Ο σκύλος μας είναι ο καλύτερός μας φίλος, ισότιμο μέλος της οικογένειάς μας. Συχνά είναι και ο καλύτερος φύλακάς μας.

Πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει ιστορίες για σκύλο που έσωσε τους δικούς του ανθρώπους από έναν διαρρήκτη ή τους ξύπνησε όταν ξέσπασε πυρκαγιά στο σπίτι. Και πόσους σκύλους δίπλα μας δεν έχουμε δει να είναι έτοιμοι να προστατέψουν τους κηδεμόνες τους, ακόμα και στη βόλτα. Μπορεί ανάμεσα σε αυτούς να είναι και ο δικός σας.

Έχετε άραγε σκεφτεί γιατί συμβαίνει αυτό; Γιατί αυτά τα υπέροχα τετράποδα πλάσματα θέλουν να είναι δίπλα μας και να μας προστατεύουν;

Εν αρχή ην το DNA

Στην άγρια φύση, οι συγγενείς των σκύλων, οι λύκοι, ζουν, όπως ξέρουμε, σε αγέλες και σπάνια χωρίζεται ο ένας από τον άλλον. Η προστασία δε της αγέλης έρχεται σε αυτούς φυσικά και ενστικτωδώς για λόγους επιβίωσης. Προστατεύονται για να επιβιώσουν. Τόσο απλά. Το ίδιο συμβαίνει και με τους οικόσιτους σκύλους μας που έχουν κληρονομήσει αυτό το χαρακτηριστικό της επιβίωσης.

Και ενώ αυτή η επιθυμία προστασίας του ανθρώπου τους είναι κοινό χαρακτηριστικό σε όλους τους σκύλους, είτε είναι μεγάλοι είτε μικροί, σε οποιαδήποτε φυλή και αν ανήκουν, εντούτοις ορισμένες φυλές τείνουν να είναι πιο προστατευτικές από άλλες. Χαρακτηριστικά παραδείγματα οι σκύλοι των φυλών Bullmastiff, Cane Corso, German Shepherd και Doberman Pinscher, κάτι βέβαια που δεν αποτελεί έκπληξη, καθώς πολλοί από αυτούς έχουν εκτραφεί ειδικά για αυτόν το λόγο, να γίνουν φύλακες δηλαδή. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι δεν γίνονται εξαιρετικά κατοικίδια. Απλώς χρειάζονται περισσότερη εκπαίδευση για τη σωστή κοινωνικοποίησή τους από έναν μέσο σκύλο.

Επομένως καταλαβαίνουμε ότι οι σκύλοι θεωρούν τους κηδεμόνες τους μέρος της αγέλης και ενστικτωδώς αισθάνονται την ανάγκη να τους προστατεύσουν σε περίπτωση οποιασδήποτε απειλής. Επίσης, είναι φυσικό να προστατεύουν τα πράγματα που θεωρούν δικά τους, όπως το σπίτι τους αλλά και το φαγητό τους, τα παιχνίδια τους, τα κρεβατάκια τους κτλ.

Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι ως εξαιρετικά έξυπνα πλάσματα, τα σκυλιά γνωρίζουν ότι εσείς είστε η πηγή πολλών καλών πραγμάτων για αυτά, όπως το φαγητό τους, οι βόλτες τους, το παιχνίδι τους. Το ένστικτο της επιβίωσης παίζει ρόλο στην αφοσίωσή τους, αφού γνωρίζουν καλά ότι βασίζονται σε εμάς. Μας προστατεύουν για να προστατευτούν και εκείνα.

Όσο όμορφο όμως και αν είναι να ξέρετε ότι έχετε έναν τετράποδο φύλακα μαζί σας ανά πάσα στιγμή, εντούτοις πρέπει να θυμάστε ότι υπάρχει μια λεπτή γραμμή μεταξύ του ενστίκτου προστασίας και της επιθετικότητας ενός σκύλου.

Ένας προστατευτικός σκύλος θα είναι σε εγρήγορση όταν εμφανιστούν στον ορίζοντα νέοι άνθρωποι ή βρεθεί σε άγνωστο περιβάλλον. Αλλά θα παραμείνει υπό έλεγχο και ήρεμος. Αυτή είναι η αποδεκτή συμπεριφορά, για την οποία δεν χρειάζεται να ανησυχείτε. Το να ενεργοποιείται δηλαδή το ένστικτο της προστασίας μόνο όταν νιώσει ότι απειλείται ή αισθανθεί φόβο. Για παράδειγμα, αν κάποιος στη βόλτα σας πεταχτεί από ένα σκοτεινό στενό ή αν καταλάβει ότι κάποιος προσπαθεί να διαρρήξει το σπίτι τη νύχτα. Και στις δύο περιπτώσεις, είναι απολύτως φυσιολογικό ο σκύλος να αντιδράσει. Ο κηδεμόνας του από την άλλη θα πρέπει να είναι σε θέση να ηρεμήσει το ζώο του όταν απομακρυνθεί ο κίνδυνος.

