Τα τελευταία χρόνια, η ορατότητα και η αναγνώριση των ανθρώπων που αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας έχει αυξηθεί.

Ειδικά μετά την πανδημία του κορωνοϊού, αναγκαστήκαμε (επιτέλους) να κοιτάξουμε την αλήθεια κατάματα, και να παραδεχτούμε ότι ο καθένας μας μπορεί να γίνει ευάλωτος μπροστά σε δυσκολίες, να χρειαστεί βοήθεια και κατανόηση. Τα θέματα αυτά έρχονται όλο και περισσότερο στο προσκήνιο και απαιτούν την προσοχή όλων μας.

Φυσικά, έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας μέχρι να καταπολεμήσουμε το στίγμα που εξακολουθεί να “σκοτεινιάζει” τη συζήτηση για την ψυχική υγεία, και χρειάζεται ενσυναίσθηση και αναγνώριση των δικών μας προκαταλήψεων ώστε να μπορούμε να σταθούμε δίπλα σε όποιο άτομο χρειάζεται τη στήριξή μας.

Δεν βιώνουν, όμως, μόνο οι άνθρωποι προβλήματα ψυχικής υγείας. Μπορεί οι γάτες να μην έχουν να πληρώσουν ενοίκιο, να μην αντιμετωπίζουν προβλήματα στη δουλειά, και να μην τις αφήνει κανείς στο “Διαβάστηκε”, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν δυσκολεύονται ψυχικά. Οι αλλαγές στο περιβάλλον και στις συνήθειες μιας γάτας μπορούν να της προκαλέσουν έντονο άγχος, και να οδηγήσουν ακόμα και στην εμφάνιση κρίσεων πανικού.

Οι γάτες μπορούν να βιώσουν έντονο άγχος που σωματοποιείται λόγω κάποιας ασθένειας ή πόνου, καθώς και λόγω ψυχολογικών προβλημάτων.

Δυστυχώς, δεν είναι πάντα εύκολο να αναγνωρίσουμε τα συμπτώματα μιας κρίσης πανικού στη γάτα μας, και πολλές φορές δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι αν τα συμπτώματα οφείλονται σε έντονο άγχος ή σε κάποια σωματική πάθηση. Ας δούμε κάποιες πληροφορίες σχετικά με τις κρίσεις πανικού στις γάτες.

Πώς παρουσιάζεται το άγχος στις γάτες;

Ένα από τα πιο δύσκολα βήματα της θεραπείας των κρίσεων πανικού σε μια γάτα είναι η αναγνώριση των συμπτωμάτων του άγχος της. Δεν υπάρχει κάποιος κτηνιατρικός όρος για τις κρίσεις πανικού στις γάτες, αλλά έχει παρατηρηθεί ότι το έντονο άγχος μπορεί να προκαλέσει την εμφάνιση συμπεριφορών που θυμίζουν τις κρίσεις πανικού στους ανθρώπους.

Τα συμπτώματα του άγχους και των κρίσεων πανικού στις γάτες

Τα κυριότερα συμπτώματα που μπορεί να εμφανίζουν οι γάτες και να δηλώνουν άγχος ή πανικό είναι τα παρακάτω:

– Σημαντική αλλαγή στα επίπεδα δραστηριότητας

– Σημαντική αλλαγή στη διάθεση (μειωμένη κινητικότητα, εμφάνιση επιθετικότητας)

– Η γάτα πηγαίνει τουαλέτα σε ακατάλληλα σημεία

– Έντονο νιαούρισμα

– Εμετός

– Απώλεια όρεξης

– Αλλαγές στο βάρος

– Ψυχαναγκαστικές συμπεριφορές (όπως πολύ έντονο γλείψιμο του τριχώματός τους)

ΠΡΟΣΟΧΗ: Τα παραπάνω συμπτώματα μπορεί να οφείλονται στο άγχος, αλλά είναι εξαιρετικά σημαντικό να καταλήξετε σε αυτό το συμπέρασμα σε συνεργασία με τον/την κτηνίατρό σας, αφού πρώτα ελεγχθεί η υγεία της και αποκλειστούν τυχόν σωματικά προβλήματα που μπορεί να τα προκαλούν.

Τι προκαλεί άγχος στις γάτες;

Υπάρχουν πολλές πιθανές αιτίες για το άγχος που μπορεί να εμφανίζει η γάτα σας. Κατανοώντας τι μπορεί να προκαλέσει έντονο άγχος σε μια γάτα, και πιο συγκεκριμένα στη δική σας γάτα, μπορείτε να ξεχωρίσετε πιο εύκολα αν τα συμπτώματα που εμφανίζει σχετίζονται με κάποια σωματική πάθηση, με παθήσεις του δέρματος, ή με στρες.

