Τι είναι η τοξοπλάσμωση και πώς προκαλείται;

Γράφει η Μαρία Λυράκη DVM MSc DipECVIM-CA MRCVS, Κτηνίατρος Ειδικευμένη στην Παθολογία του Σκύλου και της Γάτας

Η τοξοπλάσμωση προκαλείται από το παράσιτο (πρωτόζωο) Toxoplasma gondii, το οποίο μεταδίδεται σε όλα τα ζώα και στον άνθρωπο αλλά η γάτα είναι ο τελικός ξενιστής (φιλοξενεί το ενήλικο παράσιτο). Η μετάδοση γίνεται με την κατάποση ωοκύστεων του πρωτόζωου (για παράδειγμα από μολυσμένο νερό ή φαγητό). Μετά τη μόλυνση, οι γάτες αποβάλλουν ωοκύστεις με τα κόπρανα για περίπου 2 εβδομάδες και από εκεί και πέρα δεν αποβάλλουν ξανά το πρωτόζωο. Οι περισσότερες γάτες δεν εκδηλώνουν συμπτώματα της νόσου παρά τη μόλυνση.

Ποια είναι τα πιο συχνά συμπτώματα της νόσου;

● Ανορεξία
● Κατάπτωση
● Πυρετός
● Απώλεια βάρους
● Απώλεια μυικής μάζας
● Νευρολογικά συμπτώματα και ασταθής βάδιση
● Οφθαλμολογικά πρόβληματα

Πώς γίνεται η διάγνωση της τοξοπλάσμωσης;

Η διάγνωση επιτυγχάνεται με βάση συμβατή κλινική εικόνα, θετική ορολογική εξέταση αίματος και εάν είναι δυνατόν εύρεση των ωοκύστεων σε ιστό που πάσχει με κυτταρολογική εξέταση ή PCR (για παράδειγμα στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό εάν η γάτα εμφανίζει νευρολογικά συμπτώματα). Η ορολογική εξέταση από μόνη της δεν αρκεί διότι αρκετές γάτες θα εκτεθούν στο πρωτόζωο και θα αναπτύξουν αντισώματα αλλά ελάχιστες από αυτές θα εμφανίσουν κλινική τοξοπλάσμωση που θα χρειαστεί θεραπεία.

Υπάρχει θεραπεία;

Η γάτα μπορεί να λάβει ειδική αντιβιοτική αγωγή, η οποία είναι αποτελεσματική στον περιορισμό των κλινικών συμπτωμάτων. Δυστυχώς, το πρωτόζωο παραμένει στον οργανισμό κρυμμένο στους ιστούς παρά την αγωγή και υπάρχει κίνδυνος υποτροπής στο μέλλον.

Πώς μπορεί να προληφθεί η τοξοπλάσμωση στη γάτα;

Ο καλύτερος τρόπος να αποφύγει τη νόσηση η γάτα είναι να μην τρώει ωμό κρέας, συμπεριλαμβανομένων των τρωκτικών ή των εντόμων που τυχόν μπορεί να κυνηγάει εάν βγαίνει έξω.

Μπορεί η τοξοπλάσμωση της γάτας να μεταδοθεί στον άνθρωπο;

Ο συχνότερος τρόπος μετάδοσης της τοξοπλάσμωσης στον άνθρωπο είναι η κατανάλωση ωμού φαγητού όπως τα λαχανικά που δεν έχουν πλυθεί καλά. Το ρίσκο μετάδοσης της τοξοπλάσμωσης από τη γάτα στον άνθρωπο είναι μικρό. Για να μειωθεί το ρίσκο μετάδοσης τοξοπλάσμωσης περαιτέρω, ο κηδεμόνας της γάτας μπορεί να κάνει τα παρακάτω:

● Καλό πλύσιμο χεριών μετά από την επαφή με τη γάτα και πάντα πριν το φαγητό.
● Τυχόν ανοσοκατασταλμένος ή έγκυος κηδεμόνας να αποφεύγει να καθαρίζει την αμμοδόχο της γάτας και να φοράει γάντια αν χρειαστεί να το κάνει.
● Να τεστάρει τη γάτα για αντισώματα. Η θετική σε αντισώματα γάτα έχει μολυνθεί στο παρελθόν, πέρασε τις 2 εβδομάδες όπου ίσως πέρασε ωοκύστεις στα κόπρανα στο παρελθόν και πιθανότατα δεν θα αποβάλλει ξανά ωοκύστεις στη ζωή της οπότε δεν είναι κίνδυνος μετάδοσης της νόσου. Η αρνητική σε αντισώματα γάτα δεν έχει ακόμη μολυνθεί και πρέπει να περιοριστεί στο σπίτι και να μην ταΐζεται με ωμό κρέας ώστε να μην κολλήσει στο μέλλον.

*Κάθε ζώο είναι μοναδικό και οι ανάγκες του μπορεί να διαφέρουν από τα υπόλοιπα. Οι πληροφορίες που παρέχονται σε αυτό το άρθρο έχουν μόνο ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστούν τη γνώμη του θεράποντος κτηνιάτρου.
Απευθυνθείτε στον κτηνίατρο του κατοικιδίου σας για να λάβετε καθοδήγηση σύμφωνα με τις ανάγκες του.

Η Μαρία Λυράκη DVM MSc DipECVIM-CA MRCVS, Κτηνίατρος Ειδικευμένη στην Παθολογία του Σκύλου και της Γάτας, εργάζεται στην ΠΛΑΚΕΝΤΙΑ Κτηνιατρική Κλινική η οποία προσφέρει ολοκληρωμένη κτηνιατρική φροντίδα, με έμφαση σε εξειδικευμένες υπηρεσίες 2ης γνώμης.