Εσείς έχετε αναρωτηθεί ποτέ αν βρίσκεστε στο ίδιο μήκος κύματος με το αγαπημένο σας κατοικίδιο;

40 σκυλάκια διάφορων φυλών έλαβαν μέρος σε μια έρευνα του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, που σκοπό είχε να εξετάσει αν τα εγκεφαλικά τους κύματα συγχρονίζονταν με αυτά των κηδεμόνων τους όταν το ζεύγος αλληλεπιδρούσε. Το φαινόμενο αυτό έχει παρατηρηθεί στο παρελθόν σε ανθρώπους που αλληλεπιδρούσαν μεταξύ τους, και τώρα ήρθε η στιγμή να μελετηθεί στους σκύλους, με τους οποίους είναι γνωστό ότι αναπτύσσουμε ισχυρούς δεσμούς εδώ και χιλιετίες.

Οι ερευνητές εξήγησαν ότι ένας τέτοιου είδους συγχρονισμός θα σήμαινε ότι ο άνθρωπος και το κατοικίδιό του εστιάζουν την προσοχή τους στα ίδια πράγματα, κι ότι σε κάποιες περιπτώσεις ερμηνεύουν καταστάσεις με παρόμοιο τρόπο.

Ο Δρ. Valdas Noreika, από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, είπε ότι η ιδέα για τη μελέτη του ήρθε όταν εργαζόταν σε παρόμοια πειράματα που αφορούσαν μητέρες και μωρά, και στα οποία παρατηρήθηκε επίσης τέτοιος συγχρονισμός.

“Οι κηδεμόνες προσαρμόζουν τη γλώσσα τους με παρόμοιο τρόπο με αυτόν των γονιών όταν μιλούν στα παιδιά τους,” εξήγησε. “Υπάρχουν πολλές ομοιότητες. Αυτός θα μπορούσε να είναι ένας από τους λόγους που δενόμαστε τόσο με τους σκύλους – επειδή έχουμε ήδη αυτές τις νοητικές λειτουργίες και τις ικανότητες να δεθούμε με κάποιον που είναι μικρότερος ή που έχει ανάγκη από βοήθεια ή προσοχή”.

Μπορεί κανείς να ακολουθήσει τα ίχνη των συναισθηματικών δεσμών που αναπτύσσονται μεταξύ ανθρώπων και σκύλων στο μακρινό παρελθόν: ερευνητές έχουν ανακαλύψει τα λείψανα ενός κουταβιού 14.000 ετών που είχε θαφτεί στη Γερμανία μαζί με έναν άνδρα και μία γυναίκα – σύμφωνα με την ανάλυση που πραγματοποιήθηκε, οι άνθρωποι είχαν επιχειρήσει να θεραπεύσουν το κουτάβι από παρατεταμένη ασθένεια, παρότι δεν φάνηκε να έχει κάποια ιδιαίτερη πρακτική χρησιμότητα για τους ίδιους.

Παρόλα αυτά, η Δρ. Eleanor Raffan, άλλο ένα μέλος της ερευνητικής ομάδας του Κέιμπριτζ, σημείωσε ότι κάποιοι ειδικοί συνιστούν να προσεγγίζουμε τέτοιες υποθέσεις σχετικά με τον δεσμό ανθρώπων-σκύλων με προσοχή, και να μην αντιλαμβανόμαστε τα κατοικίδιά μας με τρόπο ανθρωπομορφικό. “Πιστεύω ότι θα ήταν υπέροχο να αποδείξουμε ότι υπάρχει μια σύνδεση,” είπε. “Η έρευνα περιλαμβάνει καταγραφές μέσω εγκεφαλογραφημάτων – μια μη παρεμβατική, ασφαλής, και ανώδυνη μέθοδος που χρησιμοποιείται και σε γονείς και μωρά.

