνετα και χαρούμενοι.

Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι οι σκύλοι παρουσίαζαν πολύ πιο έντονη εγκεφαλική δραστηριότητα όταν επρόκειτο για ακαταλαβίστικες λέξεις απ’ ό,τι όταν επρόκειτο για φυσική ομιλία, ανεξάρτητα από τη γλώσσα.

Έρευνα δείχνει ότι οι σκύλοι μπορεί να κατανοούν ουσιαστικά που αναφέρονται σε αγαπημένα τους αντικείμενα

Σύμφωνα με ερευνητές, οι χνουδωτοί μας φίλοι μπορούν να κατανοήσουν τη σημασία συγκεκριμένων λέξεων.

Όσον αφορά στη διαφοροποίηση μεταξύ δύο γλωσσών, φάνηκε ότι ο εγκέφαλος κάθε σκύλου φωτιζόταν σε μια πολύ διαφορετική, πιο σύνθετη περιοχή του.

“Κάθε γλώσσα χαρακτηρίζεται από μια ποικιλία ηχητικών κανόνων. Τα ευρήματά μας υποδεικνύουν ότι κατά τη διάρκεια της ζωής τους με τους ανθρώπους, οι σκύλοι αντιλαμβάνονται τους ηχητικούς κανόνες της γλώσσας στην οποία εκτίθενται,” είπε ο συν-συγγραφέας της έρευνας, Raúl Hernández-Pérez, μεταδιδακτορικός ερευνητές στο τμήμα έρευνας για τα ζώα στο Πανεπιστήμιο Eötvös Loránd.

Όπως δήλωσε ο Andics στο CNN: “Αυτό μοιάζει στην πραγματικότητα πολύ με αυτό που βλέπουμε στα πολύ νεαρά προγλωσσικά μωρά τα οποία μπορούν να ξεχωρίσουν διαφορετικές γλώσσες αυθόρμητα πριν ξεκινήσουν να μιλούν”.

Μάλιστα, φάνηκε ακόμα ότι όσο μεγαλύτερο σε ηλικία ήταν ένα σκυλί, τόσο πιο εύκολα ξεχώριζε μια γνωστή από μια άγνωστη γλώσσα, κάτι που δείχνει ότι η εμπειρία ετών και η τριβή με τη γλώσσα κάνουν τη διαφορά.