Δάγκωσε ο σκύλος σας το παιδί σας; 9 είναι οι πιθανοί λόγοι
Μυρτώ Τζώρτζου
24/06/2024
Όσο εκπαιδευμένος και καλός χαρακτήρας και αν είναι ένας σκύλος θα μπορούσε κάτω από ορισμένες συνθήκες να δείξει άσχημη συμπεριφορά, όπως το να δαγκώσει. Όσοι δε έχουν παιδιά που συμβιώνουν με σκύλο θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και να μην τα αφήνουν μαζί του χωρίς επίβλεψη- ειδικά αν είναι πολύ μικρά στην ηλικία.
Σύμφωνα με έρευνες τα παιδιά που είναι πιο πιθανό να δαγκωθούν από ένα κατοικίδιο ζώο είναι εκείνα που είναι μεταξύ 5 και 9 ετών, με τα αγόρια να είναι πιο πιθανό να δαγκωθούν από τα κορίτσια. Μεταξύ των δαγκωμάτων που προκαλούνται από κατοικίδια ζώα, τα δαγκώματα σκύλων αντιπροσωπεύουν το 80-90% αυτών, ενώ τα δαγκώματα γάτας κατατάσσονται στη δεύτερη θέση, αντιπροσωπεύοντας το 5-15%. Στο 70% των περιπτώσεων, ο σκύλος που δαγκώνει το παιδί είναι ο σκύλος του σπιτιού.
Αυτό που όμως πρέπει να ξέρουμε είναι ότι κανένας σκύλος δεν δαγκώνει χωρίς λόγο. Καλό θα ήταν λοιπόν να γνωρίζουμε τους πιθανούς λόγους για τους οποίους ο σκύλος μπορεί να δείξει τέτοια συμπεριφορά. Αρχικά καλό είναι να πούμε ότι η πιο κοινή αιτία είναι ο φόβος καθώς σύμφωνα με έρευνες, περισσότερα από τα τρία τέταρτα των σκύλων με ιστορικό δαγκώματος παιδιών είχαν ιστορικό συμπεριφορών που είχαν να κάνουν με το φόβο, όπως φόβο δυνατών θορύβων, φόβο επίπληξης από τον κηδεμόνα τους και άλλα.
Οι διάφορες τώρα φοβίες είναι πιο πιθανό να παρατηρηθούν σε σκύλους που δεν κοινωνικοποιήθηκαν σωστά κατά τη διάρκεια της πρώτης κρίσιμης περιόδου κοινωνικοποίησής τους και σε σκύλους που είχαν κάποιες τραυματικές εμπειρίες. Ωστόσο, μπορεί επίσης να υπάρχουν και γενετικοί παράγοντες.
Ας δούμε κάποιους βασικούς λόγους που μπορεί ένας σκύλος να δαγκώσει ένα παιδί. Και ελπίζουμε ότι αυτοί οι λόγοι θα σας βοηθήσουν από τη μία να κατανοήσετε γιατί συνέβη κάτι τέτοιο και από την άλλη να μπορέσετε να αποτρέψετε τυχόν μελλοντικά δαγκώματα.
1. Ο σκύλος έχει τάση στη φύλαξη πραγμάτων
Η φύλαξη πραγμάτων είναι η τάση ενός σκύλου να ”προστατεύει” οτιδήποτε αντιλαμβάνεται ως πολύτιμο. Είναι ο τρόπος να πει, ”αυτό είναι δικό μου, μη με πλησιάσεις όταν το έχω στην κατοχή μου”.
Η έλλειψη ”εμπιστοσύνης” είναι αυτό που τελικά ενεργοποιεί τη φύλαξη πραγμάτων στους σκύλους. Με άλλα λόγια, ο σκύλος φοβάται ότι θα χάσει την πρόσβαση σε κάτι που τον ενδιαφέρει πολύ.
Τα σκυλιά μπορούν να φυλάξουν πράγματα όπως το μπολ τροφής τους, τις τσάντες τροφίμων, τα παιχνίδια, τους χώρους ύπνου (κρεβάτια, χαλάκια, καναπέδες), ακόμη και τυχαία πράγματα που βρίσκονται στο πάτωμα. Και φυσικά ανθρώπους.
Σύμφωνα με έρευνα το 42% των περιπτώσεων οικόσιτων σκύλων που δαγκώνουν παιδιά αφορούν ζώα που φυλάνε φαγητό.
2. Ο σκύλος στριμώχτηκε
Οι σκύλοι μπορούν να δαγκώσουν ένα παιδί ως άμυνα όταν στριμώχνονται. Το κλασικό παράδειγμα είναι ένα παιδί που κυνηγάει έναν σκύλο γύρω γύρω στο σπίτι. Στη συνέχεια, ο σκύλος στριμώχνεται σε έναν τοίχο ή κάτω από ένα κρεβάτι. Το παιδί τον πλησιάζει και εκείνος το δαγκώνει.