Μια έρευνα που δημοσιεύτηκε νωρίτερα το 2024 στην Κίνα υποδεικνύει ότι ο συγχρονισμός των εγκεφαλικών κυμάτων προκύπτει όταν ένας άνθρωπος κι ένας σκύλος κοιτάζονται μεταξύ τους, ή όταν ένας άνθρωπος χαϊδεύει έναν σκύλο. Παρόλα αυτά, η συγκεκριμένη έρευνα δέχτηκε ποικίλες κριτικές, καθώς οι επιστήμονες επιχείρησαν να μελετήσουν τους εγκεφάλους των σκύλων δίνοντάς τους LSD. Επιπλέον, τα άτομα που έλαβαν μέρος στην έρευνα δεν ήταν οι κηδεμόνες των σκύλων.

Οι ερευνητές του Κέιμπριτζ υποθέτουν ότι ο συγχρονισμός των εγκεφαλικών κυμάτων πρέπει να αυξάνεται ή να μειώνεται όταν η προσοχή του ατόμου κατευθύνεται προς και μακριά από το ζώο. Χρησιμοποίησαν βίντεο των αλληλεπιδράσεων, αναζητώντας τη συσχέτισή της συμπεριφοράς των ζώων με τα ευρήματα των εγκεφαλογραφημάτων. Τα δεδομένα συμπληρώθηκαν και από ερωτηματολόγια στα οποία απάντησαν οι κηδεμόνες.

Αν βρεθούν αποδείξεις εγκεφαλικού συγχρονισμού, η ερευνητική ομάδα ελπίζει ότι θα μπορέσει να διερευνήσει το φαινόμενο σε μεγαλύτερο βάθος. Για παράδειγμα, ο συγχρονισμός των εγκεφαλικών κυμάτων τείνει να δείχνει μια μικρή μετατόπιση, που σημαίνει ότι ο ένας εκ των δύο συμμετεχόντων ηγείται της αλληλεπίδρασης.

Όπως εξηγεί ο Noreika: “Αυτές οι μελέτες συγχρονισμού [μας] επιτρέπουν να εξετάσουμε ποιος καθοδηγεί ποιον”. Τα ευρήματα, μάλιστα, θα μπορούσαν να έχουν πρακτικές εφαρμογές. Μεταξύ αυτών, ο Noreika εξήγησε ότι οι ειδικοί μπορεί να καταφέρουν να προβλέψουν ποια άτομα έχουν να κερδίσουν περισσότερα οφέλη από τα ζώα θεραπείας.

Πώς θα καταλάβετε ότι έχετε αναπτύξει μια ισχυρή σχέση με τον σκύλο σας

Προφανώς και αγαπάμε τον σκύλο μας και κάνουμε ό,τι καλύτερο περνάει από το χέρι μας για αυτόν.

H Δρ. Colleen Dell από το Πανεπιστήμιο του Σασκάτσουαν στον Καναδά, η οποία δεν συμμετείχε στην έρευνα, είπε ότι ένα σημαντικό χαρακτηριστικό της είναι ότι μας δίνει πληροφορίες για το πώς βιώνουν οι σκύλοι τα πράγματα. Προσέθεσε ότι ο συγχρονισμός των εγκεφαλικών κυμάτων θα μπορούσε να λειτουργήσει συμπληρωματικά με τη γλώσσα του σώματος, βοηθώντας μας να κατανοήσουμε σε μεγαλύτερο βάθος τα συναισθήματα και τις σκέψεις των σκύλων. Επεσήμανε, παρόλα αυτά, ότι η συγκεκριμένη έρευνα δεν μπορεί από μόνη της να μας δώσει όλες τις απαντήσεις, καθώς εστιάζει σε πολύ συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου.

“Στην πραγματικότητα γνωρίζουμε πολύ λίγα σχετικά με τον ανθρώπινο εγκέφαλο και τις ικανότητές του, και πολύ, πολύ λιγότερα για τους σκύλους. Αλλά και πάλι, μόνο και μόνο το να τεθεί το ερώτημα θεωρώ ότι είναι φανταστικό, γιατί αναγνωρίζεται έτσι η ύπαρξη του δεσμού ανθρώπου-ζώου.”