Τα λάθη που κάνετε και μπορεί να γίνει ο σκύλος σας επιθετικός

Οι άνθρωποι, σύμφωνα με τον Greenberg, δεν έχουν την ικανότητα να προλαμβάνουν την επιθετικότητα του σκύλου τους.

Όταν η επιθυμία για προστασία είναι επιθετικότητα και τίποτα άλλο

Τι συμβαίνει όμως με το θέμα της προστασίας που είναι στην πραγματικότητα επιθετικότητα; Η επιθετικότητα ενός σκύλου πολύ συχνά θεωρείται λανθασμένα από πολλούς κηδεμόνες ως προστασία ή υπερπροστασία. Και με το να τη δέχονται είναι σαν να την επιβραβεύουν. Όμως η λειτουργία αυτή είναι εντελώς διαφορετική και έχει τις ρίζες της στην ανασφάλεια και το φόβο του ίδιου του σκύλου. Δεν έχει να κάνει με την αγάπη του προς τον κηδεμόνα του και την ανάγκη να τον προστατέψει.

Ένας επιθετικός σκύλος θα γίνει επιθετικός ακόμη και όταν δεν είναι απαραίτητο να το κάνει, όταν δεν το απαιτεί η κατάσταση. Σε αυτή την περίπτωση δείχνει κυριαρχική συμπεριφορά και συχνά πρόθεση να βλάψει χωρίς προφανή λόγο ή χωρίς κάποια πρόκληση.

Είναι σύνηθες, όπως αναφέραμε και πιο πάνω, για έναν προστατευτικό σκύλο να βρίσκεται σε εγρήγορση όταν ένας άλλος σκύλος ή ένας άγνωστος άνθρωπος περνάει από κοντά. Δεν είναι όμως φυσιολογική συμπεριφορά όταν ο σκύλος γρυλίζει ή παίρνει θέση μάχης χωρίς κανέναν λόγο. Αυτή η υπερβολική αντίδραση είναι πολύ επικίνδυνη και θα πρέπει να αποθαρρύνεται, καθώς μπορεί να οδηγήσει στο να δαγκώσει έναν απλό περαστικό ή να επιτεθεί σε έναν φιλικό σκύλο που πλησίασε πολύ κοντά.

Επομένως είναι σοβαρή υποχρέωση του κάθε κηδεμόνα να το αντιμετωπίσει. Γιατί αυτό δεν είναι μια φυσιολογική ανάγκη προστασίας αλλά μια μη φυσιολογική, προβληματική, αντίδραση, η οποία δεν θα υπήρχε αν είχε γίνει η κατάλληλη κοινωνικοποίηση κατά τα πρώτα στάδια της ζωής του ζώου. Αλλά ακόμα και αν δεν έχει αυτό συμβεί, μπορεί να αλλάξει. Γιατί πρέπει να αλλάξει. Θα χρειαστεί βέβαια αρκετή υπομονή για να τον βοηθήσετε να ξεπεράσει τα ερεθίσματα που τον προκαλούν και να γίνει ένας κοινωνικός, ακίνδυνος σύντροφος.

Δεν γίνεται η συμπεριφορά του αυτή να σας εμποδίζει από το να χαιρετάτε ανθρώπους στο δρόμο ή να έχετε κόσμο στο σπίτι σας. Ή να φοβάστε ότι ανά πάσα στιγμή μπορεί να γίνει επίθεση. Και το πιο σημαντικό: Δεν γίνεται να αφήνετε το ζώο σας να υποφέρει από ανασφάλεια και φόβο, βασικοί λόγοι, όπως αναφέραμε, για αυτή τη συμπεριφορά.

Είναι αλήθεια ότι σε όλους μας αρέσει να νιώθουμε ότι έχουμε δίπλα μας κάποιον που ανά πάσα στιγμή θα κάνει τα πάντα για να μην πάθουμε τίποτα. Θα πρέπει όμως να αναγνωρίζουμε πότε αυτός-στη συγκεκριμένη περίπτωση ο σκύλος μας- θέλει πραγματικά να μας προστατέψει και να προστατευτεί και ο ίδιος. Όταν η συμπεριφορά αυτή ξεπερνάει τα όρια και αρχίζει ο κίνδυνος, θα πρέπει να είμαστε και πάλι σε θέση να το αναγνωρίσουμε και να μην το αφήσουμε να συνεχίζεται. Η σωστή κοινωνικοποίηση ενός σκύλου, η καθημερινή του άσκηση και η ενασχόλησή του με διάφορα πράγματα είναι αυτά που χρειάζονται ώστε να είναι η ζωή μαζί του ήρεμη, αρμονική και ακίνδυνη. Και με την προστασία που θέλουμε.