Οι ειδικοί ανησυχούν σχετικά με τα γενετικά χαρακτηριστικά που διαθέτουν σήμερα αρκετές φυλές σκύλων.

Πολλοί καθαρόαιμοι σκύλοι εμφανίζουν προβλήματα υγείας τα οποία είναι καταγεγραμμένα στο DNA τους. Έτσι, οι επιστήμονες εφιστούν την προσοχή μας στο γεγονός ότι ανάμεικτες φυλές πρέπει να διασταυρωθούν μεταξύ τους, με σκοπό τη μείωση των γονιδίων που προκαλούν την εμφάνιση αυτών των ασθενειών.

Φυλές με κληρονομικά προβλήματα υγείας

Σκυλάκια όπως είναι τα Γαλλικά bulldog εμφανίζουν προβλήματα στη σπονδυλική στήλη και στο αναπνευστικό, ενώ τα Cavalier King Charles spaniel έχουν δυσμορφίες στο κρανίο και προβλήματα στην καρδιά. Πολλές φυλές καθαρόαιμων σκύλων αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας που θεωρούνται εγγενή της φυλής τους, κι ενώ γίνονται προσπάθειες για πιο υγιή εκτροφή με την βοήθεια των τακτικών ελέγχων, η προσέγγιση αυτή έχει τα όριά της.

Η Clare Rusbridge, καθηγήτρια κτηνιατρικής νευρολογίας στο Πανεπιστήμιο του Surrey, δήλωσε ότι πολλές ασθένειες προκύπτουν από ένα σύνθετο συνδυασμό γενετικών παραγόντων, ενώ η γονιδιακή δεξαμενή των φυλών ήταν συχνά τόσο μικρή που απλά δεν υπήρχαν αρκετά υγιή άτομα για να διασταυρωθούν μεταξύ τους. “Χρειάζεται μια αποδοχή του να επιτρέπεται να εισέρχεται νέο γενετικό υλικό,” είπε.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα που έδωσε η Rusbridge ήταν αυτό των Cavalier King Charles spaniel, μιας φυλής που εμφανίζει υψηλά ποσοστά ασθενειών της σπονδυλικής στήλης, μιας επίπονης πάθησης που προκύπτει όταν το κρανίο είναι πολύ μικρό για τον εγκέφαλο, και καρδιακών προβλημάτων. Η Rusbridge εξήγησε γι’ αυτά τα σκυλιά ότι “Όλα έχουν φύσημα στην καρδιά μέχρι να φτάσουν τα 10 έτη, και τα περισσότερα από αυτά πεθαίνουν από ασθένεια της μιτροειδούς βαλβίδας”.

Η ανησυχία γύρω από το θέμα αυτό είναι τόσο έντονη που το 2022, το ανώτατο δικαστήριο της Νορβηγίας αποφάσισε να απαγορεύσει την εκτροφή της συγκεκριμένης φυλής.

Μια πιθανή λύση στο πρόβλημα

Παρότι οι επιστήμονες έχουν βρει Cavalier King Charles spaniel με γενετικές διαφοροποιήσεις που τα προστατεύουν από την ασθένεια της μιτροειδούς βαλβίδας, η Rusbridge εξήγησε ότι η σπανιότητά τους σημαίνει ότι θα είναι πιο αποτελεσματικό να διασταυρωθούν με σκύλους άλλων φυλών που διαθέτουν προστατευτικές παραλλαγές των γονιδίων, για να παραχθούν σκύλοι με καλύτερη υγεία. Τα παιδιά τους, δε, θα μπορούν μετά να διασταυρωθούν ξανά με την αρχική φυλή.

“Στην πραγματικότητα, δεν χρειάζονται πολλές αναμείξεις φυλών πριν φτάσουμε στον σκύλο που μοιάζει με τον αρχικό,” είπε η Rusbridge, η οποία επιμένει ότι η συγκεκριμένη προσέγγιση δεν σημαίνει ότι θα εξαφανιστούν οι καθαρόαιμοι ή οι designer σκύλοι συγκεκριμένων αγαπητών φυλών. Αντ’ αυτού, σημαίνει ότι θα τους σώσουμε. Όπως εξήγησε, πρόκειται για μια προσπάθεια “επανεκκίνησης της φυλής”.

