Όσα πρέπει να ξέρετε για τις παθήσεις του θυρεοειδούς αδένα στον σκύλο
Στέλλα Πανοπούλου
21/07/2023
Τα προβλήματα του θυρεοειδούς αδένα είναι πολύ συχνά στους ανθρώπους.
Υπολογίζεται πως οι περισσότεροι άνθρωποι που πάσχουν από κάποια πάθηση του θυρεοειδούς δεν το γνωρίζουν. Γι’ αυτόν το λόγο η πρόληψη κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική. Τι συμβαίνει, όμως, με τις παθήσεις του θυρεοειδούς στο σκύλο; Πώς θα καταλάβετε ότι πάσχει ο σκύλος σας από κάποια νόσο του θυρεοειδούς;
Ο θυρεοειδής αδένας βρίσκεται στον λαιμό κοντά στην τραχεία και επιτελεί λειτουργίες απαραίτητες για το σώμα. Πιο συγκεκριμένα, βοηθά στη ρύθμιση του μεταβολικού ρυθμού του οργανισμού παράγοντας ορμόνες με ιδιαίτερα σημαντική λειτουργία, όπως την Τ3 και την Τ4. Η περίπτωση ενός θυρεοειδούς που υπερ-λειτουργεί, δηλαδή ανεβάζει το ρυθμό του μεταβολισμού, ονομάζεται υπερθυρεοειδισμός, ενώ η περίπτωση ενός θυρεοειδούς που υπολειτουργεί ονομάζεται υποθυρεοειδισμός. Αυτές οι δύο παθήσεις αποτελούν περίπου το 95% των παθήσεων του θυρεοειδούς στο σκύλο. Το υπόλοιπο 5% αποτελείται από πιο σπάνιες παθήσεις, όπως τον καρκίνο του θυρεοειδούς.
Υπερθυρεοειδισμός
Ο υπερθυρεοειδισμός προκύπτει όταν ο οργανισμός του σκύλου παράγει περίσσεια θυρεοειδικών ορμονών, αυξάνοντας το μεταβολικό ρυθμό. Αυτή η περίπτωση νόσου του θυρεοειδούς είναι σπάνια στους σκύλους και όταν εμφανίζεται είναι συνήθως σοβαρή. Αυτό συμβαίνει γιατί ο υπερθυρεοειδισμός τείνει να εμφανίζεται ως αποτέλεσμα ενός είδους καρκίνου, του θυρεοειδικού καρκινώματος. Οι στρατηγικές αντιμετώπισης του θυρεοειδικού καρκινώματος περιλαμβάνουν χειρουργικές επεμβάσεις, χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία, ανάλογα με την κατάσταση του σκύλου και με τα χαρακτηριστικά του όγκου. Υπάρχουν, ακόμα, φάρμακα τα οποία σταθεροποιούν τα επίπεδα ορμονών κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Δυστυχώς, η μακροπρόθεσμη πρόγνωση του υπερθυρεοειδισμού στους σκύλους σπάνια είναι καλή. Τα συμπτώματα του υπερθυρεοειδισμού περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων: απώλεια βάρους, υπερκινητικότητα, αυξημένη όρεξη, δίψα και ούρηση, υπερμεγέθη θυρεοειδή αδένα, εμετό, ταχυκαρδία, καρδιακή ανεπάρκεια και δύσπνοια.
Υποθυρεοειδισμός
Ο υποθυρεοειδισμός στους σκύλους προκαλείται συνήθως είτε από λεμφοκυτταρική θυρεοειδίτιδα, είτε από ιδιοπαθή ατροφία του θυρεοειδούς αδένα. Η πρώτη περίπτωση, κατά την οποία το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στο θυρεοειδή, είναι η πιο συχνή αιτία υποθυρεοειδισμού. Τις περισσότερες φορές υπάρχουν κληρονομικοί παράγοντες που επηρεάζουν την εμφάνιση αυτής της νόσου. Στη δεύτερη περίπτωση η οποία δεν έχει μελετηθεί επαρκώς, φυσιολογικός θυρεοειδικός ιστός αντικαθίσταται από λιπώδη ιστό.
Τα πιο συχνά συμπτώματα του υποθυρεοειδισμού περιλαμβάνουν αύξηση του σωματικού βάρους χωρίς αύξηση της όρεξης, υποτονικότητα, δυσφορία με το κρύο, έντονη απώλεια τριχώματος το οποίο είναι ξηρό, βραδυκαρδία, υψηλή χοληστερόλη, σκούρο χρωματισμό του δέρματος και αυξημένη τάση για δερματίτιδες και ωτίτιδες. Σε μη στειρωμένους σκύλους, ο υποθυρεοειδισμός μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στο αναπαραγωγικό σύστημα.
Ο υποθυρεοειδισμός είναι συχνότερος σε σκύλους μεταξύ 4-10 ετών. Κάποιες φυλές σκύλων είναι πιο ευάλωτες στον υποθυρεοειδισμό, κυρίως οι μεσαίου-μεγάλου μεγέθους φυλές. Η νόσος εμφανίζεται κυρίως στα Cocker Spaniel, Miniature Schnauzer, Golden Retriever, Ιρλανδικά Setter και Dachshund. Η εμφάνισή της είναι σπάνια σε μικρού μεγέθους φυλές.
Ο υποθυρεοειδισμός μπορεί να γίνει διαχειρίσιμος με εφόρου ζωής χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής αλλά δεν θεραπεύεται πλήρως. Είναι απαραίτητο να ελέγχονται τακτικά τα επίπεδα ορμονών του σκύλου σας έτσι ώστε να χορηγείται η σωστή δοσολογία της ορμόνης που χρειάζεται. Η χορήγηση μεγαλύτερης δόσης ορμόνης μπορεί να προκαλέσει υπερθυρεοειδισμό.
Κάποια κουτάβια έχουν εκ γενετής – ή αποκτούν στο μέλλον – κάποιου είδους ανεπάρκεια του θυρεοειδούς που προκαλεί ελλείψεις στην παραγωγή των απαραίτητων για την ανάπτυξη ορμονών. Αυτά τα κουτάβια συχνά παρουσιάζουν μορφές νανισμού και νοητικής αναπηρίας.
Διάγνωση
Τα προβλήματα του θυρεοειδούς διαγιγνώσκονται με αιματολογικές εξετάσεις που ελέγχουν τα επίπεδα των ορμονών του ζώου. Επειδή τα ίδια συμπτώματα συχνά μπορούν να είναι αποτέλεσμα άλλων ασθενειών, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να βρείτε έναν/μία κτηνίατρο που εμπιστεύεστε και ο/η οποίος/α θα διενεργήσει μια σειρά εξετάσεων στον σκύλο σας για να τις αποκλείσει. Κάποιες φυλές σκύλων, όπως κάποια λαγωνικά και κάποιοι σκύλοι της Αλάσκας τείνουν να έχουν γενικότερα χαμηλότερα επίπεδα Τ4 από τις άλλες. Ακόμα, κάποια φάρμακα όπως τα γλυκοκορτικοειδή, μπορούν να μειώσουν τα επίπεδα της Τ4.
Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος να διαγνωστεί κάποια θυρεοειδική νόσος είναι η πρόληψη. Συζητήστε με τον/την κτηνίατρό σας την πιθανότητα να διενεργήσει αιματολογικές εξετάσεις των θυρεοειδικών ορμονών ως μέρος του ετήσιου ελέγχου του σκύλου σας.