Η σημασία της οικογένειας και της συμμετοχής σε μια ευρύτερη κοινότητα είναι ιδιαίτερα σημαντικά στοιχεία, όχι μόνο για τον άνθρωπο, αλλά για όλα τα κοινωνικά ζώα, τα οποία διαμορφώνουν στενούς συντροφικούς δεσμούς μεταξύ τους.

Παρακάτω θα δούμε κάποια ζώα για τα οποία οι οικογενειακοί και φιλικοί δεσμοί είναι εξαιρετικά σημαντικοί για την επιβίωση και την ευημερία τους.

1. Κυνόμυες

Οι κυνόμυες ζουν σε μεγάλες αποικίες που αποτελούνται από ομάδες-οικογένειες. Μια οικογένεια συνήθως αποτελείται από ένα αρσενικό, αρκετά θηλυκά, και τα παιδιά τους. Τα τρωκτικά αυτά σκάβουν τις περίτεχνες φωλιές τους κάτω απ’ τη γη. Τα σπίτια τους διαθέτουν ξεχωριστούς χώρους για τον ύπνο, για την τουαλέτα, και για να μεγαλώνουν τα μικρά τους. Ακόμα, μοιράζονται το φαγητό τους, καθαρίζουν το ένα το άλλο, ανταλλάσσουν φιλιά και αγκαλιές για να δείξουν τρυφερότητα, και φροντίζουν να κρατούν άλλους κυνόμυες μακριά. Τα μικρά αυτά ζωάκια επικοινωνούν χρησιμοποιώντας κοφτά γαβγίσματα, και μπορούν να ενημερώσουν τους συγγενείς τους σχετικά με το αν πλησιάζει κάποιος θηρευτής, και τι χαρακτηριστικά έχει.

2. Ελέφαντες

Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα ζώων που διατηρούν στενές οικογενειακές σχέσεις είναι οι ελέφαντες, αυτά τα πανέξυπνα ζώα με την καταπληκτική μνήμη και την ανεπτυγμένη ενσυναίσθηση. Κάθε κοπάδι αποτελείται από 8-100 ελέφαντες που καθοδηγούνται από την πιο ηλικιωμένη, και συνήθως τη μεγαλύτερη σε μέγεθος θηλυκή, η οποία είναι γεμάτη γνώσεις που βοηθούν το κοπάδι στην εξεύρεση τροφής και νερού.

Οι αρσενικοί ελέφαντες τείνουν να φεύγουν από την ομάδα κατά την εφηβεία, μεταξύ των 8 και των 13 ετών. Πολλές γενιές θηλυκών βοηθούν η μία την άλλη να μεγαλώσουν και να προστατεύσουν τα μικρά. Επιπλέον, ακριβώς όπως και οι άνθρωποι, οι ελέφαντες πενθούν την απώλεια των αγαπημένων τους, και έχει καταγραφεί ότι επιστρέφουν στο μέρος όπου έχασαν κάποιον φίλο, ή ακόμα κι ότι αγγίζουν τα οστά του ως ένδειξη αγάπης ή σεβασμού.

3. Όρκες

Πολλά ζώα φεύγουν από τη φωλιά και τη μαμά τους τη στιγμή που είναι έτοιμα να ζήσουν ανεξάρτητα. Αυτό δεν ισχύει για τις όρκες, στην κοινότητα των οποίων το φυσιολογικό είναι να μένει το παιδί κοντά στη μαμά του για πάντα. Οι όρκες μένουν με τις οικογένειές τους για όλη τους τη ζωή, σε κοινότητες που αποτελούνται από 5 έως 50 μέλη. Όπως και στους ελέφαντες, η φροντίδα των μωρών είναι μια ομαδική διαδικασία στην οποία συμμετέχουν οι θηλυκές όρκες ήδη από την εφηβεία. Ακόμα, οι γονείς μαθαίνουν στα μικρά τους να κυνηγούν και να μοιράζονται το θήραμά τους με την ομάδα.

4. Χιμπατζήδες

Οι χιμπατζήδες ζουν σε μεγάλες κοινότητες που αποτελούνται από 15 έως 120 μέλη. Μια κοινότητα μπορεί να είναι μεγάλη, αλλά η κοινωνική δομή της αλλάζει συνεχώς, καθώς τα άτομα διασπώνται σε μικρότερες υποομάδες που αποτελούνται από 6 ή λιγότερα μέλη. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Jane Goodall, οι σχέσεις που αναπτύσσονται μεταξύ των χιμπατζήδων μπορεί να αντέξουν μια ζωή. Ιδιαίτερα οι σχέσεις μεταξύ μητέρας και κόρης είναι ιδιαίτερα ισχυρές, αφού οι μητέρες μένουν με τα μικρά τους μέχρι αυτά να ανακτήσουν την πλήρη ανεξαρτησία τους, μεταξύ των 6 και των 9 ετών.

Ο καλλωπισμός είναι μία από τις σημαντικότερες συλλογικές συμπεριφορές σε μια κοινότητα χιμπατζήδων, καθώς δίνει την ευκαιρία στα μέλη της να έρθουν κοντά μεταξύ τους.

5. Γκρι λύκοι

Οι γκρι λύκοι είναι εξαιρετικά κοινωνικά ζώα που ζουν σε μικρές αγέλες. Κάθε αγέλη περιλαμβάνει ένα ζευγάρι αρσενικού-θηλυκού, καθώς και τα παιδιά τους. Το κυρίαρχο ζευγάρι είναι, συνήθως, το μοναδικό που ζευγαρώνει μέσα στην αγέλη, και συχνά ένα αρσενικό κι ένα θηλυκό ζευγαρώνουν για μια ζωή. Οι περισσότερες αγέλες είναι μικρές σε μέγεθος, και αποτελούνται από 5 έως 9 μέλη. Μέσα στην ομάδα τους, οι λύκοι συνεργάζονται μεταξύ τους και μαθαίνουν στα μικρά να κυνηγούν και να αποφεύγουν τις απειλές. Ακόμα, επικοινωνούν με φωνές για να μοιραστούν την τοποθεσία τους και να προειδοποιήσουν τα μέλη της αγέλης για πιθανούς κινδύνους.

6. Αυτοκρατορικοί πιγκουίνοι

Οι αυτοκρατορικοί πιγκουίνοι έχουν στις κοινότητές τους αρσενικά με ιδιαίτερα ισχυρή επιρροή. Κάθε χρόνο, όταν τα αρσενικά φτάνουν στην περιοχή της φωλιάς τους, αρχίζουν να κάνουν επίδειξη στα θηλυκά χαμηλώνοντας τα κεφάλια τους στο στήθος τους και βγάζοντας το ιδιαίτερο επιφώνημα του ζευγαρώματος. Από τη στιγμή που ζευγαρώνουν, οι αυτοκρατορικοί πιγκουίνοι παραμένουν μονογαμικοί για όλη τη διάρκεια της εποχής του ζευγαρώματος, και κάποιες φορές ακόμα περισσότερο. Πρόκειται για ιδιαίτερα κοινωνικά ζώα που ανήκουν σε μεγάλες αποικίες. Οι θηλυκές κάνουν ένα αυγό το οποίο παραδίδουν στους αρσενικούς για επώαση και προστασία. Εκτός της εποχής της επώασης, οι ενήλικοι αυτοκρατορικοί πιγκουίνοι ταξιδεύουν και ψάχνουν τροφή σε ομάδες.