Το δικό σας σκυλάκι είναι το πιο “καλό παιδί”;

Φυσικά και είναι. Αναμφισβήτητα, όλα τα σκυλάκια είναι τα καλύτερα παιδιά στον κόσμο. Χρειάζονται, όμως, εκπαίδευση για να συμπεριφέρονται σωστά και να είναι ευτυχισμένα. Ταυτόχρονα, ως κηδεμόνες σκύλων, έχουμε ευθύνη τόσο απέναντι στον εαυτό μας και στην οικογένειά μας, όσο και στους υπόλοιπους συμπολίτες μας.

Ένας σκύλος με προβλήματα συμπεριφοράς μπορεί να προκαλέσει από ενόχληση μέχρι σοβαρή βλάβη σε άλλους σκύλους ή ανθρώπους – ακόμα και σ’ εμάς. Τα χρόνια που ακολούθησαν την πανδημία του covid-19, οι θανατηφόρες επιθέσεις σκύλων της φυλής XL Bullies σε ανθρώπους, στο Ηνωμένο Βασίλειο, εκτοξεύτηκαν όπως ποτέ άλλοτε. Η αυξανόμενη επιθετικότητα πολλών σκύλων αποδίδεται στην ελλιπή εκπαίδευση και κοινωνικοποίησή τους.

Εκπαίδευση (ή όχι) και επιθετικότητα

Μπορεί οι σκύλοι XL Bully να μην είναι τόσο διαδεδομένοι στη χώρα μας, αλλά πολλοί κηδεμόνες εξακολουθούν να υιοθετούν σκύλους με ιδιαίτερη μυϊκή δύναμη, χωρίς να επενδύουν καθόλου στην εκπαίδευσή τους – ή, ακόμα χειρότερα, εκπαιδεύοντάς τους χρησιμοποιώντας τιμωρίες και βία, για να τους κάνουν αιμοβόρους φύλακες. Δεν θα επεκταθώ παραπάνω, όλοι γνωρίζουμε τέτοιες περιπτώσεις.

Σημασία έχει ότι το beagle της οικογένειάς μου παρά λίγο να γίνει μεζές για ένα τεράστιο, οργισμένο ροτβάιλερ το περσινό καλοκαίρι, όταν αυτό έτρεξε προς το μέρος μας – χωρίς λουρί, φυσικά – κι ετοιμάστηκε να του επιτεθεί. Ο πατέρας μου χρειάστηκε να βάλει το σώμα του ανάμεσα στα δύο σκυλιά, κινδυνεύοντας ο ίδιος, ενώ οι κηδεμόνες του κάθονταν στην άκρη του beach bar και γελούσαν, χωρίς να κάνουν τίποτα. Εκείνα τα δύο λεπτά που είδα τη Λούσι να μαζεύεται τρομοκρατημένη, ενώ ο τεράστιος σκύλος βρισκόταν σε απόσταση αναπνοής με τα δόντια του γυμνωμένα, ήταν από τα πιο τρομαχτικά της ζωής μου. Και οι κηδεμόνες, αφού μάζεψαν με τα χίλια ζόρια τον σκύλο τους – παίρνοντας τον χρόνο τους, φυσικά – ούτε μια συγνώμη δεν ζήτησαν.

Μην παρεξηγηθώ: δεν έχω κανένα πρόβλημα με τα (αξιολάτρευτα και αξιοζούληχτα) πιτ μπουλ, τα ροτβάιλερ και τα ντόμπερμαν. Δεν έχω πρόβλημα με κανένα σκύλο. Έχω πρόβλημα με τον οδηγό ταξί που μου περηφανευόταν επειδή έκοψε τα αυτιά και την ουρά στα σκυλιά του, και παραπονιόταν ότι του βγήκαν “μαλθακά” και τολμούν να θέλουν αγκαλιές. Έχω πρόβλημα με όσους βλέπουν τους σκύλους ως προέκταση της αρρενωπότητάς τους, λες και τα ζωντανά είναι ακριβά αυτοκίνητα. Έχω πρόβλημα με όποιον παίρνει ένα κουτάβι με τον σκοπό να το κάνει δολοφόνο. Θέλω όλοι οι σκύλοι να ζουν σε ζεστά σπίτια, περιτριγυρισμένοι από αγάπη και σεβασμό. Αυτό, και να περνούν από θετική εκπαίδευση.

