Όχι στην ονυχεκτομή: Εναλλακτικές λύσεις για να ελέγξετε το ξύσιμο της γάτας
Στέλλα Πανοπούλου
16/05/2024
Η ονυχεκτομή είναι μια εξαιρετικά επίπονη διαδικασία για τη γάτα, τόσο ψυχικά όσο και σωματικά, και οι περισσότεροι κτηνίατροι αποτρέπουν τους γατοκηδεμόνες από το να προχωρήσουν σε αυτήν.
Γι’ αυτό, πρέπει να αποφύγετε πάση θυσία να υποβάλετε τη γάτα σας σε αυτή τη διαδικασία, και είναι προτιμότερο να καταφύγετε σε εναλλακτικές λύσεις για την αποφυγή του γρατζουνιών και του ξυσίματος των νυχιών της γάτας σε ακατάλληλες επιφάνειες.
Τι συμβαίνει κατά την ονυχεκτομή;
Κατά την ονυχεκτομή, αφαιρούνται χειρουργικά οι εξωτερικές αρθρώσεις από τα δάχτυλα της γάτας. Δεν πρόκειται για απλό κόψιμο των νυχιών, και παρομοιάζεται με τον ακρωτηριασμό των εξωτερικών αρθρώσεων όλων των δαχτύλων ενός ανθρώπου. Η διαδικασία της ανάρρωσης είναι εξαιρετικά επίπονη για τη γάτα σας και υπάρχει πάντα η πιθανότητα επιπλοκών. Επιπλέον, τα αποτελέσματα της ονυχεκτομής την αφήνουν απροστάτευτη απέναντι σε οποιονδήποτε κίνδυνο (π.χ. επίθεση από κάποιο άλλο ζώο), ενώ η απώλεια της δυνατότητας να τεντωθεί και να ξυστεί σε ένα γατόδεντρο ή ονυχοδρόμιο της στερεί την ευκαιρία να γυμνάζει το σώμα της.
Γιατί κάποιοι κηδεμόνες καταφεύγουν στην ονυχεκτομή;
Πολλοί κηδεμόνες επιλέγουν την οδό της ονυχεκτομής για να αποφύγουν τις γρατζουνιές σε μέλη της οικογένειας, για να προστατεύσουν τα έπιπλά τους από το καταστροφικό ξύσιμο των νυχιών της γάτας, καθώς και για να προστατεύσουν άλλες γάτες που ζουν στο σπίτι και έχουν υποβληθεί σε ονυχεκτομή.
Γιατί χρειάζεται η γάτα τα νύχια της;
Μια γάτα βασικά χρειάζεται τα νύχια της για να μπορεί να προστατευτεί από διάφορους κινδύνους. Εκτός αυτού, όμως, – ακόμα και στην περίπτωση που η γάτα σας μένει μέσα στο σπίτι και θεωρητικά δεν κινδυνεύει από άλλα ζώα ή ανθρώπους – τα νύχια της γάτας είναι απαραίτητα και για άλλους λόγους. Με τα νύχια της μια γάτα μπορεί να ξυστεί, να αφήσει τη μυρωδιά της και να μαρκάρει την περιοχή της, να ανακουφιστεί από το άγχος, και να τεντώσει το σώμα και τα πόδια της.
Τι μπορείτε να κάνετε αντί για ονυχεκτομή;
– Κόβετε συστηματικά (και προσεχτικά) τα νύχια της γάτας σας:
Σε περιπτώσεις όπου υπάρχουν μικρά παιδιά, καθώς και ηλικιωμένα ή ανοσοκατασταλμένα άτομα στο σπίτι, είναι σημαντικό να περιοριστεί ο κίνδυνος των γρατζουνιών – οι οποίες μπορούν να γίνουν ακόμα και κατά λάθος. Για να επιτευχθεί αυτό, ενδέχεται να χρειαστεί να κόβετε (λίγο και προσεχτικά!) τις άκρες των νυχιών της γάτας σας.
– Χρησιμοποιήστε καλύμματα για νύχια:
Υπάρχουν καλύμματα/“καπάκια” από βινύλιο που εφαρμόζουν με κόλλα στα νύχια της γάτας και περιορίζουν τη ζημιά που μπορεί να γίνει σε ανθρώπους, άλλα ζώα, και επιφάνειες του σπιτιού. Τόσο τα καλύμματα όσο και η κόλλα είναι ασφαλή για τη γάτα (κάντε μια καλή έρευνα αγοράς και επιλέξτε μια έγκυρη μάρκα), οι γάτες τα επιδέχονται σχετικά εύκολα, και μπορούν να εφαρμοστούν από εσάς, τον κτηνίατρό ή τον groomer σας. Τα καλύμματα φεύγουν μόνα τους καθώς τα νύχια της γάτας σας μεγαλώνουν.
