Φτιαγμένα από τούβλα και τσιμέντο, από νερό, ξυλαράκια, πηλό, ή απ’ το ίδιο τους το σώμα, όλα τα ζώα έχουν το οικοσύστημα που τα φιλοξενεί, μέσα στο οποίο χτίζουν φωλιές και καταφύγια.

Αυτό σημαίνει ότι δεν έχουμε μόνο εμείς οι άνθρωποι ταλέντο στην αρχιτεκτονική. Πολλά είναι τα πλάσματα του ζωικού βασιλείου που κατασκευάζουν κτίσματα υψηλής αισθητικής. Πύργοι με αμέτρητους ορόφους και διακλαδώσεις, πολύχρωμες κατοικίες και κρεμαστές φωλιές είναι μερικά μόνο παραδείγματα των κατασκευών αυτών των ταλαντούχων ζώων. Ας τα δούμε:

Amblyornis inornata 

Το πουλί του είδους Amblyornis inornata μπορεί να φτιάξει πανέμορφα σπίτια που θυμίζουν καλύβες, με μια μπροστινή είσοδο που είναι διακοσμημένη με φτερά, λουλούδια, και γυαλιστερά μέλη σκαθαριών.

Η φωλιά, μάλιστα, έχει εντυπωσιακό μέγεθος – φτάνει τα 90 εκ. σε ύψος και το 1,70 μ. σε μήκος. Ειδικά τα αρσενικά πουλιά είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά στο να διατηρούν μια αψεγάδιαστη είσοδο στο σπίτι τους κατά την περίοδο του ζευγαρώματος.

Μέλισσες

Οι μέλισσες είναι φανταστικοί αρχιτέκτονες που χτίζουν τα μελίσσια τους με ασύγκριτη δεξιοτεχνία. Ο Αμερικανός μαθηματικός Thomas Hales απέδειξε ότι τα μελίσσια είναι τα πιο αποτελεσματικά κτίσματα στη φύση, λόγω της εξαγωνικής δομής τους. Οι μέλισσες έχουν βρει τον καλύτερο τρόπο να χωρίζουν τις επιφάνειες των κυψελών τους σε ίσες πλευρές γύρω-γύρω, χρησιμοποιώντας τη μικρότερη δυνατή περίμετρο, επιτυγχάνοντας έτσι 100% αποτελεσματικότητα στον σχεδιασμό τους.

Αποικίες μυρμηγκιών

Τα μυρμήγκια, μαζί με τους κάστορες, θεωρούνται από τους καλύτερους αρχιτέκτονες του ζωικού βασιλείου. Χτίζουν ιδιαίτερα δεξιοτεχνικά την αποικία τους ανοίγοντας τρύπες μέσα στη γη με τις γνάθους τους, και οι κάμαρες διατηρούν τη μορφή τους, εκτός και αν το έδαφος στεγνώσει απότομα. Το πώς καταφέρνουν τα μυρμήγκια να χτίζουν τόσο καλά σχεδιασμένες υπόγειες δομές παραμένει μυστήριο, σύμφωνα με τον ειδικό στα μυρμήγκια, Walter Tschinkel, του Πανεπιστημίου της Πολιτείας της Φλόριντα.

“Το έκαναν χωρίς σχέδια, χωρίς αρχηγό, και στο απόλυτο σκοτάδι,” εξηγεί ο Tschinkel, ο οποίος φτιάχνει μοντέλα αποικιών για να δείξει πόσο σύνθετες είναι οι κατασκευές των μυρμηγκιών.

Κοινωνικοί υφαντές

Οι κοινωνικοί υφαντές (sociable weavers) είναι κάτι πουλιά από την Αφρική που χτίζουν φωλιές που από μακριά μοιάζουν σαν τεράστια δεμάτια σανό που έχουν πέσει πάνω στο δέντρο. Χρησιμοποιούν πολλά διαφορετικά υλικά για να κατασκευάσουν τις πολυκατοικίες τους. Φτιάχνουν τη βασική δομή με μεγαλύτερα ξύλα, και δημιουργούν τα όρια ανάμεσα στα ξεχωριστά δωμάτια με ξερά χορτάρια. Στη συνέχεια, καλύπτουν κάθε δωμάτιο της φωλιάς με πιο μαλακά χορτάρια και ίνες.

Στη μεγάλη αυτή κατασκευή μπορεί να υπάρχουν εκατοντάδες δωμάτια, αρκετά για να στεγάσουν μια ολόκληρη αποικία πουλιών. Οι μεγαλύτερες φωλιές στεγάζουν μέχρι 400 πουλιά. Οι κοινωνικοί υφαντές εγκαθιστούν και ένα σύστημα ασφαλείας: κάθε είσοδος είναι καλυμμένη με μυτερά καλάμια για να κρατηθούν μακριά τα άλλα πουλιά, μεταξύ των οποίων και οι θηρευτές.

