Δυστυχώς, τις τελευταίες μέρες ζούμε καταστάσεις τις οποίες έχουμε βιώσει και στο παρελθόν και πολύ φοβάμαι ότι θα ξαναζήσουμε στο μέλλον.

Οι περισσότερες ειδήσεις των ημερών σχετίζονται με τον Όλιβερ, το χάσκι που βρέθηκε σε πολύ κακή κατάσταση στην Αράχοβα και με την 50χρονη γυναίκα η οποία έχασε τη ζωή της από την επίθεση των τσοπανόσκυλων στη Θεσσαλονίκη. Και οι δύο περιπτώσεις ερευνώνται και προσπαθούν να απαντηθούν όλα τα ερωτήματα.

Όσον αφορά την περίπτωση της 50χρονης γυναίκας, έχουν γεννηθεί πολλές απορίες για το αν φταίνε τα σκυλιά ή ο κηδεμόνας τους. Αυτού του είδους η επιθετική συμπεριφορά ορισμένων σκύλων μάς έχει απασχολήσει πολύ και στο παρελθόν με ανάλογα περιστατικά. Και κάπως έτσι η κοινή γνώμη διχάζεται και οι αυτόκλητοι δικαστές απαιτούν την ανάλογη τιμωρία. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι φταίνε τα σκυλιά. Άλλοι, ότι η ευθύνη ανήκει αποκλειστικά στον κηδεμόνα που τα εκπαίδευε να είναι «φύλακες».

Και κάπου εδώ πρέπει να αναρωτηθούμε; Ποιος πραγματικά φταίει; Μπορεί ένας σκύλος να μεγαλώσει και να αναπτύξει από μόνος του επιθετική συμπεριφορά; Ή μήπως κάτι συνέβη κατά τη διάρκεια της ζωής του που τον έκανε να γίνει έτσι; Μήπως ένας «κακός» κηδεμόνας; Μήπως κάποια κακοποιητική συμπεριφορά που όχι μόνο τον φόβισε αλλά τον έκανε να επιθετικό;

Μια πολύ κοινή πεποίθηση είναι ότι οι σκύλοι είναι αντανάκλαση των κηδεμόνων τους. Αλλά μπορούμε τελικά να επιρρίψουμε εξ ολοκλήρου την ευθύνη σε αυτούς για τυχόν ανεπιθύμητες συμπεριφορές του σκύλου τους;

Πριν προσπαθήσουμε να απαντήσουμε στα παραπάνω ερωτήματα θα πρέπει να διευκρινίσουμε τι σημαίνει «επιθετικός σκύλος». Σημαίνει, λοιπόν, ότι ο σκύλος επιδεικνύει μια συμπεριφορά με πρόθεση να βλάψει ή να δαγκώσει ένα άτομο ή ένα ζώο.

Τελικά ποιος φταίει;

Οι σκύλοι είναι «λευκός καμβάς», αν μπορούμε να τους αποκαλέσουμε έτσι. Φυσικά, κάθε σκύλος είναι ξεχωριστός, μοναδικός, με τη δική του συμπεριφορά και ιδιοσυγκρασία, έχοντας κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά αναλόγως με τη φυλή που ανήκει.

Ο εκπαιδευτής Κώστας Κοίλιας, μας δίνει μερικά παραδείγματα. Το ελληνικό λευκό τσοπανόσκυλο, αυτοί οι πολύ δυνατοί και αγέρωχοι χαρακτήρες, έχουν έμφυτο στοιχείο την φύλαξη, τα γλυκύτατα και παιχνιδιάρικα Labrador την οσμή, τα ελληνικά κοκόνια γαβγίζουν έντονα για να προειδοποιήσουν τον κηδεμόνα τους κτλ. Δηλαδή, ένας σκύλος μπορεί από τη γέννησή του να έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά τα οποία σε κάποιες περιπτώσεις είναι απολύτως διαχειρίσιμα από τον κηδεμόνα ενώ σε κάποιες άλλες είναι αναγκαία η βοήθεια ενός ειδικού.

Αυτό που πολλές φορές συμβαίνει, είναι ότι οι κηδεμόνες σκύλων χειρίζονται με λάθος τρόπο την αρνητική συμπεριφορά του κατοικιδίου τους ή «παραιτούνται» πολύ εύκολα από την εκπαίδευση και την κοινωνικοποίησή του. Μπορεί, μάλιστα, να μην έχουν τη διάθεση να ασχοληθούν επαρκώς, και με κάποιον τρόπο να αποδέχονται τον χαρακτήρα του σκύλου τους και ηθελημένα ή άθελά τους να ενθαρρύνουν ανεπιθύμητες συμπεριφορές.