Προβλήματα συμπεριφοράς

Αρκετά έφερα την καταστροφή. Ας αφήσουμε για λίγο στην άκρη ακραία περιστατικά επιθετικότητας, και ας σκεφτούμε την καθημερινότητά μας: συναντάμε στη βόλτα μας σκυλάκια αντικοινωνικά, φοβισμένα, επιθετικά, που μπορεί να τραβούν τους κηδεμόνες τους ή να υποφέρουν από έντονο άγχος αποχωρισμού. Μπορεί αυτό να είναι το δικό μας σκυλάκι – δεν θα προσποιηθώ ότι η Λούσι έχει και τους καλύτερους τρόπους. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι τα φαινόμενα αυτά φαίνεται να έχουν αυξηθεί μετά την πανδημία του κορωνοϊού. Γιατί, άραγε, συμβαίνει αυτό;

Μια έρευνα που διεξήχθη στο Ηνωμένο Βασίλειο, από το Βασιλικό Κτηνιατρικό Κολέγιο (RVC), έδειξε ότι πολλοί κηδεμόνες που υιοθέτησαν σκυλάκι μέσα στο lockdown, κατέληξαν να αντιμετωπίζουν προβλήματα με τη συμπεριφορά του τα επόμενα χρόνια. Το ένα πέμπτο των κηδεμόνων δήλωσε ότι ο σκύλος τους παρουσίαζε οχτώ ή παραπάνω προβληματικές συμπεριφορές στην ηλικία των 21 μηνών, ενώ το 33% των ερωτηθέντων δυσκολέυτηκαν με την εκπαίδευση περισσότερο απ’ όσο περίμεναν. Μάλιστα, το 82% δήλωσε ότι χρησιμοποιεί “αρνητικές” τεχνικές εκπαίδευσης για να αντιμετωπίσει τα προβλήματα συμπεριφοράς του σκύλου, όπως φωνές και πνίχτες. Αυτές οι τεχνικές δεν επηρεάζουν απλώς αρνητικά την ψυχολογική κατάσταση του κατοικιδίου, αλλά αποδεικνύονται και άκρως αναποτελεσματικές.

Σύμφωνα με τη Δρ. Rowena Packer, λέκτορα για θέματα συμπεριφοράς και ευημερίας των ζώων συντροφιάς στο RVC, και κύρια συγγραφέα της έρευνας, ένα βασικό πρόβλημα για τους κηδεμόνες σκύλων είναι η έλλειψη ενημέρωσης και έρευνας, καθώς και η άγνοια ευθύνης σχετικά με την εκπαίδευση του σκύλου τους. Ακόμα, η Δρ. Packer σημείωσε ότι πολλοί κηδεμόνες τείνουν να προβάλλουν ανθρώπινες σκέψεις και συναισθήματα στους σκύλους τους, συχνά παρερμηνεύοντας τη συμπεριφορά τους.

Τα κουταβάκια που υιοθετήθηκαν κατά τη διάρκεια των lockdown, στερήθηκαν την απαραίτητη κοινωνικοποίηση με άλλα ζώα και ανθρώπους, και συνήθισαν να μένουν όλη μέρα στο σπίτι με τους κηδεμόνες τους, κάτι που προκάλεσε έντονα φαινόμενα άγχους αποχωρισμού όταν αυτοί αναγκάστηκαν να επιστρέψουν στις δουλειές τους.

Τα συνηθέστερα προβλήματα (84%) που δήλωσαν ότι αντιμετωπίζουν οι κηδεμόνες αυτών των σκύλων στην έρευνα, σχετίζονται με την έλλειψη ελέγχου (π.χ. κατά τη διάρκεια της βόλτας), ενώ ένα ανησυχητικό 25% δήλωσε ότι ο σκύλος τους εμφανίζει επιθετικές συμπεριφορές.

Οι ερευνητές παρατήρησαν, επίσης, ότι τα προβλήματα συμπεριφοράς εμφανίζονται πιο συχνά σε κηδεμόνες που δεν είχαν παρακολουθήσει καν μαθήματα για εκπαίδευση κουταβιών μέσω διαδικτύου κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Πολλοί απ’ αυτούς στράφηκαν σε φίλους, συγγενείς, και γνωστούς για συμβουλές, και κατέληξαν να εφαρμόζουν τεχνικές που βασίζονταν στην τιμωρία.

Τελευταίες σκέψεις:

Καθώς η Λούσι ζει με τους γονείς μου, πιάνω τον εαυτό μου να ονειρεύεται έναν σκύλο συνεχώς. Γνωρίζω, όμως, ότι σε αυτή τη φάση της ζωής μου δεν θα μπορούσα να του παρέχω την κατάλληλη φροντίδα, κτηνιατρική περίθαλψη, και εκπαίδευση. Όταν μιλάμε για τη ζωή ενός ζώου που θα γίνει μέλος της οικογένειας, είναι απαραίτητο να σκεφτόμαστε από πριν τις υποχρεώσεις και τις ευθύνες που συνοδεύουν την υιοθεσία του. Κάθε σκυλάκι χρειάζεται θετική εκπαίδευση από μικρή ηλικία. Η βία και οι φοβέρες δεν πρόκειται να αποδώσουν. Ακόμα και αν ο σκύλος σας είναι μεγαλύτερος σε ηλικία και παρουσιάζει προβλήματα συμπεριφοράς, δεν είναι ποτέ αργά για να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό στη θετική εκπαίδευση. Με αφοσίωση, υπομονή και επιμονή, ο αγαπημένος σας σκυλάκος μπορεί πάντα να γίνει το καλύτερο παιδί!

Με πληροφορίες από The Guardian