Montezuma Oropendola

Τα πουλιά Montezuma Oropendola χτίζουν σύνθετες φωλιές που κρέμονται από τα δέντρα της Κεντρικής Αμερικής. Χρησιμοποιούν κληματσίδες για να πλέξουν τα κρεμαστά καλάθια, ομαδοποιώντας τις φωλιές σε αποικίες. Αυτοί οι τομείς από σπίτια συχνά κρέμονται από μεγάλα, απομονωμένα δέντρα, συχνά κοντά σε φωλιές από σφίγγες, οι οποίες κρατούν μακριά τους θηρευτές.

Τερμίτες

Οι τερμίτες είναι ιδιαίτερα επιδέξιοι χτίστες. Φτιάχνουν λόφους που μπορεί να φτάσουν σε ύψος τα 3 μέτρα από τα μασημένα απομεινάρια δέντρων, λάσπης και περιττωμάτων. Πρόκειται πραγματικά για ουρανοξύστες που παρέχουν στην αποικία των τερμιτών όλα όσα χρειάζονται τα μέλη της: εξαιρετική κυκλοφορία του αέρα που λειτουργεί σαν κλιματιστικό, ακόμα και κήπους από μανιτάρια.

Rufous Hornero

Οι φωλιές αυτών των πουλιών δεν είναι ευάερες κατασκευές από κλαδάκια, σαν αυτές των υπόλοιπων. Τα πουλιά από τη Νότια Αμερική χτίζουν ασυνήθιστες γήινες φωλιές στα δέντρα. Συλλέγουν λάσπη και κοπριά για να κατασκευάσουν δοχεία ψηλά στα κλαδιά. Ο ήλιος “ψήνει” τις φωλιές, δημιουργώντας σκληρά και συμπαγή καταφύγια όπου τα πουλιά Rufous Hornero μπορούν να γεννούν τα αυγά τους προστατευμένα από τους θηρευτές και από τον καιρό.

Κυνόμυες

Οι κυνόμυες σκάβουν λαγούμια στο έδαφος. Καθώς ζουν κυρίως σε περιοχές της Βόρειας Αμερικής με ακραίες διακυμάνσεις στον καιρό από εποχή σε εποχή, τα σπίτια τους χτίζονται έτσι ώστε να αντέχουν ακραίες θερμοκρασίες, πλημμύρες και φωτιές. Οι κάμαρες που βρίσκονται σε διαφορετικά βάθη του εδάφους έχουν διαφορετικές λειτουργίες. Για παράδειγμα, υπάρχει μια κάμαρα-“νηπιαγωγείο” που βρίσκεται βαθιά μέσα στο έδαφος, όπου η θερμοκρασία είναι πιο σταθερή και οι νεαροί κυνόμυες προστατεύονται καλύτερα από τους θηρευτές. Ακόμα, υπάρχουν κάμαρες κοντά στην επιφάνεια του εδάφους, όπου οι ενήλικοι κυνόμυες μπορούν να προστατεύονται από τους θηρευτές, και άλλες κάμαρες για την αποθήκευση φαγητού, ή για να ακούν τους θηρευτές που περνούν από πάνω.

Τα λαγούμια των κυνόμυων είναι ομαδοποιημένα σε “πόλεις”, με 5-35 κυνόμυες ανά 4 τ.χλμ. Πριν οι άνθρωποι μετακινηθούν σε περιοχές των κυνομυών, μάλιστα, οι πόλεις τους ήταν γιγάντιες. Μια πόλη που βρέθηκε στο Τέξας το 1900 κάλυπτε 64 τ. χλμ. και φιλοξενούσε περίπου 400 εκατομμύρια κυνόμυες.

Αράχνες Phonognatha graeffei

Οι αράχνες Phonognatha graeffei, που ζουν στην Αυστραλία, χρησιμοποιούν ανακυκλωμένα υλικά για να χτίσουν προσθήκες στα σπίτια τους. Διαλέγουν ένα νεκρό φύλο και το τυλίγουν με μετάξι, κατασκευάζοντας ένα καταφύγιο κλειστό από πάνω και ανοιχτό από κάτω. Αυτές οι αράχνες κρεμούν τη δημιουργία τους από το κέντρο του ιστού τους και κρύβονται εκεί όσο περιμένουν να περάσουν τα θηράματά τους. Όταν αναπαράγονται οι θηλυκές, χτίζουν άλλη μια κατασκευή από τυλιγμένο φύλλο για να γεννήσουν. Σε κάποιες περιπτώσεις, οι αράχνες αυτές έχουν παρατηρηθεί να χρησιμοποιούν κομμάτια χαρτί από τα σκουπίδια, ή άλλα ελαφριά υλικά για να χτίσουν τα καταφύγιά τους.

Κάστορες

Οι κάστορες θεωρούνται, με το δίκιο τους, οι πιο διάσημοι αρχιτέκτονες του ζωικού βασιλείου. Χρησιμοποιούν τεράστια δέντρα για να κατασκευάσουν τα φράγματά τους, τα οποία χτίζουν έτσι ώστε να δημιουργούνται στάσιμες λιμνούλες όπου φτιάχνουν τις χειμερινές κατοικίες τους. Μάλιστα, έχουν ιδιαίτερο ταλέντο στη μόνωση των σπιτιών τους από το νερό, χρησιμοποιώντας ένα φρέσκο στρώμα λάσπης για να τα καλύψουν κάθε χειμώνα.