Οι περισσότεροι σκύλοι όταν βρίσκονται σε μια κατάσταση, κατά την οποία δεν αισθάνονται άνετα, θα αντιδράσουν είτε φεύγοντας από εκεί είτε κάνοντας αντεπίθεση (γρύλισμα ή δάγκωμα).
Όταν ένας σκύλος στριμώχνεται από ένα παιδί, δεν μπορεί να διαφύγει. Οπότε του μένει η δεύτερη επιλογή που είναι να αντιδράσει- με γρύλισμα ή δάγκωμα- ώστε να υπερασπιστεί τον εαυτό του.
3. Το παιδί κοίταξε τον σκύλο στα μάτια
Το ύψος ενός μικρού παιδιού το βάζει στην ατυχή θέση να κοιτάζει τους σκύλους απευθείας στα μάτια. Κάποια σκυλιά έχουν συνηθίσει να τα κοιτούν στα μάτια ενώ κάποια άλλα το απολαμβάνουν κιόλας. Όμως ένα μεγάλο ποσοστό αισθάνεται άβολα όταν κοιτάζεται απευθείας στα μάτια και μπορεί να δαγκώσει. Αυτό συμβαίνει επειδή στους σκύλους ένα βλέμμα στα μάτια είναι σημάδι εκφοβισμού. Είναι διαφορετικό από ό, τι μεταξύ των ανθρώπων, όπου η συγκεκριμένη πράξη θεωρείται ενδιαφέρον ή κάποιου είδους δέσμευση.
4. Το παιδί φίλησε ή αγκάλιασε τον σκύλο
Οι αγκαλιές και τα φιλιά στους σκύλους μπορεί να οδηγήσουν σε διάφορα προβλήματα. Ένα από αυτά είναι ότι, όπως ειπώθηκε και πιο πάνω, στα σκυλιά δεν αρέσει να μην έχουν δρόμους διαφυγής.
Όταν ένα παιδί αγκαλιάζει και φιλάει τον σκύλο, συνήθως τον κρατάει σφιχτά και τον πιέζει, με αποτέλεσμα ο σκύλος να νιώθει ”παγιδευμένος”. Επιπλέον, σκεφτείτε ότι οι αγκαλιές και τα φιλιά δεν είναι φυσικές συμπεριφορές των σκυλιών και ως εκ τούτου, τέτοιες ενέργειες μπορεί να παρερμηνευτούν από αυτά.
5. Ο σκύλος ήταν στρεσαρισμένος και ταραγμένος
Η αλήθεια είναι ότι τα μικρά παιδιά βλέπουν τους σκύλους περισσότερο σαν λούτρινα ζώα. Έτσι είναι πιθανό να αλληλεπιδρούν μαζί τους με τρόπους που τους τρομάζουν και τους ταράζουν. Μπορεί να αρπάξουν τον σκύλο από την ουρά, να τραβήξουν τη γούνα του ή να προσπαθήσουν να τον σπρώξουν με τα δάχτυλά τους. Και συχνά αυτά τα κάνουν με απρόβλεπτους τρόπους και φωνάζοντας.
Όσο κι αν ονειρευόμαστε έναν σκύλο που μπορεί να τα ανεχθεί όλα αυτά, η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Τα περισσότερα σκυλιά δυσκολεύονται σε κάποιο βαθμό όταν βρίσκονται κοντά σε παιδιά.
Το πόσο τώρα οι σκύλοι το ”χειρίζονται” όλο αυτό μπορεί να διαφέρει από τον έναν σκύλο στον άλλον. Όλοι όμως μπορεί να φτάσουν σε οριακό σημείο. Στην ιδανική περίπτωση, ελπίζουμε ότι τα σκυλιά θα φύγουν πριν επιλέξουν να δαγκώσουν, αλλά τα σκυλιά δεν κάνουν πάντα τις επιλογές που εμείς ελπίζουμε να κάνουν. Πιθανότατα δε, ο σκύλος έδινε σημάδια άγχους και ταραχής από πριν. Όμως αυτά τα σημάδια δεν εντοπίστηκαν έγκαιρα.
6. Ο σκύλος κοιμόταν και ξύπνησε απότομα
Ακριβώς όπως θα ταραζόσασταν να σας ξυπνάει κάποιος επανειλημμένα, έτσι ταράζονται και οι σκύλοι. Οι σκύλοι επίσης δεν μπορούν να κάνουν πολλά για να επικοινωνήσουν την πρόθεσή τους να κοιμηθούν και να ξεκουραστούν χωρίς ενόχληση, πέρα από το ότι μας το δείχνουν με τη γλώσσα του σώματός τους.
Έτσι το ξαφνικό ξύπνημα μπορεί να τα κάνει να αντιδράσουν ενστικτωδώς με το να δαγκώσουν- ειδικά αν κοιμούνται βαθιά. Τα παιδιά, όπως ξέρουμε, συνηθίζουν να ενοχλούν τους σκύλους και να τους ξυπνούν απότομα.