Η φύση του σκύλου είναι απλά ένα σημείο εκκίνησης. Από εκεί κι έπειτα οι κηδεμόνες είναι αυτοί που μπορούν να βελτιώσουν ή να χειροτερέψουν οποιαδήποτε συμπεριφορά, αν και εφόσον δεν εντοπίσουν γρήγορα κάποια θέματα που μπορεί να αφορούν τον σκύλο τους, όπως έντονο άγχος αποχωρισμού, φύλαξη αντικειμένων ή τροφής, έντονο γάβγισμα ή δάγκωμα σε καινούριους ανθρώπους και ζώα.

Ένας σκύλος μπορεί να «καταστραφεί» αν υποστεί επανειλημμένη κακομεταχείριση και επανειλημμένα λάθη. Όπως μας αναφέρει ο εκπαιδευτής, ο κηδεμόνας του μπορεί να τον επηρεάσει σε τέτοιο βαθμό που από έντονο εγκλεισμό, σωματική και πνευματική κακοποίηση, στέρηση τροφής και παντελή έλλειψη κοινωνικοποίησης, που είναι το Α και το Ω, να καταφέρει τον κάνει «φονική μηχανή» αν το επιθυμεί, μην έχοντας, όμως, κανέναν έλεγχο στο σκύλο του.

Αν ανατρέξουμε στο όχι και τόσο μακρινό παρελθόν, θα θυμηθούμε ότι οι άνθρωποι χτυπούσαν τους σκύλους τους ή τους έκοβαν τα αυτιά και την ουρά – κυρίως για την απειλητική εικόνα που θα παρουσίαζαν οι σκύλοι- για να γίνουν άγριοι και να προστατέψουν τις περιουσίες τους. Δυστυχώς, αυτές τις αντιλήψεις δεν έχουν εκλείψει και ακόμη και σήμερα, ορισμένοι κάνουν ακριβώς τα ίδια στα σκυλιά τους.

Επομένως τι περιμένουμε από τον σκύλο; Να είναι καλός και να μας γυρνάει την κοιλιά του για χάδια; Όχι βέβαια! Ο σκύλος θα γίνει φοβικός (fear aggression), επιθετικός, θα μας γαβγίσει, θα μας γρυλίσει και θα μας δαγκώσει. Αν οι σκύλοι είχαν την αντιμετώπιση που έπρεπε, την κατάλληλη εκπαίδευση και κοινωνικοποίηση τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά. Ίσως κάποιοι «ρίξουν» το φταίξιμο στην ράτσα του σκύλου. Όχι, δεν φταίει η ράτσα. Φταίει ο άνθρωπος που μεγάλωσε αυτόν τον σκύλο με ελλιπείς γνώσεις για το τι πλάσμα έχει στα χέρια του και τον έκανε να σχηματίσει αυτόν τον χαρακτήρα. Αν του είχε συμπεριφερθεί με αγάπη, χωρίς κλωτσιές και τιμωρίες ο σκύλος θα ήταν αλλιώς.

Πρέπει να αναφέρουμε και σε εκπαιδευτικό επίπεδο πως όταν κάποιος σκύλος εκπαιδεύεται για φύλαξη ανθρώπου ή χώρου από τον επαγγελματία εκπαιδευτή γίνεται με τέτοιο τρόπο ώστε ο σκύλος να γνωρίζει κατ’ εντολή από τον χειριστή του πότε και που χρειάζεται να επέμβει, και πότε πρέπει να είναι ήρεμος και χαλαρός. Δηλαδή υπάρχει ο απόλυτος έλεγχος χωρίς να γίνεται επικίνδυνος για άλλους ανθρώπους και ζώα.

Ελπίζουμε στο μέλλον, να εξαλειφθούν τέτοια περιστατικά. Πρέπει να γίνουμε όλοι υπεύθυνοι κηδεμόνες. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να μεγαλώσουμε υπεύθυνους σκύλους. Όλα είναι στο χέρι μας.

*Ευχαριστούμε πολύ τον εκπαιδευτή Κώστα Κοίλια που μοιράστηκε μαζί μας σημαντικές πληροφορίες.

Κοίλιας Κώστας: Εκπαιδευτής σκύλων συντροφιάς / θεραπείας κι υπηρεσίας
Instagram: @dog_wise.gr
Site: dogwise.gr