Ήταν σε ηλικία 8 μηνών όταν η Ρόξυ βρήκε την πόρτα του σπιτιού ανοιχτή, πετάχτηκε στο δρόμο και τη χτύπησε διερχόμενο αυτοκίνητο. Μέχρι εκείνη τη στιγμή ζούσε γεμάτη ενέργεια, ως γνήσια «κοκόνα» χαιρόταν να έχει την ουρά της ψηλά· να καμπυλώνει πάνω από την πλάτη της και πάνω απ’ όλα λάτρευε την καθαριότητα. Μάλιστα, απεχθανόταν να την βλέπουμε την ώρα της τουαλέτας της.

Η ρόδα του διερχόμενου αυτοκινήτου πέρασε από πάνω της. Η σπονδυλική της στήλη έσπασε σε τρία σημεία, «ευτυχώς» και τα τρία σχετικά κοντά στην ουρά. Το επίρρημα «ευτυχώς» προστέθηκε από τον κτηνίατρο, που διεπίστωσε ότι «αν η ρόδα την έβρισκε ελάχιστα αριστερότερα στη ράχη, δεν θα επιβίωνε». Βέβαια, ξεκαθάρισε ότι ένα τέτοιο χτύπημα είναι αδύνατον να αποκατασταθεί χειρουργικά.

«Στη θέση σας θα επέλεγα την ευθανασία»

Αυτή ήταν η παραίνεση του δεύτερου κτηνίατρου. Απευθυνθήκαμε σε εκείνον αναζητώντας μια 2η γνώμη για το θέμα του χειρουργείου. Βλέποντας το σκυλάκι και την ακτινογραφία, η διάγνωσή του περιορίσθηκε στις πέντε λέξεις «μόνιμη παράλυση των πίσω άκρων» και η πρότασή του ήταν, χωρίς περιστροφή, μία λέξη: «Ευθανασία».

Φύγαμε, με τη Ρόξυ αγκαλιά και χίλια κατηγορώ στη σκέψη μας εναντίον του «άκαρδου επιστήμονα».

Βέβαια, δεν γνωρίζαμε ότι στην πραγματικότητα ο επιστήμονας ήθελε να προστατέψει την ποιότητα της ζωής για την μικρή μας φίλη, όμως εκείνη τη στιγμή μάς ήταν αδύνατο να αντιληφθούμε το τι κρυβόταν πίσω από την πρότασή του· τα όσα εκείνος γνώριζε και τα οποία εμείς αγνοούσαμε, και ασφαλώς μάθαμε καλά στους μήνες που ακολούθησαν.

Επαναπροσδιορίζοντας την έννοια της καθαριότητας

Μαζί με τα πίσω πόδια έπεσε και η περήφανη ουρά της Ρόξυ. Το χαρακτηριστικό γνώρισμα για όλα τα «κοκονάκια», η σημαία της φυλής τους, κυλίστηκε κι αυτή στο πάτωμα.

Χρειάστηκε να περάσουν περίπου τέσσερις εβδομάδες μέχρις ότου με τα μπροστινά της πόδια αρχίσει να κινείται, σέρνοντας το υπόλοιπο σώμα της.

Ταυτόχρονα, η μικρούλα έχασε τον έλεγχο της ουρήθρας της. Ανά πάσα στιγμή της έφευγαν ούρα και απλώνονταν παντού. Το πρόβλημα αυτό δεν έχει αντιμετωπιστεί μέχρι σήμερα. Τις πάνες δεν τις δέχθηκε ποτέ, μα κι όταν καμιά φορά ξεχνιέται και δεν τις τραβά από πάνω της, μόλις λίγο κινηθεί, αυτές με την τριβή μένουν στο πάτωμα.

Τον πρώτο καιρό ήταν όλα δύσκολα. Κάθε μέρα στο σπίτι φασίνα και κάθε μέρα η Ρόξυ μπάνιο. Επιπλέον είπαμε ένα δακρύβρεχτο αντίο στα χαλιά του σπιτιού. Βέβαια, ο κτηνίατρος συμβούλεψε ότι το καθημερινό μπάνιο δεν είναι καλό για την μικρούλα, άλλωστε είχαμε πια καταλάβει καλά ότι το μπάνιο, δεν την εμποδίζει να λερωθεί ξανά και μάλιστα σε μεγαλύτερη έκταση, καθώς το χλιαρό νερό διευκόλυνε το ουροποιητικό της σύστημα, μαζί με και το παχύ έντερο να απελευθερώσει (μετά το στέγνωμα) ότι είχε κρατημένο.