7. Ανακατευθυνόμενη συμπεριφορά
Μερικές φορές οι σκύλοι δαγκώνουν όταν βρίσκονται σε κατάσταση υψηλής διέγερσης. Αν εκείνη τη στιγμή τους ακουμπήσετε, το πιθανότερο είναι να ξεσπάσουν σε εσάς. Για παράδειγμα αν ξαφνικά ακουμπήσετε έναν σκύλο που γαβγίζει σε κάποιον από το παράθυρο, είναι πολύ πιθανό να γυρίσει και να σας δαγκώσει. Ή αν τσακώνεται με έναν άλλον σκύλο και εσείς πλησιάσετε για να τους χωρίσετε, τότε μπορεί να την πληρώσετε εσείς.
Τα παιδιά είναι πιο ευάλωτα σε ανακατευθυνόμενα δαγκώματα επειδή αποτυγχάνουν να διαβάσουν τη γλώσσα του σώματος του σκύλου που βρίσκεται σε κατάσταση διέγερσης.
8. Ο σκύλος δεν αισθανόταν καλά
Διάφορα προβλήματα υγείας μπορεί να κάνουν τον σκύλο να μη νιώθει καλά και να μην έχει υπομονή. Και έτσι να γίνει επιθετικός και να δαγκώσει. Αν μάλιστα νιώσει και πόνο, τότε οι πιθανότητες δαγκώματος είναι περισσότερες.
Σύμφωνα με μια μελέτη σχετικά με τον πόνο και τα προβλήματα συμπεριφοράς σε σκύλους, η επιθετική συμπεριφορά που μπορεί να υπάρχει σε σκύλους με χρόνια μυοσκελετικά προβλήματα παρατηρείται πιθανότατα όταν αυτοί προσεγγίζονται και επίσης συχνά όταν είναι ξαπλωμένοι. Άλλες μορφές πόνου, όπως ο πόνος στο αυτί από λοίμωξη ή ο πόνος στα δόντια, μπορεί να προκαλέσουν απροθυμία σε ένα σκυλί να αγγιχτεί κοντά στην περιοχή του προσώπου.
9. Ο σκύλος έχει ένα πρόβλημα υγείας
Εκτός από τον πόνο, υπάρχουν και κάποιες παθολογικές καταστάσεις που είναι γνωστό ότι προκαλούν αλλαγές συμπεριφοράς σε σκύλους.
Για παράδειγμα, ο υποθυρεοειδισμός μπορεί να προκαλέσει μια σειρά αλλαγών συμπεριφοράς στους σκύλους, όπως να γίνουν πιο επιθετικοί, ανήσυχοι, στρεσαρισμένοι ή μπερδεμένοι.
Ακόμη και κάποια φάρμακα μπορούν να προκαλέσουν αλλαγές στη συμπεριφορά ενός ζώου. Για παράδειγμα, τα στεροειδή μεταξύ άλλων μπορούν να αυξήσουν τα επίπεδα κορτιζόλης στην κυκλοφορία του αίματος, γεγονός που μπορεί τελικά να αλλάξουν τη λειτουργία του εγκεφάλου και τη διάθεση του ζώου.
Είναι επίσης πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε ότι σύμφωνα με έρευνα οι σκύλοι περίπου 20 δευτερόλεπτα πριν δαγκώσουν, δίνουν πολλά σήματα επιθετικότητας. Αυτό δείχνει ότι τα δαγκώματα σκύλων είναι προβλέψιμα. Οπότε ένα μεγάλο μέρος των δαγκωμάτων αυτών στα παιδιά μπορεί να προληφθεί με επίβλεψη. Ωστόσο, η στενή εποπτεία δεν είναι πάντα η απάντηση.
Γιατί συχνά αποτυγχάνει η εποπτεία;
Πολλά δαγκώματα στα παιδιά συμβαίνουν στην κυριολεξία κάτω από τη μύτη του γονέα. Γιατί; Αυτό μπορεί να οφείλεται σε διάφορους παράγοντες ή σε συνδυασμό παραγόντων.
Ένας από αυτούς είναι η αποτυχία, όπως είπαμε πιο πάνω, αναγνώρισης των προειδοποιητικών ενδείξεων που συμβαίνουν λίγο πριν το δάγκωμα.
Ένας άλλος παράγοντας είναι η κοινή πεποίθηση ότι τα σκυλιά που έχουμε στο σπίτι μας και ζουν μαζί μας δεν είναι επιθετικά προς εμάς. Αυτό όμως δεν ισχύει. Στην πραγματικότητα, κάθε σκύλος που θα βρεθεί σε μια δύσκολη και στρεσογόνα κατάσταση μπορεί να δείξει επιθετικότητα και να δαγκώσει. Και συνήθως τέτοιες καταστάσεις συμβαίνουν όταν η αλληλεπίδραση γίνεται ανάμεσα στα παιδιά και τους σκύλους.