– Περιορίστε την πρόσβαση σε επιφάνειες που δεν θέλετε να ξύνει η γάτα σας:
Αυτό μπορεί να μεταφράζεται με διάφορους τρόπους, ανάλογα με τις ανάγκες σας. Μπορεί να σημαίνει ότι δεν θα επιτρέπεται στη γάτα σας να μπαίνει στο σαλόνι, ότι θα χρησιμοποιείτε καλύμματα για τους καναπέδες και τις πολυθρόνες, ή ότι θα καλύψετε τις επιφάνειές τους με ειδική ταινία διπλής όψεως για την αποτροπή του ξυσίματος των επίπλων. Ακόμα, μπορείτε να ψεκάσετε τα έπιπλα με χυμό λεμονιού αναμεμειγμένο με νερό, αφού πρώτα το δοκιμάσετε σε ένα σημείο για να ελέγξετε αν το έπιπλο λεκιάζει.
– Παρέχετε αρκετές κατάλληλες επιφάνειες στη γάτα σας για να ξύνει τα νύχια της:
Είναι εξαιρετικά σημαντικό, τόσο για την υγεία και την ευημερία της γάτας σας, όσο και για αυτή των καναπέδων σας, να της παρέχετε ονυχοδρόμια ή γατόδεντρα σε διαφορετικά σημεία του σπιτιού, ώστε να μπορεί να ξύνει τα νύχια της ελεύθερα. Είναι σημαντικό να υπάρχουν κάθετα ονυχοδρόμια και να είναι αρκετά μεγάλα ώστε να μπορεί η γάτα σας να τεντώνεται άνετα όταν ξύνει τα νύχια της, καθώς αυτό αποτελεί απαραίτητη γυμναστική για το αγαπημένο σας οικόσιτο αιλουροειδές. Ακόμα και μερικά μεγάλα κομμάτια χαρτόνι μπορούν, ως έναν βαθμό, να λειτουργήσουν ως ονυχοδρόμια στα οποία η γάτα σας θα μπορεί να ξύνει τα νύχια της. Τέλος, αναζητήστε προστατευτικά καλύμματα με ειδική επιφάνεια για ξύσιμο για την πλάτη και τα μπράτσα του καναπέ – έτσι η γατούλα σας θα μπορεί να ξύνει τα νύχια της στον καναπέ σας χωρίς να σας τον… μαγαρίζει.
– Χρησιμοποιήστε Feliscratch ή catnip:
Αν η γάτα σας τα πάει καλά με το catnip, μπορείτε να πασπαλίσετε ή να ψεκάσετε με αυτό τα ονυχοδρόμια και τα γατόδεντρά της ώστε να ελκύεται από αυτά για να ξύσει πάνω τους τα νύχια της. Επιπλέον, υπάρχει και το Feliscratch, το οποίο έχει αποδειχθεί επιστημονικά ότι δουλεύει για πολλές γάτες και μπορεί να σας βοηθήσει. Πρόκειται για ένα συνθετικό παράγωγο της φερομόνης που εκλύουν οι γάτες από τα πόδια τους όταν ξύνονται, το οποίο ψεκάζεται πάνω στο ονυχοδρόμιο και ελκύει τη γάτα σας.
– Εμπλουτίστε το περιβάλλον της γάτας σας με διάφορα ερεθίσματα:
Ένας από τους στόχους σας πρέπει να είναι ο περιορισμός της ανίας που νιώθει η γάτα σας και που συχνά την ωθεί σε καταστροφικές συμπεριφορές. Οι ανάγκες της γάτας σας για απασχόληση τόσο του σώματος όσο και του μυαλού της μπορούν να ικανοποιηθούν παρέχοντάς της αρκετά διαδραστικά παιχνίδια και κάνοντας μαζί της διάφορες δραστηριότητες.
– Εκπαιδεύστε τη γάτα σας ώστε να μην ξύνει τα νύχια της σε ακατάλληλες επιφάνειες:
Όταν βλέπετε τη γάτα σας να ξύνει τα νύχια της εκεί που πρέπει – δηλαδή στα χαρτόνια της, στο χαλάκι της, ή στα ονυχοδρόμιά της – επιβραβεύετέ την κατευθείαν με τις αγαπημένες της λιχουδιές. Η αποτελεσματικότερη μέθοδος εκπαίδευσης τόσο για τις γάτες όσο και για τους σκύλους είναι η θετική ενίσχυση, δηλαδή η ενίσχυση συγκεκριμένων επιθυμητών συμπεριφορών μέσω της επιβράβευσης. Οι τιμωρίες, οι φωνές, ή το ψέκασμα με νερό όταν οι γάτα σας επιδίδεται σε ανεπιθύμητες συμπεριφορές, όχι μόνο δεν λειτουργούν, αλλά υπάρχει και η περίπτωση να επηρεάσουν αρνητικά τη μεταξύ σας σχέση.
– Απευθυνθείτε σε έναν εκπαιδευτή:
Αν έχετε δοκιμάσει τα πάντα και εξακολουθείτε να έχετε πρόβλημα, απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό στην εκπαίδευση της γάτας, ώστε να προσεγγίσει πιο ολιστικά τις ανάγκες της γάτας σας και τα προβλήματα που αντιμετωπίζετε πριν σας δώσει τις κατάλληλες συμβουλές για να επιλύσετε τυχόν συμπεριφορικά προβλήματα.