Οι συνηθέστερες αιτίες άγχους στις γάτες είναι:

– Αλλαγές περιβάλλοντος: Οι γάτες είναι ζώα της συνήθειας, και δεν τα πάνε πολύ καλά με την αλλαγή. Οι ξαφνικές αλλαγές στο περιβάλλον μιας γάτας μπορεί να της προκαλέσουν σημαντική αναστάτωση. Μια μετακόμιση, η προσθήκη ενός ατόμου (π.χ. νέου συντρόφου) στην καθημερινότητά της, νέα έπιπλα, επισκέπτες, αλλαγές στο πρόγραμμά της, ή ένα ταξίδι μπορούν να διαταράξουν την ισορροπία της γάτας σας και να της προκαλέσουν έντονο άγχος.

–Προβλήματα υγείας: Αν η γάτα σας πάσχει από κάποια ασθένεια, ενδέχεται να παρουσιάσει και συμπεριφορικές αλλαγές εκτός από τα σωματικά συμπτώματα. Ο πόνος, τα δερματικά προβλήματα, και άλλες σωματικές αιτίες, μπορούν να προκαλέσουν άγχος στη γάτα σας. Είναι πολύ σημαντικό τυχόν προβλήματα υγείας να αντιμετωπίζονται εγκαίρως, έτσι ώστε να αποφεύγονται τόσο τα σωματικά συμπτώματα και βλάβες, όσο και η ψυχολογική επιβάρυνση που προκαλούν.

– Τραύμα: Όπως ακριβώς και οι άνθρωποι, οι γάτες μπορεί να βιώσουν τραυματικά γεγονότα που τους προκαλούν έντονο άγχος. Μπορεί, για παράδειγμα, να υποστούν κακοποίηση, ή να χάσουν κάποιο αγαπημένο τους πρόσωπο, κι αυτό να είναι μια στιγματιστική εμπειρία που δύσκολα ξεπερνιέται. Οι γάτες που έρχονται από περιβάλλοντα στα οποία τις παραμελούσαν, τις κακοποιούσαν, ή από τον δρόμο, είναι πιο πιθανό να έχουν ψυχικά τραύματα.

– Άγχος αποχωρισμού: Οι γάτες που είναι πολύ στενά δεμένες με τους κηδεμόνες τους μπορεί να βιώνουν έντονο άγχος όταν τους αποχωρίζονται, ακόμη και για μικρά χρονικά διαστήματα. Είναι σημαντικό να μάθετε στη γάτα σας να μπορεί να μείνει μόνη στο σπίτι χωρίς να βιώνει έντονο άγχος. Αν δεν βρείτε έναν τρόπο να το διαχειριστείτε, το άγχος αποχωρισμού μπορεί να οδηγήσει σε κρίσεις πανικού.

– Προβλήματα κοινωνικοποίησης: Η γάτα σας μπορεί να αντιμετωπίζει δυσκολίες στην κοινωνικοποίηση αν δεν είχε συναναστραφεί αρκετά με ανθρώπους και άλλα ζώα κατά την κρίσιμη περίοδο της κοινωνικοποίησης (3-7 πρώτες εβδομάδες της ζωής της). Είναι σημαντικό να κοινωνικοποιήσετε τη γάτα σας σε μικρή ηλικία, και να μην το βάλετε κάτω ακόμα και αν έχει περάσει την ηλικία των 7 εβδομάδων. Οι γάτες φτάνουν στην κοινωνική ωρίμανσή τους γύρω στον έναν χρόνο.

Πώς μπορώ να αντιμετωπίσω τις κρίσεις πανικού της γάτας μου;

Αν η γάτα σας βιώνει συχνά πολύ έντονο άγχος και πανικό, ενδέχεται να χρειάζεται τη βοήθειά σας – και αυτή του/της κτηνιάτρου. Οι διαφορετικές θεραπευτικές μέθοδοι για το άγχος και τον πανικό στις γάτες περιλαμβάνουν:

– Τροποποίηση συμπεριφοράς: Αντίστροφη μάθηση, αποευαισθητοποίηση

– Διαχείριση του περιβάλλοντός της: Παροχή διάφορων ερεθισμάτων που εμπλουτίζουν την καθημερινότητά της, διαμόρφωση ήρεμου περιβάλλοντος, παροχή των απαραίτητων αγαθών (τροφή, νερό, κρεβάτι, άμμος, παιχνίδια)

– Φαρμακευτική αγωγή

Ποτέ μην δίνετε φάρμακα στη γάτα σας χωρίς την καθοδήγηση του/της κτηνιάτρου σας. Ο/η κτηνίατρος μπορεί να σας συστήσει κάποια από τις παραπάνω θεραπείες, ή έναν συνδυασμό τους.