Έτσι, αποδεχθήκαμε ότι η μικρή αρκετές φορές θα αποπνέει εσάνς καθόλου γοητευτική και θελκτική. Ως συνεπακόλουθο της κατάστασης αυτής ήταν να κοπεί η συνήθεια να κάθεται στον καναπέ ή ακόμα καλύτερα να κουρνιάζει σε μια από της αγκαλιές του σπιτιού. Αυτό το τελευταίο ήταν δύσκολο και παραμένει δύσκολο. Δεν κόπηκαν εντελώς, μα πλέον οι αγκαλιές προϋποθέτουν μπάνιο και σίγουρα τη Ρόξυ τυλιγμένη με πετσέτα σαν πίτα σουβλάκι.

«Θέλω να με ταΐσεις στο στόμα, μα δεν ξέρω πως να σ’ το πω»

Αν υπάρχει ένας κανόνας για τα σκυλάκια με αναπηρία, αυτός είναι η ανάγκη της διαρκούς παρατήρησης. Κάθε σκυλάκι βιώνει διαφορετικά την κατάστασή του και σίγουρα ο/η κάθε κηδεμόνας εκπαιδεύεται από το ίδιο το κατοικίδιο.

Η Ρόξυ μάς δίδαξε ότι δυσκολεύεται να φάει μόνη της. Λόγω της αναπηρίας δεν μπορεί εύκολα να σκύψει. Πρέπει να ισορροπήσει στα μπροστινά της πόδια και σαν τραμπάλα να σηκώσει το πίσω μέρος του σώματός της, ώστε η μουσούδα της να γείρει προς το μπολ. Πολύ δύσκολο και άβολο.

Χρειάστηκε να περάσουν μέρες για να καταλάβουμε τη δυσκολία της. Στην αρχή αφήναμε το μπολ γεμάτο φαγητό και φεύγαμε για δουλειά. Στην επιστροφή μας, το μπολ παρέμενε γεμάτο. Αλλάξαμε τροφές, αλλάξαμε μπολ, πήραμε ειδικές τροφές με ίνες που διευκολύνουν την εντερική λειτουργία, όμως το μπολ δεν άδειαζε ποτέ.

Μια μέρα, απλώς πιάσαμε μια μπουκιά και την οδηγήσαμε στο στόμα της. Αυτό ήταν. Την έφαγε μονομιάς. Άλλωστε πεινούσε. Από τότε το φαγητό απευθείας στο στόμα. Μάλιστα, επειδή πια δεν νιώθει αυτή τη στέρηση (αυτή που μας πιάνει μέσα στη νύχτα και τρέχουμε στο ψυγείο) την ώρα που την ταΐζουμε, αυτή κοιτάζει δεξιά αριστερά. Θέλει να δει ποιοι και ποιες την κοιτάζουν, θέλει κάπως να παρατηρήσει, να κουτσομπολέψει. Το κουτσομπολιό το έχει μέσα της. Μόλις αντιληφθεί ήχους ή κίνηση, σταματάει τα πάντα και κοιτάζει να μάθει το τι συμβαίνει.

Προσαρμογή και η ευτυχία έρχεται ξανά

Εκείνη η παρότρυνση του κτηνιάτρου για «ευθανασία» δεν ξεχάστηκε. Όχι ότι υπήρξε ποτέ ως πιθανότητα επιλογής για τη Ρόξυ, όσο για το γεγονός ότι ένα σκυλάκι με αναπηρία έχει απαιτήσεις, ανάγκες και καθόλου εύκολες στιγμές. Ο κτηνίατρος δεν είχε κάνει την πρόταση απερίσκεπτα. Για να δοθούν πραγματικά καλές συνθήκες ζωής σε ένα κατοικίδιο με αυτού τους είδους την ιδιαιτερότητα, χρειάζεται αφοσίωση, συνέπεια, χώρος και κυρίως προσαρμογή. Η προσαρμογή αφορά τους/τις κηδεμόνες.

Το σίγουρο είναι πως όταν έχουν εξασφαλιστεί οι κατάλληλες συνθήκες, τότε ο χρόνος δίνει όλες τις λύσεις.

Κομβικό σημείο για τη βελτίωση στη ψυχολογία της Ρόξυ διαδραμάτισαν δύο γεγονότα: Το καροτσάκι της και η έλευση του Νιαρ στο σπίτι. Το κάθε ένα από τα δύο την έκαναν να χαμογελά ακόμα πιο πλατιά και αρκετές φορές μέσα στην ημέρα να δείχνει, όπως και να συμπεριφέρεται πραγματικά ευτυχισμένη. Παίζει, τρέχει με τον τρόπο της, δαγκώνει, γλείφει, γαυγίζει και λάμπει.

Παράξενο, μα έχουν περάσει δύο χρόνια από το ατύχημα και το χαμόγελο από τη μουσούδα της δεν έφυγε ποτέ· ακόμα και στις πιο δύσκολες στιγμές.

Όσο για το καρότσι και τον Νιάρ, αυτά είναι τα συστατικά στοιχεία του επόμενου άρθρου· σύντομα.