Η Rusbridge προσέθεσε ότι αυτές οι προσπάθειες πρέπει να συμπεριλαμβάνουν τη διαμόρφωση μητρώων διασταυρώσεων φυλών, και μια οδό μέσω της οποίας οι νεότερες γενιές θα μπορούν να δηλώνονται ως μέλη της αρχικής φυλής.

Κάποιες Σκανδιναβικές χώρες έχουν υιοθετήσει αυτή την προσέγγιση. Η Φινλανδία έχει ξεκινήσει ξεχωριστά προγράμματα μεικτών διασταυρώσεων για τα Cavalier King Charles spaniel και τα Γαλλικά bulldog.

Η εκτροφέας που συμμετέχει στο πρόγραμμα μεικτών διασταυρώσεων της Σουηδικής Λέσχης Cavalier King Charles Spaniel, Lena Gillstedt, δήλωσε: “Φυσικά, υπάρχουν κάποιοι εκτροφές που είναι σκεπτικοί, ακόμα και αρνητικοί. Αλλά γενικά, ο βαθμός συμφωνίας μεταξύ εκτροφέων είναι πολύ υψηλός”. Προσέθεσε ότι ήδη έχουν γίνει έξι γέννες, κι έρχονται περισσότερες.

Ο αντίλογος

Παρόλα αυτά, δεν πείθονται όλοι από τα παραπάνω επιχειρήματα.

Ο Michael Levy, πρόεδρος της Βρετανικής Λέσχης Cavalier King Charles Spaniel, είπε πως, παρά το γεγονός ότι η οργάνωση παρακολουθεί αυτές τις προσπάθειες με ενδιαφέρον, “αυτή τη στιγμή δεν τις βλέπουμε ως λύση σε κάποια από τα προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζουμε με τη δημοφιλή ράτσα μας”.

Προσέθεσε, ακόμα: “Όπως με κάθε διασταύρωση, η επιλογή είναι εξαιρετικά σημαντική και η υγεία είναι πάντα η προτεραιότητα σε αυτές τις επιλογές. Ο έλεγχος της υγείας πραγματοποιείται και ενθαρρύνεται από όλες τις λέσχες εκτροφέων”. Ο Levy εξήγησε ότι υποστηρίζει ακράδαντα να κάνουν τεστ DNA οι εκτροφείς για να ελέγχουν τους σκύλους τους για διάφορες κληρονομικές ασθένειες.

Η Βρετανική Κυνολογική Λέσχη είπε ότι έχει αποδεχτεί προγράμματα ανάμεικτων διασταυρώσεων, σαν αυτά που λαμβάνουν χώρα στη Φινλανδία, για διάφορες φυλές ανά τα χρόνια – αν και δεν έχουν συμπεριληφθεί ακόμα τα Γαλλικά bulldog ή τα Cavalier King Charles spaniel – και μάλιστα υπάρχει ένα μονοπάτι που οδηγεί στην αρχική φυλή.

Σύμφωνα με τη Δρ. Joanna Ilska, όμως, διευθύντρια γενετικής έρευνας στην Κυνολογική Λέσχη, πρέπει να υπάρχουν ακλόνητες αποδείξεις κι ένα σχέδιο για τη μεγιστοποίηση των πιθανοτήτων να βελτιώσει η ανάμεικτη διασταύρωση την υγεία και να υποσχεθεί την βελτιστοποίηση της φυλής.

“Συνεχίζουμε να ενθαρρύνουμε τους εκτροφείς να συμμετέχουν σε ελέγχους της υγείας των σκύλων τους πριν αποφασίσουν να τους διασταυρώσουν, και η Κυνολογική Λέσχη έχει αναπτύξει κάμποσα εργαλεία, όχι μόνο για να βοηθήσει τους εκτροφείς να λάβουν υπεύθυνες αποφάσεις, αλλά και για να συγκεντρωθούν δεδομένα, που είναι απαραίτητο για τις μελλοντικές δράσεις και λύσεις για την προστασία της υγείας των σκύλων,” είπε.

Η Rusbridge δήλωσε ότι χρειάζεται μια πιο προληπτική προσέγγιση καθώς, για την ώρα, έγκειται στις λέσχες εκτροφέων να πιέσουν για προγράμματα ανάμεικτης διασταύρωσης με την Κυνολογική Λέσχη.

Με πληροφορίες από: The Guardian